Erdoğan yasaklansa bile başbakan olabilir
'367 şartı' ile bir anda siyasetin seyrini değiştiren Sabih Kanadoğlu'ndan tartışılacak çıkış
Sabih Kanadoğlu, verilebilecek bir siyasi yasak kararının Erdoğan’ın başbakanlığına engel olmayacağını açıkladı: Bağımsız olarak Meclis’e girebilen Erdoğan, yeniden Başbakan olabilir.
ANKARA - “Cumhurbaşkanlığı seçiminde en az 367 milletvekilinin oturumda hazır bulunması gerektiğine” ilişkin görüşü ortaya atarak geçtiğimiz yıla damgasını vuran eski Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Sabih Kanadoğlu, “AKP’nin kapatılması halinde Başbakan Tayyip Erdoğan’ın bağımsız milletvekili olarak yeniden Başbakanlık koltuğuna oturabileceğini” söyledi.
Hukuki konularda yaptığı birçok değerlendirme yargı organları tarafından da paylaşılan Kanadoğlu, Habertürk’te katıldığı programda, “AKP’nin kapatılması ve siyasi yasak getirilmesi halinde Erdoğan’ın bağımsız milletvekili olarak yeniden Başbakan olup olamayacağı” yönündeki soru üzerine şunları söyledi:
Gül görev verirse
“Anayasanın 69. maddesi çok net bir biçimde bu yasağa uğrayan kişileri herhangi bir partide kurucu, yönetici ve denetici olamamalarıyla sınırlandırmıştır. 1999’a kadar Siyasi Partiler Yasası’nda ’aday da olmazlar’ biçiminde bir hüküm vardı. 1999’da bu kaldırıldı. Yani bugün siyaset yasağı alan herhangi bir kişi, bağımsız aday olarak seçime girebilir ve milletvekili seçilebilir. Bu şekilde Meclis’e giren bir kişinin Cumhurbaşkanı’nın görev vermesi halinde Başbakan olmasına herhangi bir engel yoktur.”
Aydın da söylemişti
Kanadoğlu’nun bu görüşü YSK Başkanı Muammer Aydın’ın geçen hafta yaptığı açıklama ile de örtüştü. Aydın, bir gazeteciye, AKP’nin kapatılması halinde siyasi yasak getirilen kişilerin bağımsız aday olabileceğini söyledi.
Bu konudaki tartışmalara ışık tutacak yasa değişiklikleri ve YSK kararları da Erdoğan’ın bağımsız adaylığını güçlendiriyor.
Bağımsız olabilir
Anayasa’nın 69. maddesine göre Anayasa Mahkemesi’nin “beyan veya faaliyetleriyle” partisinin kapatılmasına neden olduğuna karar verdiği kişiler, 5 yıl süreyle bir başka partinin kurucusu, üyesi, yöneticisi ve deneticisi olamıyorlar. Maddede bu kişilerin bağımsız milletvekili adayı olamayacaklarına dair bir hüküm bulunmuyor.
Kazan neden olamadı?
YSK, 18 Nisan 1999 seçimlerinde Refah Partisi kapatılması davasında siyaset yasağı verilen Şevket Kazan’ın, bağımsız milletvekili adayı olmasına izin vermemişti. YSK’nın bu yasak kararı Siyasi Partiler Kanunu’nun 95. maddesine dayanıyordu. Bu maddede Anayasa Mahkemesi’nin siyaset yasağı verdiği kişilerin “milletvekili adayı olamayacakları” açık şekilde düzenleniyordu.
YSK içtihatları
Ancak Ağustos 1999’da yapılan değişiklikle, 95. maddedeki “millletvekili adayı olamazlar” ifadesi yasadan çıkarıldı. Bu değişiklikten sonra yapılan ilk genel seçim olan 2002 seçiminde, FP davasında yasaklanan Bekir Sobacı, Tokat’tan bağımsız aday oldu. Sobacı’nın adaylığına Yargıtay Başsavcılığı’nca yapılan itiraz önce Tokat İl Seçim Kurulu, ardından YSK tarafından reddedildi. Böylece Sobacı seçime bağımsız aday olarak girdi, ancak seçilemedi.
22 Temmuz 2007 seçimlerinde de HADEP davasında yasaklanan Hamit Geylani Hakkari’den bağımsız aday oldu. Yargıtay Başsavcılığı, Geylani’nin adaylığına yasa değişikliği ve Sobacı kararını göz önüne alarak itiraz etmedi. Siyasi yasaklı Geylani milletvekili seçildi.
