Depresyon 15 yıl sonra insanlığı esir alacak

Son yıllarda özellikle gelişmiş ülkelerde milyonlarca kişinin hayatını kaybetmesine yol açan şeker ve kalp hastalıkları dünya geneline yayılıyor. Az gelişmiş ülkelerde halen solunum ve bağırsak enfeksiyonları oldukça etkili. Zimbabve ve Zambia gibi milli gelirde dünya ortalamasının gerisinde kalan ülkelerde ilkokul çocuklarının yüzde 70'i, "Seni en çok korkutan şey nedir?" sorusuna "Ölüm" yanıtını veriyor. 40-45 yaşında ölen anne babalarının yıllar boyunca sadece cenaze masraflarını karşılayabilmek için çalıştığını kaydediyor. İnsanlar giderek antibiyotiklere daha dirençli hale geliyor. Tek bölgede ortaya çıkan bir virüs küreselleşmenin etkisiyle dünyanın dört bir yanına sadece birkaç gün içinde yayılma potansiyeline sahip. 19901ı yıllarda insanların yatağa düşmesine sebep olan en önemli rahatsızlıklar grip ve bağırsak enfeksiyonlarıydı. Ancak aşılamanın giderek yaygınlaşması nedeniyle bu hastalıklar etkisini yitiriyor.

Ekonomiye darbe
2020 için yapılan öngörülerde bilimadamları geleceğin hastalığı olarak "Kalp rahatsızlıkları ve depresyonu" gösteriyor. Bu hastalıklar nedeniyle iş gücünden geri kalacak olan yüzmilyonlarca insan dünya ekonomisine darbe vuracak. Bu zarar "tek bir insanın 1.4 milyar yıl çalışması sonucu ortaya çıkabilecek üretim" kadar büyük.

Obezite salgınına kim dur diyecek?
Son 10 yılda obezlerin sayısı dünya genelinde yüzde 50 artarak 1.7 milyara ulaştı. Fast food tipi yiyecekler, şehirleşme, artan otomobil kullanımı, egzersiz yapmak yerine televizyon izlemek ve süpermarketlerde satılan işlenmiş gıdalar salgına dönüşen şişmanlamanın başlıca nedeni.

* Hindistan'da kadınların yüzde 55'i aşırı kilolu. - Brezilya'da çocuklarda görülen obezite oranı, önceki kuşağa göre yüzde 239 oranında arttı.

* Arap ülkelerinde görülen ölümlerin yarısının nedeni, beslenme alışkanlıkları yüzünden ortaya çıkan kalp rahatsızlıkları, yüksek tansiyon ve kanser.

* Çin'de yaşayan yetişkinlerin yüzde 20'si aşırı kilolu. 3 yıl içinde 64 milyon kişi obez oldu. Şangay kentinde tıbbi masrafların yüzde 30'u obezite kaynaklı hastalıklara harcanıyor.

* Güney Afrikalı kadınların yüzde 59'unun kilo problemi var. İtalya'da çocuklarda görülen obezite oranı 10 yıl içinde yüzde 10'dan yüzde 20'ye çıktı.

Önlemler hızlandırıldı
Bu trendlerin devam etmesi durumunda uzmanlara göre 2050 yılında her 3 kişiden biri obeziteden kaynaklanan şeker hastalığına yakalanacak. Bu nedenle hükümetler önlem almak için harekete geçti bile. Brezilya'nın Rio de Janeiro kentinde 1035 okulda, fast food ve hazır gıda satışı yasaklandı.

İngiltere, ABD ve Avustralya'da fast food ve yağlı hazır gıdalara ek vergi konulması gündeme geldi. Avrupa Birliği'nde hazır yiyeceklerin faydalarının reklamlarda anlatılmasının yasaklanılması için bir tasarı sunuldu. Kraft gibi ABD'nin en büyük gıda üreticileri, ürünlerindeki yağ oranlarını düşüreceklerini açıkladı.

Kuş gribi 7 milyon kişiyi öldürebilir
Dünya, Asya'yı sarsan SARS salgınından sonra ilk kez ciddi bir salgın hastalık tehdidi ile karşı karşıya. Dünya Sağlık Örgütü'ne (WHO) göre 100 milyondan fazla hayvanın telef olmasına yol açan kuş gribinin insanlar arasında yayılması artık an meselesi. WHO, "Salgın çıkacağı kesin. Asıl soracağımız soru 'ne zaman?' olmalı" diyor. Genetik bilimciler, hayvanlardan insanlara geçme yeteneği kazanan virüsün yakın gelecekte insandan insana da geçebileceğini belirtiyor. Bu durumda 1918'de milyonlarca kişiyi öldüren İspanyol gribi salgınından daha fazla ölüm yaşanması bekleniyor. Rusya'ya sıçrayan virüsün 7 milyon kişinin ölümüne sebep olacağı tahmin ediliyor.

Dünya alarmda
"Dünya çapında salgın riski yüzde 50'nin üzerinde" diyen WHO yetkililerinden Peter Horby virüsün yayılmasını kontrol altına alamadıklarını duyurdu. 63 kişinin ölümüne yol açan virüs nedeniyle Güney Kore, Japonya, Endonezya, Çin, Tayvan ve Pakistan "Panik planı" hazırladı. Avrupa Birliği de olağanüstü toplantı ile olası bir salgın için ilaç firmalarına milyonlarca doz aşı sipariş edilmesine karar verdi. Acil eylem planı çerçevesinde Hollanda'da tüm küçükbaş hayvanların kapalı ağıllarda tutulması kararlaştırıldı.

Kurtuluş reçetesi
Scientific American 2050 yılında toplu ölümlere yol açması muhtemel hastalıkların önüne geçmek için 8 adımlık bir kurtuluş reçetesi hazırlattı:

1. Hükümetler sigara satışı ve reklamlarına geniş kısıtlamalar getirsin.

2. Hastalıklarla küresel mücadelede en zayıf halka olan çocukları koruyucu stratejiler geliştirilsin.

3. Tüberküloz, sıtma ve kızamık benzeri hastalıkların silinmesi için BM'nin "Sağlık Hedefleri"ne bağlı kalınsın.

4. Sağlık sorunları nedeniyle kaybolan işgücü ile ilgili istatistikler hazırlanarak dünya genelinde "mücadele bilinci" oluşturulsun.

5. Beyin göçü önlensin. Yoksul ülkelerde gelişimin sağlanması için zengin ülkelere eğitime giden gençlerin geri dönmesi sağlansın.

6. Biyoterörizmle savaş için dünya genelinde acil durum planı oluşturulsun.

7. Su ve hava kirlenmesinin önüne geçilmesi için uluslararası standartlar uygulamaya konulsun.

8. Lokal çözümler yerine dünya geneline yayılan sağlık planlaması yapılsın.