Erkeklerde saç kayıpları nasıl olur

Her erkeğin saçının bir miktar incelmesi veya ön saç çizgisinin iki yandan derinleşmesi son derece normaldir. Özellikle ergenlik sonrası derinleşen yan ön çizgiler, seksüel gelişimin bir parçası olarak kabul edilir. Erkeklerde saç kaybı, genetik olarak şekillendiğinde bir hastalık belirtisi değildir, çoğu zaman erkeğin olgunlaşma sürecinin bir parçasıdır; “yaşlanma” kadar doğal bir gerileme sürecidir. Erkeklerde saç kaybı vakalarının %90’u genetik olarak tanımlanmaktadır.

Erkeklerde saç kaybı sebepleri neler?

Erkeklerde saç kaybının 3 temel sebebi vardır. Bunlar genetik yatkınlık, testosteron hormonunun varlığı, saç kılıfındaki reseptörlerin erkeklik hormonu dhiydro-testosterona olan duyarlılığıdır. İlk ikisi yok edilebilir değildir; ancak DHT oluşumunu sınırlayan uygulamalar ile saç kaybı azaltılabilir, kontrol edilebilir ve saç kaybı süreci geciktirilebilir.

Erkeklerde saç kaybı genleri kişiye dede, baba, büyük baba, amca, dayı gibi bir nesil önceden veya birkaç nesil önceden aktarılabilmektedir. Genetik yatkınlık sebebiyle kişi daha doğuştan, saç kaybı genleri ve kayıp yaşının belirlendiği genetik bir program ile doğmaktadır. Ağırlıklı olarak ergenlik sonrası testosteron üretiminin arttığı dönemde aktif hale gelen genetik programın etkisi ile 16-30 yaş arası bir dönemde saç kayıpları görülmektedir.

Erkeklerde saç kaybı oranında ve hızında genetik yatkınlığın yanı sıra; sağlık durumu, yaşam kalitesi, sigara ve alkol kullanımı, stres seviyesi, kullanılan ilaçlar ve beslenme şekli gibi faktörler de rol oynayabilir.

Erkeklerde saç kaybı nasıl olur?

Erkek tipi saç dökülmesinde, yan ve arka bölümdeki saçlar korunurken, genetik alıcıların yoğunlaştığı tepe ve ön saç çizgisinde saç kayıpları görülür. Kayıp yaşayan bölgede bulunan saçların damar ağı ve saç kökü çevresinde genetik olarak saçı zayıflatmaya programlanmış hassas alıcılar bulunur. Genetik program aktif hale geldiğinde, saç kökündeki genetik alıcılar, saçta yıkım hormonu olarak tanımlanan Dihydro-testosterona (DHT) ne kadar duyarlıysa, kişi o kadar hızlı ve geniş alanda saç kaybeder. Genetik yıkımın olduğu bölgedeki saçlar her dökülme sonrası incelip zayıflayarak küçülür ve bir süre sonra çıkmamaya başlar. DHT hormonu; testosteron hormonu ile cilt yüzeyinde bulunan 5 alfa- redüktaz enziminin birleşmesi ile meydana gelen saçta genetik kaybı yaratan hormondur. Bu hormonun yıkıcı etkisi ile dökülen her saç bir sonraki evrede daha zayıf çıkıp daha kısa yaşar. Bir süre sonra da saç oluşumu sonlanır.

Tıbbi destek alınmalı mı?

Dökülen saç sayısına ve hızına göre, bazı saç kayıplarının altyapısında bir sağlık sorunu yer alabilir. Bu sebeple bazen doktor kontrolünde detaylı sağlık taraması ve kan değerlerinin ölçümü gerekebilir. Bu durumda saç gelişimini sağlamak için kişinin hem medikal yardım alması hem de topikal uygulamalardan destek alması gerekebilir.

Kişilerde saç dökülmesi geçici sebeplere bağlı olabilir. 3-4 ay önce yaşanan yoğun stres (bir yakının kaybı, boşanma, iş kaybı), ateşli ve şiddetli geçen bir sağlık sorunu, ani kilo kaybı, kan kaybı, geçirilen bir ameliyat, narkoz alımı, kullanılan bir ilacın yan etkisi gibi bir sebeple saç dökülmeye başlayabilir. Çoğu zaman bu tip sebeplerle artan saç dökülmesi bir ürün kullanmadan 3 ile 6 ay arasında kendiliğinden dengelenir.

Piyasada “genetik” saç dökülmesine karşı sunulan yüzlerce ürün bulunmaktadır. Ancak unutulmamalıdır ki dökülmeyi durduran, ortadan kaldıran ve saç çıkartan “mucize bir ürün” yoktur. Bugün dünyada saç gelişimi konusunda bilimsel araştırması çok iyi yapılmış ve FDA tarafından onaylanan iki çeşit ilaç bulunmaktadır. Ancak her iki ürünün de olumlu etkileri yanında kimi kişiler için çok riskli olabilecek yan etkileri bulunmaktadır. Bu nedenle size en uygun ürünü bulmak için bir uzman yardımı alınması çok önemlidir.

Neler yapılabilir?

Saç sorunları çok yönlü yardımla desteklendiğinde ve takip edildiğinde iyileşebilmektedir. Diğer tüm sağlık sorunları gibi saç sorunları da holistik denilen kişinin yaşam şeklini, beraberinde taşıdığı genetik öyküyü, beslenme şeklini, sağlık durumunu, psikolojik durumunu, saç bakım alışkanlıklarının araştırılmasını gerektiren bütüncül bir yaklaşımla değerlendirildiğinde çözülebilir.

Trikoloji bilimi, saç sorunlarını kadın ve erkek açısından da farklı değerlendirmeyi ve detaylı ela almayı savunur. Erkeklerde saç kayıplarını %90 oranında genetik yatkınlık oluşturur. 3-5 kere yapılan bir uygulamanın özellikle genetik ve sağlık sorunu alt yapılı saç dökülmesi sorunlarını uzun dönemli önleyebilmesi mümkün değildir. Elbette daha dönemsel saç sorunları için bazen ev tipi, bazen kozmetik alt yapılı bakımlar yeterli olabilir ancak daha ciddi saç sorunları için mutlaka profesyonel destek almak gerekir. Özellikle ilaç etkileşimli ürünlerin mutlaka bir hekim tavsiyesi ve gözetiminde kullanılması ve takip edilmesi gerekir.

Erkeklerde saç bakımı

Saç sorununun ciddiyetine göre saçın, saça yapılacak bakımlara tepkisi 2-4 ay içerisinde başlar. Eğer kişide saçın metabolik olarak tepkisini geciktirebilecek bir sağlık sorunu da varsa, saçın iyileşmesi 6 ay ve üstü süre alabilir.

Uygulamalar süresince saçın gelişimini fiber optik mikroskop ile görüntü alınarak, yıkama esnasında saç dökülme analizi yapılarak ve ayrıca program boyunca dışarıdan fotoğraf makinesi ile “öncesi ve sonrası” görseller alarak takip edilmelidir.

Saç ve saç derisi problemleri çok çeşitlidir ve her birinin farklı alt yapıları olabilir. Bu sebeple bir kişiye yarayan bir çözüm diğer kişide aynı oranda etkili olmayabilir. Birebir yapılan görüşme sonrası “kişiye özel” sorunları iyi anlayarak şekillendirilen çözüm programları daha başarılı sonuçlar alınmasını sağlamaktadır.