Gıda’sız kaldı
Gıda fiyatlarında yaşanan sürpriz gerileme Kasım ayı enflasyonunun beklenenden düşük çıkmasına neden oldu. Ancak TL’de yaşanan değer kaybı önümüzdeki aylar için alarm vermeye devam ediyor
Tüketici fiyatları Kasım ayında gıda fiyatlarında yaşanan düşüşün de desteğiyle artış beklentilerinin aksine yıllık bazda azalma göstererek yüzde 7.16’dan yüzde 7’ye geriledi. Analistler verilerin ekonomik aktivedeki yavaşlama eğilimini teyit eder nitelikte olduğunu ve TL’deki değer kaybının 2017’ye enflasyon ve faiz görünümüne ilişkin endişeleri de arttırdığına dikkat çekiyorlar. Yine analistlere göre düşük gelen enflasyon Merkez Bankası’nın eline çok da fazla güçlü kılamayacak. Zira Türk Lirası’nda son 15 günde yaşanan aşırı değer kaybı, baskı yaratacak ve Merkez Bankası’na çok da fazla hareket alanı bırakmayacak.
Rekor ayakkabıda
Tüketici fiyatları enflasyonu Kasım’da yüzde 0.52 ile yüzde 0.8 olan beklentilerin oldukça altında arttı. Beklentilerdeki sapmada belirleyici olan gıda fiyatları enflasyonda yaşanan düşüş tek başına enflasyonu 0.16 puan aşağı çekti.
Ana harcama grupları itibariyle 2016 yılı Kasım ayında endekste yer alan gruplardan aylık en fazla düşüş gösteren yüzde 0.58 ile gıda ve alkolsüz içecekler grubu olurken aylık en yüksek artış yüzde 3.89 ile giyim ve ayakkabı grubunda oldu. Verilere göre eğlence ve kültürde yüzde 1.25, çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 1.16, konutta yüzde 0.87 ve haberleşmede yüzde 0.64 artış gerçekleşti.
Yıllık en fazla artış ise yüzde 22.61 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda gerçekleşti. Yıllık bazda çeşitli mal ve hizmetler yüzde 10.92, ulaştırma yüzde 9.57, eğitim yüzde 9.50, sağlık yüzde 9.16 ile artışın yüksek olduğu diğer ana harcama grupları oldu.
Zenginin enflasyonu fakirden düşük
TÜİK’in yüzde 7 olarak açıkladığı enflasyonu toplumun farklı kesimleri farklı farklı hissediyor. Metal İş Sendikası Sınıf Araştırmaları Merkezi’nin çalışmasına göre toplumun gelir dağılımında en altta bulunan yüzde 20’lik kesimimin enflasyonu yüzde 9.27 oldu. En zengin yüzde 20’lik kesimin yıllık enflasyonu ise yüzde 5 çıktı. Uçak bileti, teknoloji ürünü gibi maddelerdeki fiyat artışının, kira, gıda gibi ürünlere göre daha az olması bu farkı yaratıyor.
Zam şampiyonu sayısal loto
Tüketici fiyatları bazında Kasım’da en yüksek fiyat artışı, yüzde 50 ile sayısal lotoda gözlendi. Sayısal lotoyu yüzde 20.69 ile yünlü erkek kabanı, yüzde 14.27 ile kadın çizmesi ücreti izledi. Kasım’da fiyatı en çok artış gösteren diğer ürünler arasında, yüzde 14.04 ile kadın kabanı, yüzde 12.45 ile umreye gidiş ücreti yer aldı. Geçen ay en fazla fiyat düşüşü ise yüzde 29.33 ile karnabaharda gerçekleşti. Bunu yüzde 24.72 ile limon, yüzde 23.38 ile salatalık izledi.
Benzin 2.5 yıl sonra yeniden 5 TL’yi geçti
OPEC’in üretimi kısma kararının ardından yüzde 10’dan fazla değerlenen petrol fiyatı ve kurdaki yükseliş, benzin fiyatlarının 2.5 yıl sonra yeniden 5 TL’nin üzerine çıkmasına neden oldu. Akaryakıt dağıtım şirketleri, dün gece yarısından geçerli olmak üzere benzinin litre fiyatına 15, motorininkine ise 16 kuruş zam yaptı. Ankara’da litresi ortalama 4.97 liradan satılan benzinin litre fiyatı 5.12 lira olacak. Benzinin litresi İstanbul’da 4,92 liradan 5.07 liraya, İzmir’de ise 4.94 liradan 5.09 liraya yükseldi. Motorinin litre fiyatı ise Ankara’da 4.32 liradan 4.48 liraya, İstanbul’da 4.27 liradan 4.43 liraya, İzmir’de 4.30 liradan 4.46 liraya çıktı. Akaryakıta en son 22 Kasım Salı günü benzinde 16, motorinde ise 11 kuruş zam gelmişti.
