Gazete Vatan Logo

Çocukların yüzde 70'i süt içmiyor!

Süt, çocukların zihinsel gelişime yardımcı oluyor!

Yapılan araştırmalar düzenli olarak günde en az bir bardak sütün çocukların soyut düşünce, problem çözme, bellek, dikkat, konsantrasyon gibi zihinsel yetenekler açısından, süt içmeyen çocuklara kıyasla daha başarılı olmalarına yardımcı olduğunu gösteriyor.

Süt kemik erimesinin önlenmesinde yardımcı oluyor !
Sağlıklı nesiller için çocukların protein, yağ, karbonhidrat, vitamin, mineral elementlerini yeterli miktarda alması sağlanmalıdır.

Bugün dünyada kadınların yüzde 30'unun, erkeklerin de yüzde 10'unun osteoporoz hastalığı var. Doktorlar ve bilim insanları ostoeporoz hastalığının ancak çocuklara küçük yaştan itibaren süt içirterek önlenmesine yardımcı olabileceğini belirtiyorlar.

Bununla birlikte sütte başta kalsiyum olmak üzere çok sayıda besleyici madde bulunuyor. Bu maddelerden karbonhidratlar önemli bir besin kaynağı oluşturuyor. Kalsiyumun kemik ve dişlerin sağlıklı olmasını sağladığını ifade eden Yörsan Beslenme ve Diyet Uzmanı Nilüfer Hakarayan, bir su bardağı sütün günlük kalsiyum ihtiyacının yüzde 30'unu karşıladığını hatırlattı.

Süt, beyni yaşlanmaktan korunmasına yardımcı oluyor!

Ayrıca sütte, beyni yaşlanmaktan koruyan "Acetyl Carnitin " maddesi bulunuyor. Süt, yüksek oranda protein içermektedir. Süt proteinlerinin bileşiminde de, vücudun yapı taşlarını oluşturan 20'den fazla aminoasit bulunur. Süt, yağının yüksek oranda enerji sağlaması ve A vitamini içermesi bakımından da önemlidir.

Yörsan Beslenme ve Diyet Uzmanı Nilüfer Hakarayan verdiği bilgiye göre, A ve B vitamini ile protein, fosfor, potasyum ve folik asit yönünden zengin olan süt, kaymak, yoğurt ve peynir, özellikle gelişme çağındaki çocuklarda kemik ve diş gelişiminde çok etkilidir. Bir kase yoğurt, vücudu çeşitli hastalıklara karşı korumada yardımcı olabileceği gibi, direnme gücünü de artırır. Ayrıca yoğurt, kemik için gerekli kalsiyumun ana kaynağıdır. Bir günlük kalsiyum ihtiyacınız için bir kase yoğurt yemeniz yeterlidir. Bu miktarda yoğurt 150-400 miligram arasında kalsiyum içerir. Eğer kilo probleminiz varsa, kaymağı alınmış yağsız yoğurdu tercih etmeniz gerekiyor.

Sütte, kalsiyumun yanı sıra sağlık için gerekli A, D, B2, B6, B12 vitaminleri ile potasyum, fosfor ve proteinler bulunur.

A vitamini içeren süt; sağlıklı bir cilt ve sağlıklı gözler için de yardımcı olan temel ihtiyaçtır. Yaşlanmaya, kansere ve kalp hastalıklarına yol açan maddelerin nötralize edilmesinde yardımcıdır.

Gerek menopoz sonrası kadınlarda, gerekse yaşlı erkeklerde yaygın olarak sağlığı tehdit eden osteoporoz (kemik erimesi) göz önünde bulundurulduğunda, bebeklikten başlayarak, vücuda uzun dönemli kalsiyum yatırımı yapılması gereklidir. Bunun için bol bol süt, yoğurt, peynir ve kaymak yemelidir.

Bilim insanları, çocukken yüksek miktarda süt ürünleri tüketen ve kalsiyum alanların, felçten ve diğer ölüm nedenlerinden korunmakta sütün yardımcı olduğunu belirledi.

Bununla birlikte yapılan araştırmalar çocukken günde en az 400 miligram kalsiyum alımının, felç geçirip ölme olasılığını yüzde 60 oranına kadar azaltılmasına yardımcı olduğunu ortaya koyuyor.

Süt tüketimi önümüzdeki iki yılda 10 milyar litre artacak

Şu anda dünyada 70 milyar litre olan süt tüketim miktarının 2014’te 80 milyar litreye çıkması bekleniyor. Yapılan araştırmalara göre refah seviyesi, alım gücü ve ambalajlı süt ürünlerine olan talepte beklenen artış nedeniyle süt tüketimi önümüzdeki iki yılda 10 milyar litre artacak. Yine araştırmalara göre bu artışın kaynağını da gelişmekte olan ülkelerdeki 2,7 milyar düşük gelirli tüketici olacak.

Gıda tüketiminde inanç önemli rol oynuyor. Örneğin müslüman coğrafya helal sertifikalanmış ürünleri tercih ediyor. Bugün dünyada 1,5 milyar’ın üstünde Müslüman var. Bu rakam helal sertifikalanmış ürünler için pazarın büyüklüğünü gösteriyor. Süt ve süt ürünleri sektöründeki hemen her firma bu insanlara ürün satmak için helal gıda sertifikası almaya çalışıyor. Zira kaynaklar, Müslüman nüfusun yoğun olduğu ülkelerde helal ürün pazarının yıllık talebinin 200 Milyar Dolar civarında olduğunu gösteriyor.

Bu gerçekten hareketle uluslararası ticaretin son 10 yılda 2 katına çıkması, özellike müslüman dünyanın cazip hale gelmesi, firmaları “Helal Gıda Sertifikası Almaya” itiyor. Bugün birçok uluslararası firma, yine uluslararası saygınlığı olan denetim kuruluşlarından “Helal Gıda Sertifikası” almaya çalışıyor.

TSE’den Helal Gıda Belgesi alan ilk süt ve süt ürünleri firması olan Yörsan; Türkiye’nin hem yurt içinde hem yurtdışında süt ve süt ürünleri sektörünün en önemli oyuncularından biri. Yörsan Amerika, Japonya, Almanya, Birleşik Arap Emirlikleri, Malezya, Irak, Özbekistan, Azerbaycan, Suudi Arabistan, Afganistan, Singapur, Libya, Lübnan, Maldiv Adaları, Arnavutluk, Kosova gibi birçok ülkeye ihracat gerçekleştiriyor. Üretimini Balıkesir’in Susurluk İlçesi’nde 107 bin metrekare alanda günlük 1 milyon 200 bin litre süt işleme kapasitesine sahip tesislerinde gerçekleştiren Yörsan, GİMDES’ten süt ve süt ürünleri sektöründe helal belgesi alan ilk büyük firma olmuştu.

Türkiye’de “aylık” ne kadar süt ve süt ürünleri üretiliyor?

Türkiye İstatistik Kurumu raporlarına göre Haziran 2012’de toplanan inek sütü miktarı 727,356 ton olarak gerçekleşti. İçme sütü üretimi 86,616 ton olurken Peynir üretimi 52,397 ton, Yoğurt üretimi 94,977 ton ve Ayran üretimi ise 47,054 ton olarak gerçekleşti.

Türk insanının süt tüketim alışkanları değişiyor!

Yıllar geçtikçe Türk insanının da süt tüketim alışkanlıklarında değişiklikler gözleniyor. Aromalı sütlerin son 4 yılda yüzde 24 oranında büyüdüğü belirtiliyor. Özellikle çocukları hedefleyen aromalı sütler kullanım kolaylığı, hijyenik olması ve çocukların gelişimine katkı sağlayan içeriği nedeniyle anneler tarafından de tercih ediliyor.

Türkiye’de 2008 - 2011 yılları arasında sade süt tüketiminin yıllık ortalama yüzde 1, paketli sade süt tüketiminin ise yüzde 5 oranında büyüdüğü görülüyor. Aynı dönemde Türkiye’de açık süt tüketiminin ise yüzde 5 küçüldüğü kaydediliyor. Kişi başı süt tüketimi açık süt de dâhil edildiği zaman 24 litre oluyor. Sadece işlenmiş ve paketlenmiş süt tüketimine bakıldığında ise 15 litreye geriliyor. Bu veriler ışığında Türkiye’de 2014 yılında işlenmiş süt tüketiminin 16 litreye çıkacağı öngörülüyor.

Hamilelikte süt tüketimi, preeklampsi riskini 5 kat azaltıyor

Kalsiyum alımının yeterli düzeyde olması kadınlar için sadece hamilelik döneminde değil hayatın her döneminde önemlidir.

Yörsan Beslenme ve Diyet Uzmanı Nilüfer Hakarayan verdiği bilgiye göre, hamilelik döneminde kalsiyum annede kemik erimesi gelişmemesi için ve bebekte kemik, diş gelişiminin sağlıklı olabilmesi için gerekli olmaktadır. Bunun dışında da kalsiyumun vücutta çeşitli görevleri vardır. Gebelik döneminde yeterli kalsiyum alınmazsa bebeğin gelişimi için gereken kalsiyum annenin kemiklerinden karşılanır, bu da annede kalsiyum eksikliğine ve ileriki yıllarda kemik erimesi (osteoporoz) oluşmasına zemin hazırlayabilir. İşte bu nedenlerden dolayı hamilelik döneminde süt, peynir ve yoğurt tüketmek önem kazanmaktadır.

Hamilelikte kalsiyum ihtiyacı ne kadardır?

Yörsan Beslenme ve Diyet Uzmanı Nilüfer Hakarayan verdiği bilgiye göre, gebelik döneminde bir kadının günde 1000 miligram (1 gram) kalsiyum alması gerekir. Eğer kadın 18 yaş altında ise günlük kalsiyum ihtiyacı 1300 mg'dır.

Hamilelikte süt tüketimi, preeklampsi riskini 5 kat azaltıyor

Araştırmalara göre, gebelik döneminde yeterli miktarda süt tüketimi preeklampsi riskinin 5 kat azalmasına yardımcı oluyor. Anne adayları ve bebekler için ciddi riskler taşıyan preeklampsi riskine karşı uzmanlar süt tüketiminin artırılmasını öneriyor.

Gebeler için oldukça riskli bir durum olarak kabul edilen ve toplumlara göre görülme sıklığı yüzde 2-10 arasında olan preeklampsi, böbrek, beyin, karaciğer gibi organlarda ciddi hasarlara neden olabileceği gibi, hem annenin hem de bebeğin ölümüne de neden olabiliyor.

Türkiye’de çocukların %70’i düzenli olarak süt içmiyor!

İnsan beslenmesindeki en temel gıda maddesi olan süt özellikle çocukların beden ve zihin gelişimi için olmazsa olmazlardan!

Uzmanlar çocukların, ergenlik çağında olanların, gebe veya emzikli ile menopoz sonrası kadınların 3-4, yetişkinlerin ise 2 su bardağı süt tüketmelerini öneriyor. ‘Türkiye’de Okul Çağı Çocuklarında Büyümenin İzlenmesi Projesi’ araştırma verilerine göre; 6-10 yaş grubunda süt içmediklerini ifade edenlerin oranı yüzde 11 olarak bulundu. Çocukların ancak yüzde 30’u ise düzenli olarak süt içtiklerini ifade etti. Bununla birlikte yapılan araştırmalar, Türk halkında süt tüketiminin su, çay ve gazlı içeceklerden sonra dördüncü sırayı aldığını gösteriyor.

Türkiye’de süt tüketiminin diğer ülkelere göre oldukça geride olduğu görülüyor. Yörsan Yönetim Kurulu üyesi Fatih Yörük’ün verdiği bilgiye göre dünya’da süt tüketimi İtalya’da 63 lt, İngiltere’de 100 lt, Finlandiya’da 139 lt iken Türkiye’de kişi başına düşen süt tüketimi 24 litredir.

Türkiye’de sadece süt tüketiminde değil, üretiminde de sorunlar var!

Türkiye’de sadece tüketiminde değil üretiminde de sorunlar var. Dünyada yıllık toplam süt üretim miktarı 670 milyon tondur. Yörsan Yönetim Kurulu üyesi Fatih Yörük’ün verdiği bilgiye göre, Türkiye 12 milyon ton üretimle 15.sırada yer alıyor. Bir çok AB ülkesinde üretilen sütün %95’i ambalajlı süt üretiminde kullanılırken Türkiye’de bu oran %40 tır. Dünya da süt işleme modern tesislerde ve ekonomik bir şekilde yapılıyorken Türkiye ise bu konuda halen gelişmektedir.

Türkiye’de yıllık süt üretimi 12 milyon ton olarak gözüküyor ancak bunun 6 milyon tonunun kayıtdışı olduğu tahmin ediliyor. Sektörün önemli sorunlarından biri de süt fiyatlarının dönem dönem artıp azalması. Bunun hem süt üreticilerini hem de mamule dönüştüren firmaları zor durumda bıraktığını vurgulayan Yörsan Yönetim Kurulu üyesi Fatih Yörük, pazarda haksız rekabetin önlenmesi, teşvik tedbirlerinin arttırılarak devam ettirilmesi ve milli politika geliştirilmesinin zaruri olduğunu kaydediyor.

Süt tüketiminin artması ve üretimdeki sorunların giderilmesi için neler yapılmalı?

· İçme sütü tüketiminin arttırılması için okul sütü projelerine daha fazla önem verilmeli

· Sütün besin değeri ve bileşenleri hakkında halka bilgilendirme çalışmaları yapılmalı

· Süt tüketimi daha etkin reklam çalışmalarıyla özendirilmeli

· Süt fiyatlarının daha uygun seviyelere düşmesi için yeni tarım politikaları geliştirilmeli

· Süt üretim etkinliğinin artması için toplu hayvancılığa geçilmeli

· Kaliteli içme sütü üretimi için modern alt yapıların kurulması sağlanmalı

Haberin Devamı