Faizden sonra bu kez ara malı krizi

Zafer Çağlayan, Sanayi Bakanlığı döneminde faiz indirimi konusunda isteksiz olan Merkez Bankası ile karşı karşıya gelmişti. Dış Ticaretten Sorumlu Devlet Bakanı olan Çağlayan, bu kez “Firmalar kaliteli ürün bulamadığı için ara malında ithalata yöneliyor ve ithalatın payı artıyor” tespitli rapor hazırlayan Merkez Bankası’na sert tepki gösterdi

Merkez Bankası tarafından hazırlanan rapor, bir kez daha Devlet Bakanı Zafer Çağlayan ile Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz’ı karşı karşıya getirdi. Yılmaz, Merkez Bankası’nca The Marmara Oteli’nde düzenlenen “Dış Ticarette Yapısal Dönüşüm: Küresel Dinamikler ve Türkiye Ekonomisi” konulu konferansın açılışında yaptığı konuşmada, Merkez Bankası olarak sanayide yaşanan dönüşümü yakından takip ettiklerini dile getirdi ve kurum bünyesinde yapılan iki çalışmayı anlattı. Türkiye ekonomisinde ihracatın ağırlığının artmasıyla birlikte üretim yapısının da değiştiğini ve üretim değerinde ithalat bileşenlerinin payının arttığını ifade eden Yılmaz, Türkiye’nin üretim yapısındaki bu değişimi, dünyada 1980’lerden itibaren hız kazanan küreselleşme eğilimiyle birlikte değerlendirmenin daha doğru olacağını düşündüğünü söyledi.

İşte kızdıran sözler

Yılmaz’ın, Bakan Çağlayan’ı kızdıran sözleri şöyle oldu: ”Bizim yaptığımız çalışma Türkiye’de üretimin ithalat bağımlılığını artıran iki ayrı süreç tespit etmiştir. Bunlardan ilki sektördeki firmaların ithal girdi kullanmaya yönelik eğilimlerinin artması, ikincisi ise ithal girdileri yoğun olarak kullanan sektörlerin diğerlerine nazaran daha yüksek büyüme oranlarına ulaşmalarıdır. İlk sürece ilişkin bulgular anket kapsamındaki firmaların kullandıkları girdilerin bileşiminde ithalatın payının yüksek olduğuna ve bu payın son yıllarda artış eğilimi sergilediğine işaret etmektedir. Firmalara ilişkin veriler, ithalat bağımlılığını artıran temel faktörün fiyatlar olmadığını göstermektedir. Kaliteli ürün eksikliği ve yurtiçi üretimin bulunmaması veya yetersizliği, ara ve yatırım malı temininde firmaları ithalata yönlendiren esas unsurlar olarak ortaya çıkmaktadır. İkinci sürece ilişkin bulgular da ülkemizin sanayi sektöründeki uzmanlaşma yapısında gözlenen değişimin, ithalata bağımlılık oranının artmasına neden olan temel unsurlardan birisi olduğunu ortaya koymaktadır. Bulgular, Türkiye’nin küresel rekabet gücünün kalıcı artışı için döviz kuruna dayalı kısa vadeli politikalardan ziyade, mikro reformları içeren uzun vadeli bir bakış açısına ihtiyaç duyulduğuna işaret etmektedir.

Etkin olmasına bağlı

Yüksek katma değerli üretim süreçleriyle kalıcı rekabet gücüne ulaşılması, teknoloji ve altyapı yatırımlarının kalitesinin artırılması, kalifiye iş gücünün artırılmasına, araştırma geliştirme yatırımlarının teşvik edilmesine, piyasa ekonomisi kurallarının etkin bir biçimde hayata geçirilmesine bağlı olacaktır.”

Çağlayan: Türk sanayicisi beceriksiz değil, sorun finansman ve kurlarda

DURMUŞ Yılmaz’dan sonra kürsüye gelen Devlet Bakanı Zafer Çağlayan, ucuz ithalatın olduğu yerde Türk sanayicisinin dışardaki ürünle rekabet etmesinin mümkün olmadığını ifade ederek, “Böyle bir ortamda Türk ihracatçısı da ithalata yönelmek zorunda kaldı. Bu, Türk sanayicisinin beceriksizliğini ortaya çıkaran bir durum değil” dedi. Çağlayan, Merkez Bankası Başkanı’na cevap niteliğinde şunları söyledi:

Sanayicilik yaptım, katılamam

“27 yıllık sanayicilik yapmış biri olarak buna katılmam mümkün değil. Sorunumuzun acaba mal kalitesinden mi, yoksa finansman sorunu başta olmak üzere başka problemlerden mi kaynaklandığını çok iyi analiz etmek gerekiyor. Türk sanayicisinin gelmiş olduğu seviyeyi son derece önemli buluyorum. Türkiye emek yoğun sistemden teknoloji yoğun sisteme döndü. Bunu, Türkiye’de üretilen malın kalitesizliği değil, kesinlikle Türk sanayicisine yeterince bankalar tarafından verilmeyen finansman desteğinin arkalarında olmadığı açısından değerlendiriyorum. Özellikle Merkez Bankası gibi çok önemli kurumların ve kurulların, onların önünü açacak tedbirleri zamanında alması, onlara uygun faiz ve kur yapısı sağlaması, ümit ediyorum ki ihracatımızı ve sanayimizi çok başarılı kılacaktır.”

Kayıp 32 milyar dolar

* Bakan Zafer Çağlayan, 2008 yılının 9 ayında Avrupa’ya 54 milyar dolar ihracat yapıldığını bu yıl ise rakamın 32 milyar dolarda kaldığını söyledi. Çağlayan, yıl sonu itibarıyla Avrupa pazarındaki ihracat kaybının 32 milyar dolar seviyesinde olacağını ifade etti.