Biri “emeğe saygı” dediğinde önce bir durup hak edip etmediğine bakarım... Öyle her emeğe saygı göstermek durumunda olduğumuzu düşünmüyorum. Büyük bir emeğin karşılığında önümüze burun kıvıracağımız bir eserle çıkılmışsa şayet, buna “olmamış” demekten daha doğru ne olabilir ki... Üstelik bu her konuda karşımıza çıkan “emeğe saygı” bıdı bıdısı saçmalığı gerçekten saygıyı hak eden her şeye karşı bir saygısızlık başlı başına... Sen söyle bakalım saygı duyulacak bir emek derseniz ki demeseniz de söyleyeceğim “Anomalisa” diyorum!
Anomalisa neydi? Anomalisa emekti...
Anomalisa, “Being John Malkovich”, “Synedoche, New York”, “Eternal Sunshine of the Spotless Mind”, “Confessions of a Dangerous Mind”, “Adaptation” gibi kalplerde yer etmiş yapımlara imza atmış Charlie Kaufman ile sıradışı animasyon serisi Mary Shelley’s Frankenhole’un yaratıcısı Duke Johnson’ın birlikte çektiği bir animasyon film. Peki şahane mi? Hayır değil! Saygıyı hak ediyor mu? Sonuna kadar!
Tam 1261 adet el yapımı yüz!
Anomalisa’da insanların hepsi kukla. Eşyalar, gökyüzü, şehir, sokaklar, araçlar, uçaklar, havaalanı, figüranlar ve oyuncular... Filmde oynayan bir insan yok. Onun yerine onlarca kişiden oluşan bir ekibin oldukça titizce hazırladığı el yapımı minik kuklalar var. Yapım aşaması 3 yıl süren filmde tam 1261 yüz yapılmış ve film setindeki her şey özenle el yapımı olarak hazırlanmış. Filmde karşımıza çıkan her şey maketlerden ve kuklalardan ibaret. Öyle ki bir sahnede kahramanımız TV’yi açtığında karşısına çıkan 1936 yapımı Carol Lombard ve William Powell’ın oynadığı “My Man Godfrey” filmi bile bire bir kuklalarla canlandırılmış. Stop motion tekniği ile çekilen filmin oyuncularının insan olmayışı asla bir duygu eksikliği yaratmıyor ve doğal akışta merakla ne olacağını bekliyoruz.
Kahramanımız Michael Stone
Anomalisa açıkçası izleyiciye çok büyük heyecanlar vaat etmiyor. Oldukça basit bir konuya sahip. Orta yaş krizindeki Michael Stone’un sıkışıp kaldığı monoton yaşamından sapıp sapmama konusundaki git gellerine tanık oluyoruz. Stone “Müşterilerinize yardımcı olmanıza nasıl yardımcı olabilirim?” isimli bir kitabın yazarı, evli ve bir çocuğu var. Bir toplantıda konuşmacı olarak yer almak için Cincinati’ye gidiyor. Yerleştiği otelde tanıştığı bir firmanın satış temsilciliğini yapan Lisa’nın hayatının aşkı olup olamayacağı düşüncesi düşüncelerinde yer etmeye başlıyor.
Tatlı göndermeleri kim sevmez ki...
Konu basit dedik ama filmde hoş göndermeler de yok değil. Örneğin kahramanımızın kaldığı otelin ismi “Fregoli”. Yani burada Binbir Surat Sendromu olarak da bilinen Fregoli Sendromu’na bir selam çakılıyor. Bu sendrom sahibi insanlar etrafındaki birçok insanın aslında aynı insan olduğunu ama farklı kılıklarda kendisini izlediği düşüncesine sahip oluyor... Öte yandan filmin ismi de bir kelime oyunundan ibaret. Anomaly ile kahramanımızın aklını karıştıran kadın Lisa’nın birleşirilmesinden meydana gelmiş.
Prömiyerini yaptığı Venedik’te Jüri Özel Ödülü’nü kazanan ve bu yıl !f İstanbul’un açılış filmi olacak Anomalisa Austin Fantastic Fest’te En İyi Yönetmen, San Diego, San Francisco, Indiana gibi pek çok eleştirmenler birliği tarafından da “Yılın Animasyonu” seçildi ve şu an toplam 15 ödüle sahip. Festivalde kaçırmayın derim...
