Gün TV: Kürtçe yayına hazırız

Kürtçe yayın için 2 yıl önce başvuran Diyarbakır'daki Gün TV ile Söz TV yöneticileri iki gün önce RTÜK tarafından Ankara'ya davet edildi. Televizyon yöneticilerine başvuru belgelerinin tek tek incelendiği ve eksiklik bulunmadığı belirtilerek önümüzdeki aydan itibaren RTÜK taahütnamesinin imzalanmasından sonra Kürtçe yayına başlanabileceği iletildi. Diyarbakır'ın en fazla izlenen yerel televizyonu olan Gün TV, önceden hazırladığı ve girişinde Mezopotamya'daki ünlü düşünür ve tarihi mekanlardan oluşan jenerik bulunan "Derguşa Çande-Kültür beşiği' programı, Nevruz öncesi imzalanacak taahütnameden sonra yayınlanacak.

Gün TV Genel Yayın Yönetmeni Cemal Doğan, 25 Ocak 2004 tarihinde günlük yaşamnda kullanılan farklı dil ve lehçelerde yayın yapabilmeleriyle ilgili RTÜK yönetmeliğinin yayınlandığını, 23 Mart 2004 tarihinde Kürtçe'nin Kurmanci lehçesiyle hazırlanan "Derguşa Çande' isimli kültür ve sanat programı yayınını yapabilmek için başvurduklarını söyledi. Doğan, şöyle dedi:

"RTÜK bu yönetmeliğinde televizyonlara günde 45 dakika, radyolara ise bir saatlik Kürtçe yayın izni veriyor. Yönetmelikte ayrıca televizyonlardaki yayınlar alt yazılı, radyolar ise yayından sonra programı Türkçe vermek zorunda. "Bu yayınlar, dili öğretici yayınlar olmayacak, sadece geleneksel kültür ve müziğe yönelik yayınlar yapılabilecek' deniyor. Bu hak da sadece ulusal radyo ve televizyonlara veriliyordu. Ancak daha sonra bu yönetmeliğe ek madde eklendi. Bu maddede, "Yerel ve bölgesel yayıncı kuruluşlarda başvurduğu takdirde izleyici ve dinleyici profili belirlendikten sonra bu hak onlara verilir' niteliğindeydi. Bu madde çıktıktan sonra kültür sanat proğramı yapabilmek için başvurduk. Gerekli evrakları gönderdik. RTÜK sürekli olarak "Dinleyici ve izleyici profili belirlenecek', "Evraklarınız eksik' diye engeller çıkarıyordu. Hatta zaman zaman kendileriyle tartıştık" dedi.

Gün TV Genel Yayın Yönetmeni Cemal Doğan, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın 12 Ağustos 2005 tarihinde Diyarbakır'da Kürt sorunu konusunda yaptığı konuşmadan sonra, Kürtçe yayının tekrar gündeme geldiğini ve bununla birlikte RTÜK'ün ilk defa resmi yazıyla kendilerinden belgelerini tekrar istediğini anlattı. Doğan, "RTÜK bu kez belgelerimizi açıkça istedi. Hemen gönderdik. 3 Ekim tarihinde bir gelişme bekliyorduk ancak olmadı. RTÜK, geçen qerşembe günü başvuran yayıncı kuruluşları Ankara'da toplantıya çağırdı. Toplantıya bizimle birlikte, "Söz TV', Batman'daki "Çağrı FM' ve Ağrı'daki "Patnos FM' radyoları çağrıldı. Toplantıda bizimle birlikte Söz TV yetkilileri bulunduk. Radyolardan kimse gelmedi. RTÜK yetkilileri bize bütün başvuru belgelerimizin tek tek teyit edildiğini ve eksik herhangi bir evrağımızın bulunmadığını iletti. RTÜK yetkilileri bizimle Mart ayında yayınla ilgili taahütname imzalayacaklarını ve bundan sonra yayına başlayabileceğini ileterek "Hayırlı olsun' dileğinde bulundu."

İki yıllık sabırlı beklemelerinin sonunda RTÜK'ten Kürtçe yayın konusunda olumlu yanıt aldıkları için mutlu olduklarını belirten Cemal Doğan, Kürtçe yayın konusunda ise hazırlıklı olduklarını söyledi. Doğan, "Mart ayında taahütnameyi imzaladıktan sonra Kürtçe'nin Kurmanci lehçesi ile yayına başlayacağız. Bu taahütnamede RTÜK'ün mevcut yayın ilkelerine uyacağımız, bu yönetmeliğin dışına çıkmayacağız, devletin bölünmez bütünlüğüne karşı suç işlemiyeceğimizle ilgili maddeler var" dedi.

Kürtçe programda Türkçe alt yazı zorunluluğu getirilmesinin kendilerini sıkıntıya sokacağını söyleyen Cemal Doğan, "Türkçe altyazı nedeniyle bazen bir proğramı iki günde zor hazırlıyabiliyoruz. Şu anda elimizde Diyarbakır'ın tarihi ve kültürel dokusuna ilişkin hazır 5 program var. Kürtçe bilen sunucu sıkıntımız yok. Canlı yayın yapabilmemiz için çok hızlı olmamız gerekiyor. hemen anında altyazı yazabilecek bir tekniğe sahip olmamız lazım ve bu da şu anda yok. Şimdilik paket proğramlarla idare edeceğiz" diye konuştu.

Ulusal radyo ve televizyonların başvurması halinde RTÜK'ün bu hakkı kendilerine hemen verebileceğini kaydeden Cemal Doğan, şöyle devam etti:

"Ancak bölgesel televizyonların bu hakkı yok. Bölgesel televizyonlar başvurduklarında önce yayın yapacakları yerdeki dinleyici ve izleyici profilinin çıkarılması gerekiyor. Biz Kürtçe yayın için başvurduğumuzda, RTÜK'ün isteği üzerine Dicle Üniversitesi ile Valilik tarafından araştırma yapıldığı ve Diyarbakır'da Kürtçe'nin Kurmançi ve Zazaki lehçelerinin çok konuşulduğu iletildi. İki yıldır beklememizin nedenlerinden biri de buydu. Aslında Diyarbakır'da Kürtçe konuşuluyor mu sorusu da çok komik. Ancak bu madde yüzünden prosedür işletiliyor. Biz bu maddenin iptali için Danıştay'a başvurduk. Danıştay, başvurumuzu retettiği için şimdi AİHM'e başvuruyoruz. Ulusal radyo ve televizyonların da farklı dil ve lehçelerde yayın yapmak için başvurması gerekir. Bu Türkiye'nin demokratikleşmesi yönünde önemli adımlar olacaktır."