Köprü ve otoyolların halka arz yoluyla özelleştirilmesi için gereken yasal düzenleme tamamlandı. Halka arzda satış fiyatının 7.5 milyar dolar olması görüşü ağırlık kazandı.
İstanbul 1. ve 2’nci köprüleri ile bazı otoyolların, özelleştirme yönteminin halka arz olarak belirlenmesi halinde gerekli şirketleşmeyi sağlamak amacıyla Karayolları Kanunu’nda değişiklik yapılmasını da içeren maddeler TBMM Genel Kurulu’nda bir torba yasanın içine konarak kabul edildi.
Eğer piyasa koşulları el verirse halka arz süreci için düğmeye hemen basılması, bu yılın üçüncü çeyreği itibarıyla da halka arzın tamamlanması bekleniyor.
Aman ‘ucuz’ olmasın
Şu an Özelleştirme İdaresi’nde harıl harıl halka arz değerini tespit etme çalışması yapılıyor. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın Koç Holding, Gözde Girişim ve Malezyalı ortakları UEM Group tarafından verilen 5.72 milyar dolarlık teklifi düşük bulup beğenmemesinden sonra, halka arz değeri ile ilgili çalışmalar daha da önem kazanmış vaziyette.
Bürokratlar, tespit edilecek rakamın Başbakan’ı tatmin etmesine çalışırken, bir yandan da özelleştirme sürecini başarısızlığa uğratmayacak yani piyasayı tatmin edecek bir rakamı yakalamak istiyor. Diğer taraftan köprü ve otoyolların gerekli ağır bakımlarının kurulacak şirket tarafından üstlenilip üstlenilmeyeceği ve yıllık kârın tamamının temettü olarak ödenip ödenmeyeceği gibi kritik maddeler üzerinde çok tartışmalar devam ediyor.
10 milyar $ çok
Özelleştirme İdaresi’nde yapılan çalışmalarda öncelikle “Madem ki 5.7 milyar dolarlık ihale iptal edildi. Söz konusu rakamın düşük olduğu görüşü ağır bastı. O halde halka arzda özelleştirme rakamının en az 10 milyar dolar olması gerekir. 10 milyar dolarla 5.7 milyar dolar kıyaslanamaz. Zira 5.7 milyar dolar 25 yıllık işletmenin bedeliydi. Oysa özelleştirmede süre yok. Yani halka arz değerinde daha farklı endikatörler kullanılmalı” görüşü ağır bastı.
2013 verileri olumlu
Ancak gerek uluslararası piyasaların içinde bulunduğu tedirginlik hali, gerekse 17 Aralık sürecinde, halka arzda bu rakamın çok pahalı bulunacağı ihtimali gözönüne alındı. Bunun üzerine idarede 7 ve 8 milyar dolarlık toplam değer üzerinde tartışmalar yürümeye başladı. 2013 gelirinin de kesinleşmesinden sonra 7.5 milyar dolarlık rakamda piyasadan ciddi talep gelebileceği görüşü ağır bastı.
Köprü ve otoyolların 2013 yılı gelir sonuçlarının olumlu çıkması da bürokratların yüzünü güldürdü. Açıklanan verilere göre Boğaziçi ve Fatih Sultan Mehmet köprülerinden 152 milyon 400 bin araç geçti, 217 milyon 303 bin liralık hasılat gerçekleştirildi. Otoyolları kullanan 231 milyon 218 bin araç ise gişelere 572 milyon 405 bin TL bıraktı. Toplam gelir 789 milyon 708 bin TL oldu. Dolar kuru ortalama 2.1 TL alındığında yıllık gelir 375 milyon dolar çıkıyor. Dolayısıyla köprü ve otoyolların 20 yıllık gelirine eşit bir değer olan 7.5 milyar dolardan satılması görüşü ağırlık kazanıyor.
Başbakan rakamı ucuz Maliye Bakanı ise tatminkar bulmuştu
Aralık 2012’de düzenlenen ve Koç Holding, Malezyalı UEM Group Berhad-Yıldız Holding şirketlerinden Gözde Girişim konsorsiyumunun verdiği 5.72 milyar dolarlık rakam kamuoyunda çok tartışılmıştı. İhale bedelini benim de aralarında bulunduğun bir grup düşük bulurken, bir grup ise yeterli görmüştü. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in, “Köprü otoyollar 27 yıllık gelirine satıldı. Fiyatı düşük bulanlar ezbere konuşuyor” sözlerinin ardından ihalenin onaylanacağı beklentisi artmış ancak beklenmedik anda Başbakan Tayyip Erdoğan’ın, “Ben çalışma yaptırdım özelleştirme değeri düşük” demesinin ardından ihale ÖYK tarafından iptal edilmişti.
