Gereksiz antibiyotikten uzak durun!

Antibiyotik direncini engellemek için gereksiz yere bu ilaçların tüketilmemesi önerilirken, önceki hastalıklardan kalan ya da reçetesiz alınanların da kullanılmaması gerektiği ifade edildi.

Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Bahar Güçiz Doğan, ''18 Kasım Avrupa Antibiyotik Farkındalık Günü'' dolayısıyla AA muhabirine yaptığı açıklamada, halk sağlığı açısından büyük bir önemi olan antibiyotik direncinin önlenmesi ve gereksiz kullanımının önüne geçilmesi için toplumda farkındalık yaratmanın çok önemli olduğunu belirtti.

Antibiyotiğin yanlış kullanımına bağlı olarak artan direncin ve olumsuz sonuçlarının tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'de de önemli bir halk sağlığı sorunu olduğuna dikkati çeken Doğan, şunları kaydetti:

''Antibiyotikler, bakterilerin neden olduğu enfeksiyonların tedavisinde kullanılmaktadır. Antibiyotik çeşitlerine göre farklı bakterilere karşı, bakterileri öldürerek ya da çoğalmasını engelleyerek etki göstermektedir.

Bakteriler, insan vücudu dışında da yaşayabilen, hızla çoğalabilen tek hücreli mikroplardır. Antibiyotikler, sadece bakterilere etki etmektedir. Özellikle gereksiz yere, yaygın ve yanlış antibiyotik kullanıldığında bakteriler, virüsler, mantarlar ve parazitler gibi mikroorganizmalar şekil değiştirerek bu antimikrobiyal ilaçlara karşı dirençli hale gelebilirler. Bakteriler de çevrelerine hızla uyum sağladıklarından, antibiyotik direnci geliştirebilirler. Uygunsuz ya da aşırı şekilde kullanılan antibiyotikler, bu direncin oluşumuna neden olmaktadır.''

''Gelişen direnç ölümle sonuçlanabiliyor''

Sonradan gelişen direnç nedeniyle, bakterilerin neden olduğu enfeksiyonların tedavisinde kullanılan antibiyotiklerin öldürme ya da çoğalmayı engelleme etkisinin ortadan kalktığını ifade eden Doğan, ''İlaca karşı direnci gelişen bakteriler, tedavinin ve hastanede yatış sürelerinin uzamasına, ölümle sonuçlanan enfeksiyonlara, hasta olmayan kişilere yayılmaya neden olarak, kişi ve toplum için sıkıntılı sonuçlara neden olabilir'' görüşüne yer verdi.

Türkiye'de antibiyotiklerin en çok kullanılan ilaçlar içinde birinci sırada olduğunu ve yapılan araştırmaların bunların önemli bir kısmının gereksiz ya da yanlış kullanıldığını ortaya koyduğunu anlatan Doğan, nezle, grip gibi antibiyotik tedavisine hiç gerek olmayan hastalıklarda bile Türkiye'de yaygın olarak bu ilaçların kullanıldığının tespit edildiğini söyledi.

''Antibiyotik tedavisini yarıda bırakmayın''

Antibiyotik direncini engellemek için gereksiz yere kullanılmaması gerektiğini vurgulayan Doğan, ''Hekimler tarafından reçete edilen antibiyotikler alınmalıdır. Önceki hastalıklardan kalan ya da reçetesiz alınan antibiyotikler kullanılmamalıdır'' ifadesini kullandı.

Hekimin reçete ettiği antibiyotiklerin, reçete edildiği doz, zaman ve önerilen sürede kullanılması, tedavinin yarıda bırakılmamasının önemine işaret eden Doğan, enfeksiyonun yayılmasını önlemek için, öksürdükten ya da hapşırdıktan sonra başka kişilerle temas etmeden önce ellerin mutlaka yıkanması gerektiğini kaydetti.

Bazı enfeksiyonların önlenmesi için hekimler tarafından önerilen aşılar yaptırılması gerektiğine dikkati çeken Doğan, şöyle devam etti:

''Antibiyotik direncinin önlenmesi için hekimler, reçete edilen antibiyotiğin nasıl ve ne kadar süre kullanılması gerektiğini hastalara uygun bir şekilde açıklamalı, virüslere bağlı gelişen grip, nezle gibi hastalıkların tedavisinde antibiyotiklerin kullanılmadığı hastaya detaylı bir şekilde anlatılmalıdır. Eczacılar, reçetesiz olarak antibiyotik almak isteyenleri hekime yönlendirmeli, tedavisinde antibiyotiğin yeri olmayan hastalıklar için ilaç almak isteyenleri uyarmalıdır.''