Gül, başkanlık sistemi için temkinli konuştu

Anayasa uzlaşma komisyonunu kabul eden Cumhurbaşkanı Gül, başkanlık sistemi tartışmaları için “Köklü değişiklikler toplumsal mutabakat ve ortak akılla değerlendirilmeli” dedi.

Gül özel yetkili mahkemeler için ise şunları söyledi: “Kuruluşları aşamasında kaygılarımı ifade ettim. O zaman yetkili ağızlar gerekli olduğunu ifade ettiler.”

Yeni anayasa yazım çalışmalarını sürdüren TBMM Uzlaşma Komisyonu, siyasetteki gerilim atmosferinin komisyonu olumsuz etkilememesi ve genel başkanlar düzeyinde yeni anayasa projesinin tüm partilerce hala sahiplenilmeye devam edildiği mesajının kamuoyuna verilmesi için planladığı liderler turuna Gül ile başladı. Haziranın ikinci yarısında parti liderlerini ziyaret etmeyi planlayan komisyon TBMM Başkanı Cemil Çiçek başkanlığında dün Çankaya Köşkü’ne çıktı. Basına kapalı gerçekleştirilen görüşmeye 3 üyesi ile tam kadro katılan tek parti MHP oldu. CHP’den Süheyl Batum ve Rıza Türmen, AK Parti’den Ahmet İyimaya ve Mustafa Şentop, BDP’den de Ayla Akat Ata’nın “programları” nedeniyle katılmadıkları ziyarette, Çiçek dışında AK Parti’den Mehmet Ali Şahin, CHP’den Atilla Kart, MHP’den Oktay Öztürk, Faruk Bal ve Tunca Toskay, BDP’den de Sırrı Süreyya Önder ve Altan Tan hazır bulundu.

Heyet saat 11.00’de başlayan ziyaret için Köşk’e Meclis’e ait beyaz bir minibüsle birlikte gitti. Cumhurbaşkanı Gül, yaklaşık 1 saat süren ziyarette konuklarına çay ikramında bulundu.

TBMM Başkanı Çiçek’in, Uzlaşma Komisyonu’nun kuruluşundan bu yana yürüttüğü çalışmalar, yaptığı dinleme çalışmalarına ilişkin yaklaşık 10 dakikalık bir sunum yapmasının ardından heyet üyeleri kısa değerlendirmeler yaptılar. Bu sırada komisyonun CHP’li, MHP’li ve BDP’li üyeleri kaygılarını iletti.

Komisyon üyelerinden edinilen bilgiye göre Cumhurbaşkanı Gül ise yeni anayasa çalışmaları ve muhalefetçe dile getirilen kaygılar konusundaki düşüncelerini heyete şöyle aktardı:

- DAĞILACAKLAR DENİYORDU: Yeni anayasa gibi bir çalışmada esas ve metodoloji çok önemli. Metodoloji açısından memnuniyetle görüyorum ki çok başarılısınız. Bu kadar geniş katılımla anayasa yapılıyor olmasını çok önemsiyorum. Çalışmaya başladığınızda ‘Hemen dağılırlar’ diyenler vardı, böyle bir beklenti vardı. Ama siz hala çalışmalarınıza devam ediyorsunuz. Bu bile önemli.

- TEFERRUATA TAKILMAYIN: Yeni anayasa konusunda toplumsal beklenti çok yüksek. Buna cevap vermek gerekir. Bu sizin sorumluluğunuzu daha da arttırıyor. Bunun gereği yerine getirilmezse sorumluluğu ağır olur. Bu tarihi fırsat heba edilmemeli. Türkiye bu şartlarda, bu kadar emek verildikten sonra anayasa yapamazsa, uzunca bir dönem yeni anayasa konusu siyasetin gündeminden çıkar. Belki 20-30 yıl hiçbir siyasetçi böyle birşeye bir daha cesaret edemez. Bu diyalog ortamı ve olumlu hava devam etmeli, teferruata takılmadan, genel hükümler üzerinde uzlaşı aranmalıdır.

- TEK PARTİ MÜHRÜYLE OLMAZ: Anayasa partilerin ortak mührünü taşımalı. Tek parti mührüyle anayasa olmaz. Tek parti mührüyle bu işin yapılamayacağı 2007’de görüldü. Yeni anayasa demokratik, laik ve hukukun üstünlüğüne dayalı bir anayasa olmalı. Bunun aksini öne çıkaran bir düşünce yok. Partilerin bu noktada mutabık olduklarını görüyorum ki bu da çok önemli.

- LİDERLERİ BİLGİLENDİRİN: Liderlerin sürece sahip çıkması çok önemli. Maalesef bu noktada üslup konusunda bir sıkıntı var gibi. Keşke liderler bir araya gelip üslup konusunda mutabakat sağlasalardı. Süreçle ilgili liderler bilgilendirilmeli, hatta gerekiyorsa ikna edilmeli bazı konularda.

- BAŞKANLIK SİSTEMİ: Köklü değişikliklerin bir anda gündeme getirilmesi yanlış. Toplumsal mutabakat ve ortak akılla değerlendirilmeli. Artısı ve eksisiyle olaylara bakılmalı. Toplumun tüm kesimlerinin, konunun uzmanlarının görüşü, geçmiş tecrübeler dikkate alınarak titiz bir çalışma yapılmalı. AB sürecinde böyle yapıldı. Çok yetkin uzmanlar bir araya geldiler, geniş araştırmalar, raporlar hazırlandı. AB’ye giriş süreci böyle kabul edildi.

- KAYGIMI İFADE ETMİŞTİM: (BDP’li Tan’ın KCK operasyonları ve özel yetkili mahkemelerin tutuklama kararlarını anımsatması üzerine): Özel yetkili mahkemelerin kuruluşu sırasında kaygılarımı ifade ettim. O zaman yetkili ağırlar gerekli olduğunu ifade ettiler.

- İMPARATORLUK REFLEKSİ: Çok farklı dinamikleri unsurların bünyesinde barındıran büyük bir ülkeyiz. Buna göre imparatorluk geleneğinden gelen bir refleksimiz ve dinamiğimiz olmalı.

Çiçek, Köşk’ten memnun ayrıldı

TBMM Başkanı Cemil Çiçek ziyaret sonrası yaptığı açıklamada, komisyonun aldığı karar gereği, 19 Ekim’den bugüne kadar yapılan çalışmalar konusunda Cumhurbaşkanı Gül ve siyasi partilerin genel başkanlarını bilgilendirmek, süreçle ilgili olarak edindikleri izlenimi kendilerine aktarmak, çalışmalara daha yüksek oranda destek beklentilerini ifade etmek için ziyaret programı gerçekleştirdiklerini söyledi. Cumhurbaşkanı Gül’ün süreci yakinen takip ettiğini ifade ettiğini, değerlendirmelerinin de bunu gösterdiğini belirten Çiçek, şöyle konuştu “Bu çalışmalardan son derece ümitvar. Takdirle yapılan bir çalışma olduğunu ifade buyurdular. Dolayısıyla bu çalışmaları yakinen takip ediyor ve her türlü desteği vereceğini ifade ediyor. Biz de bu manada bu ziyaretten son derece memnun olarak ayrıldık. Süreci gerçekten destekliyor, destekleyecek. Cumhurbaşkanlığı katından yapılması gereken bir kısım katkılar olacaksa bunu da yapabileceğini ifade ettiler. Çok faydalı bir görüşme oldu, bunu samimiyetle ifade edeyim. Ümit ediyorum sayın genel başkanları ziyaretimiz de de aynı ederlendirmeleri dinleyeceğiz. Böylece yüklendiğimiz bu tarihi sorumluluğu inşallah iyi bir şekilde sonlandırmış oluruz.”