Emekli aylıklarına ek zam olur mu?
TÜİK’in büyüme revizyonu, ‘2010 yılı sonrası emeklilere hesaplama zammı mı geliyor’ tartışması başlattı. Emekli maaşında kullanılan güncelleme katsayısının GSYİH’ye göre yenilenmesiyle, emekli olan bir kişinin maaşında yıllık 514 liralık artış görülebilecek
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYİH) ile ilgili hesaplama değişimi, “2010 sonrası emeklilere hesaplama zammı geliyor” tartışması başlattı. TÜİK’in yeni seri hesaplama yöntemine göre Türkiye’nin GSYİH’sinde yüzde 20’lik büyüme görülürken, emekli aylıklarında da artış yaşanabileceği vatandaşlar arasında heyecan yarattı.
Uludağ Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yusuf Alper, TÜİK’in büyümeyle ilgili hesaplama değişiminin 2010 sonrası emekli aylıklarında artış sağlayacağını söyledi. Alper, bu değişimin 2016’da emekli olan bir kişinin maaşında yıllık 514 liralık artış getireceğini savundu. Yusuf Alper, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na göre malullük, yaşlılık ve ölüm aylıklarının hesaplanmasında kullanılan ‘Güncelleme Katsayısı’ndaki en önemli parametrenin GSYİH gelişme hızı olduğunu söyledi.
Yeniden hesaplanmalı
TÜİK’in 12 Aralık’ta açıkladığı GSYİH hesaplamasıyla ilgili değişikliğin 2010 yılı ve sonrası emekli olanların aylıklarının yeniden hesaplanması ve daha yüksek aylık almaları sonucunu doğuracağını kaydeden Prof. Alper, ‘Temel göstergelerde yapılacak değişiklikler kamu ile ilgili bir çok hesaplamayı doğrudan ve dolaylı olarak etkiledi” dedi.
En düşük fark 269 TL
Yusuf Alper, 2016’da emekli aylığı bağlanan bir sigortalıda hesap farkının nasıl hesaplanacağını şu örnekle anlattı: “GSYİH hesaplanması için baz alınan 2009’u takip eden 2010-15 yılları arasında eski seride güncelleme katsayısının hesabında dikkate alınan gelişme hızı toplam yüzde 31.6 iken, yeni seride aynı dönemde gelişme hızı toplamı yüzde 43.2 oldu. Yeni GSYİH hesaplama serisi dolayısıyla ortaya çıkan fark yüzde 11.6’dır. Güncelleme katsayısının hesabında gelişme hızının yüzde 30’u dikkate alınacağı için bu farktan dolayı aylıkların hesabında dikkate alınan parametrelerden ortalama aylık kazancın hesaplanmasında 2010-15 dönemi için yüzde 3.48 daha yüksek çıkacaktır. Eğer sigortalının aylık bağlama oranı yüzde 50’yse bu, yüzde 3.48’lik artışın yarısı kadar yani yüzde 1.74 oranında aylık miktarı artacak. 4/a’lı (eski SSK’lı) sigortalıların en düşük aylığı 1.287.6 TL; en yükseği 2.467.6 TL. Buna göre; 2016’da yüzde 50 aylık bağlama oranı ile emekli olan sigortalıların aylıklarında en düşük alanlarda 22.4 TL (yıllık 268.8 TL), en yüksek alanlarda aylık 42.9 TL (yıllık 514.8 TL) artış gerçekleşecek.”
