Erken emekli olmak isteyen dikkat! Milyonları ilgilendiriyor

Hürriyet gazetesi yazarı Noyan Doğan çalışma hayatıyla ilgili gelen sorular cevap verdi. Doğan, erken emeklilik ile ilgili, "Mevzuat gereği sigortalılık, dolayısıyla da emeklilik için ilk sigortalı olduğunuz tarih önemli. İşe giriş tarihinden sonra yapılan yaş düzeltmesi emeklilik süresini ve hesabını etkilemez. Bu kapsamda ilk işe giriş tarihinden sonra yapılan yaş düzeltmeleri nedeniyle erken emekli olunmaz." ifadelerini kullandı.

İşte çalışma hayatıyla ilgili gelen soru ve cevapları:

Soru: Kronik astım hastasıyım. Çalıştığım iş yeri risk taşıyor, bu yüzden ücretsiz izinliyim. İlaç raporum var, düzenli olarak ilaç alıyorum. İŞKUR, bu hastalığımdan dolayı bana nasıl yardımcı olur? Fatih G.

Cevap: Hastalığınızdan dolayı ya da ilaç raporunuzdan dolayı İŞKUR’un bir desteği olmaz. Ancak, çalıştığınız işyerinden ücretsiz izinli sayılıyorsunuz, bu durumda devletten aylık 1.177 lira nakdi ücret desteği almanız gerekiyor.

MAAŞINIZ EKSİK YATMIYOR

Soru: Temmuz ayında yayınladığınız emekli maaş listesinde 2 bin 647 TL alan temmuz 2020’de ek ödeme birlikte 2 bin 900 TL alacak diye yazmıştınız. Ancak bana 2 bin 800 TL yatırmışlar. Neden eksik para yatırdılar? Mustafa C.

Cevap: 2 bin 647 lira sizin maaşınız değil, elinize geçen ücret ve içinde ek ödeme de var. Maaşınız 2 bin 546 lira, ek ödeme ile birlikte elinize 2 bin 647 lira geçiyordu. 2 bin 546 lira üzerine yüzde 5.75’lik maaş zammınız uygulanır, üzerine de yüzde 4’lük ek ödemeniz hesaplanır. Bu durumda 2 bin 800 lira elinize geçer. Yani, eksik maaş yatmıyor.

KISA ÇALIŞMADA EMEKLİLİK PRİMİ YATMAZ

Soru: Kısa çalışma ödeneğinde emeklilik primi yatmıyor ama ilerleyen zamanlarda devlet kanun çıkarabilir mi? Yatmayan primler toplu ödenebilir mi? Şükrüye D.

Cevap: Kısa çalışma ödeneği alınan dönemlerde emeklilik primi yatmıyor. Ancak kısa çalışma döneminde çalışılan günlerin primi ödenir. Emeklilik için prim gün sayısı eksiği bulunmayan kişiler için bu durum sorun değil, ancak prim gün sayısı eksik olanlar için emeklilik süresini erteleyecektir. Bugün için devletin bu konuda düzenleme yapması gündemde değil.

DOĞUM PARASI ALAMAZSINIZ

Soru: Nisan 2019’da doğum yaparak gebelik iznine ayrıldım, sonrasında Ekim 2019’da analık sebebiyle 6 aylık ücretsiz izin kullandım. Ücretsiz izindeyken tekrar hamile kaldım. Nisan 2020’de işbaşı yapacaktım fakat işyeri pandemi sebebiyle kısa çalışmaya dahil olduğundan işbaşı yapamadım. 80 gün primim var, analık iş görmezlik ödeneğini hak edebiliyor muyum? Fatma D.

Cevap: Doğumun 32. haftasında hekimden istirahat raporu alınmış olması ve doğumdan önceki bir yıl içinde en az 90 gün prim ödenmiş olması gerekiyor. Bu durumda doğumdan önceki ilk 8 haftalık, doğumdan sonraki sürede ise ilk 8 haftalık çalışılmayan her gün için iş göremezlik ödeneği alınabilir. Sizin durumunuzda prim gün sayınız 80 gün. Bu sebeple analık iş göremezlik parası alamazsınız.

YAŞ TAHSİSİ İLE ERKEN EMEKLİ OLAMAZSINIZ

Soru: 1988’de staj sigortası ile ilk sigorta numaramı aldım. Sonra mahkeme kararı ile yaş tahsisi oldu ve doğum tarihim değişti. Askere gittim dönüşte ilk emeklilik primini içeren sigortalılık ile işime girmiş oldum. Sigortalılıkta benim doğum tarihi başlangıcım tam olarak nedir? Yaşar Ö.

Cevap: Mevzuat gereği sigortalılık, dolayısıyla da emeklilik için ilk sigortalı olduğunuz tarih önemli. İşe giriş tarihinden sonra yapılan yaş düzeltmesi emeklilik sürenizi ve hesabınızı etkilemez. Bu kapsamda ilk işe giriş tarihinden sonra yapılan yaş düzeltmeleri nedeniyle erken emekli olunmaz. Ancak sizin durumunuzda staj sigorta başlangıcı sayılmıyor, çünkü staj döneminde emeklilik için prim yatmıyor. Dolayısıyla ilk işe girdiğiniz tarihten itibaren emeklilik hesabınızı yapacaksınız.