Tekstilbank’ın yüzde 0.24 olan sektör pazar payı dikkate alındığında, Türk bankacılık sektörünün en pahalı satışı gerçekleşti. Finansbank’ta olan değer rekoru el değiştirdi.
Tekstilbank’ın yüzde 75.5’lik hissesinin 669 milyon TL karşılığında Çinli Industrial and Commercial Bank of China Limited’e satışı için sözleşme imzalandı. Bu dünün en önemli finans gelişmesi olarak gündemdeki yerini aldı. Gerek uzun zamandır satışı yılan hikayesine dönen Tekstilbank’ın nihayet satılmış olması, satın alan bankanın ise dünyanın en büyüğü olması işi değerli kılıyor. Satışın detayları finans sitelerinde, haber portallarında dün itibarıyla tüketildi bile. Bugün gazete sayfalarına da yine benzer başlıklarla ve rakamlarla yansıyacak muhtemelen.
Ancak satış rakamının detaylarına inince ve diğer banka satış rakamları ile karşılaştırınca Türkiye’nin en değerli banka satışı ile karşı karşıya olduğumuzu görüyoruz. Yani Tekstilbank’ın büyük ortağı Turgut Yılmaz durdu durdu turnayı gözünden vurdu diyebiliriz.
En değerli yüzde 0.24
Türkiye’de 50’nin üzerinde banka var. İrili ufaklı bu bankaların 16’sı 2004’ten sonraki dönemde satıldı. Hatta Denizbank gibi Tekfenbank gibi iki kere satılan bankalar bile var. Yukarıda bankaların satış fiyatlarını gösteren bir tablo yayınladım. Bu tablonun en önemli kısmı son sütunudur. Orada yüzde 1’lik pazar payı için ödenen para görünüyor.
Asıl kıyaslama, bankanın satış döneminde aktif değerine göre Türk bankacılık sektöründen aldığı paya ve bu paya alıcının ödediği değere göre yapılır. Bunu basit anlatımı ile farklı büyüklükteki evlerin satış değerini karşılaştırmak için metrekare başına ödenen tutarın karşılaştırmasını yapmak gibi düşünebiliriz.
Ödenen değeri farklılaştıran kuşkusuz pek çok etken var. Satın alan grubun Türkiye piyasasına girme iştahı, orta uzun vadede gördüğü potansiyel fırsatlar, projeksiyonlar fiyat motivasyonunu etkiler. Tabii bir de satışın gerçekleştiği dönemde hem ülke hem dünya ekonomisinin genel hal ve gidişatı. Malum ne demişler deve bir akçe deve bin akçe...
Finansbank rekortmendi
O son sütunlara bakacak olursak bugüne kadar yapılmış en değerli satış Finansbank’ın Yunan NBG’ye devriydi. 2006 yılının Nisan ayında gerçekleşen bu satışta NBG, Finansbank’ın yüzde 46’sına 2 milyar 323 milyon dolar vermiş, bankanın yüzde 100’ü için biçilen değer 5 milyar 50 milyon dolara gelmişti. Finansbank’ın satış tarihinde Türk bankacılık sektöründe hakim olduğu pazar payı yüzde 3.10’du. Yani Yunan NBG, Türk bankacılık sektöründe yüzde 1 pazar payı için 1 milyar 629 milyon dolar ödemeyi göze almıştı.
Şimdi bir de dünkü satışa bakalım. Tekstilbank’ın yüzde 75.5’i 669 milyon TL’ye satılıyor. Yani yüzde 100’ü 886 milyon TL’ye, dolar bazında da 2.13’lük kurdan 416 milyon dolara geliyor. Hemen dönüyoruz Tekstilbank’ın Türk bankacılık sektöründe sahip olduğu pazar payına bakıyoruz. 2013 yılı 9 aylık bilançoya göre aktif büyüklükte pazar payı yüzde 0.24. Yani Çinliler yüzde 1 pazar payı için tam tamına 1 milyar 733 milyon dolar ödemeyi göze aldı. İşte bu kıyaslamaya göre Tekstilbank şu ana kadar pazar payına göre yapılan değerlendirmede Türkiye’nin metrekaresi en pahalı bankası haline geliyor.
‘Lisans verin’ dedi BDDK kabul etmedi
Tekstilbank’ta ortaya çıkan fiyatın yüksekliği herkesi şaşırttı. (Borsa değerinin yüzde 44 üstünde bir satın alma değeri oluştu.) Finans Editörümüz Ufuk Korcan ulaştığı kulis bilgiyi benimle paylaştı.
Çinliler öncelikle BDDK’dan banka lisansı istemiş. Yani sıfırdan banka kurmayı amaçlamışlar. Ancak BDDK lisans vermeyeceklerini, mevcut bankalardan birini almalarını tavsiye ederek adres olarak da Tekstilbank’ı göstermiş.
Kuş hâlâ ayakta
Bu kulis bilgi ortaya çıkan yüksek fiyatı açıklıyor. Turgut Yılmaz, belli ki tok satıcı rolünü oynayarak mutlaka Türk pazarında olmak isteyen Çinliler’e pahalı bir satış gerçekleştirmiş.
Nedeni ne olursa olsun, bu satın almada pazar payı için ödenen tutar kıyaslaması pek çok açıdan önemli. En önemli sonucu Türk bankacılık sektörünün değerinin düşüşte mi yoksa çıkışta mı olduğunu gösterir. Türk bankacılık sektöründen gelen son veriler malum bir kârlılık erimesini ortaya koyuyor.
2013 yılı son çeyreğinde bilançolarda ortaya çıkan sorunlar, 2014 yılının ilk çeyreğinde de sürüyor. Bankacılar “Kuşu fazla sıkarsanız ölür” diyerek hem BDDK’yı hem Merkez Bankası’nı hem de hükümeti uyarıyor. Tekstilbank’ın satışında ortaya çıkan değer Türk bankacılık sektörünün uluslararası arenada hala cazibesini koruduğunu ortaya koyması ve moralleri düzeltmesi açısından çok değerli.
ICBC dünyanın en büyüğü
Tekstilbank’ın yeni sahibi Çinli Industrial and Commercial Bank of China (ICBC) tam anlamıyla bir bankacılık devi.
Çin’in en büyük 4 bankasından biri olan ICBC, 1 Ocak 1984 yılında kuruldu. Ekim 2006’da hisseleri Şanghay Borsası’na kote olan ICBC, 6 kıtada 40 ülkede 4.7 milyon kurumsal, 432 milyon da bireysel müşteriye hizmet veriyor. ICBC’nin aktif büyüklüğü 2013 yılı sonu itibarıyla 3 trilyon doların üzerinde.
2013 yılını 42.6 milyar dolar net kârla tamamlayan ICBC’nin net faiz gelirleri 71.8 milyar dolar. Bankanın bu yılın ilk çeyreğine ilişkin açıkladığı net kar rakamı yüzde 7 ile beklentileri aşarak 11.7 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Öz sermaye kârlılığı yüzde 22 civarında olan ICBC, Türkiye’de faaliyet gösteren ilk Çinli banka olacak.
