Cezayir'de yeni dönem için geri sayım!
Cezayir'de 20 yıldır cumhurbaşkanlığı görevini sürdüren Abdulaziz Buteflika'nın geçen hafta sunduğu istifasının yarın parlamentoda onaylanmasıyla, Afrika'nın en büyük ülkesi için yeni bir dönem başlıyor.
Parlamentonun iki kanadı, "Millet Konseyi" ve "Ulusal Halk Meclisi", Buteflika'nın 2 Nisan'da sunduğu istifasını görüşmek üzere yarın toplanıyor.
Cezayir Anayasasının 102. maddesine göre, cumhurbaşkanı, istifası halinde bu kararını en yüksek yargı makamı olan Anayasa Konseyi'ne iletiyor. Anayasa Konseyi kararı görüştükten sonra, istifayı parlamentoya sevk ediyor. Parlamentonun iki kanadından üçte iki oy çoğunluğu sağlanması halinde, Millet Konseyi Başkanı geçici cumhurbaşkanı olarak 90 gün içinde ülkeyi seçime götürüyor.
Cezayir sokağı Millet Konseyi Başkanı'nın geçici cumhurbaşkanlığına karşı
Anayasal sürecin işaret ettiği bu yol haritasına karşın, Cezayir sokağı "Buteflika rejiminin temel taşlarından biri" olarak gördüğü Millet Konseyi Başkanı Abdulkadir bin Salih'in geçici cumhurbaşkanlığını kesin olarak reddediyor.
Buteflika'nın istifasından sonra geçen cuma günü yeniden sokaklara inen yüz binlerce Cezayirlinin, Buteflika'nın devletin zirvesinde bıraktığı isimlerin gitmesini yeni kırmızı çizgi olarak tanımlaması dikkati çekiyor.
Cezayir sokağı, Millet Konseyi Başkanı Bin Salih, Buteflika'nın istifasından sadece iki gün önce onayladığı Nureddin Bedevi hükümeti ve Anayasa Konseyi Başkanı Tayyib Bilayz'ın görevlerinde kalmasını istemiyor.
Devletin zirvesinde Buteflika rejiminin kalıntılarının bulunduğu bir geçiş döneminin ve bu isimlerin yönetiminde yapılacak seçimin yeterince şeffaf olmayacağı ve istenen demokratik değişimi getirmeyeceği ifade ediliyor.
Cezayir rejimi çözüm arayışında
Cezayir'de devlete ait "Mücahid" gazetesinde pazar günü yayımlanan başyazıda, cumhurbaşkanının istifasından sonra Anayasa'ya göre geçici cumhurbaşkanlığını yürütecek Abdülkadir bin Salih'in halk nezdinde istenmediği hatırlatılarak, "Bu sorunun çözümüne (Meclis Başkanı'nın değiştirilmesine) Anayasa engel teşkil etmiyor. Cezayir halkı tarafından istenmeyen bu yüzün en kısa zamanda değiştirilmesi gerekiyor." denildi.
Başyazıda ayrıca "hem devlet adamı sıfatı taşıyan hem de herkesin üzerinde uzlaşabileceği bir ismin ülkeyi seçime götürecek dönemi yönetebileceği" ifade edildi.
Buteflika'nın istifasında üst üste yaptığı uyarılarla kritik rol oynayan Cezayir ordusu da, resmi yayın organı olan "Ordu" dergisinin nisan ayı sayısında yer alan başyazıda benzer bir tonda, "silahlı kuvvetlerin Cezayir halkının taleplerini sonuna kadar desteklediğini" kaydetti.
Cezayir ordusu, gösterileri desteklediğini açıklarken bir yandan da geçmişte olduğu gibi siyasete doğrudan müdahil olmaktan kaçınıyor. Bununla birlikte, sokağın talep ettiği şekilde devletin üç erki; yasama, yürütme ve yargının başındaki isimlerin bir anda değiştirilmesinin rejimde tahribata yol açacağına işaret ediyor.
Dolayısıyla ordudan yapılan açıklamalarda, cumhurbaşkanının istifası halinde uygulanacak prosedürü anlatan Anayasa'nın 102. maddesi vurgusu sıkça dile getiriliyor.
Yeni bir Millet Konseyi Başkanı arayışı
Cezayir yasalarına göre parlamentonun üst kanadı Millet Konseyi'nin üçte biri cumhurbaşkanı tarafından atanıyor. Ayrıca Millet Konseyi'nde cumhurbaşkanı için ayrılan yedi kişilik bir kota bulunuyor.
Ülkedeki Anayasa uzmanları, hukukçular, istifası henüz anayasal olarak yürürlüğe girmeyen Cumhurbaşkanı Abdulaziz Buteflika'nın, ordu ve sokağın üzerinde uzlaşabileceği bir ismi Millet Konseyi Başkanlığına atayarak geçici cumhurbaşkanlığının önünü açabileceğini dile getiriliyor.
Diğer bir seçenek içinse Millet Konseyi Başkanı Bin Salih'in yarınki oturumdan önce istifa etmesi gerekiyor.
Bu durumda 144 sandalyeli yasama organı Millet Konseyi, dörtte üçün oyunu alan bir ismi başkan seçebiliyor.
Eğer her şey planlandığı gibi gider ve herkesi memnun edebilecek yeni bir meclis başkanı yani geçici cumhurbaşkanı seçilebilirse, bu yeni ismin Anayasa Konseyi Başkanı ve geçici hükümeti de revize edebileceği savunuluyor.
Cezayir'de dört dönemdir yönetimde bulunan ve çeşitli sağlık sorunları yaşayan 82 yaşındaki Buteflika'nın beşinci dönem için adaylığını açıklamasının ardından şubat ayı ortasında başlayan protestolar, aradan geçen 1,5 ayın sonunda geçen hafta ordunun da sözlü müdahalesiyle Buteflika'nın istifasını açıklamasıyla sonuçlanmıştı.
