Bu yılın ilk tam ay tutulması yarın

Bu yıl iki kez yaşanacak ay tutulmasının ilki havanın açık olması halinde
tüm Türkiye'de izlenebilecek. Yarın gece saatler 23.30'u gösterdiğinde ayın sol
tarafı karamaya başlayacak ve 00.44-01.58 saatleri arasında dünya ile ay
birbirine ''kavuşacak''. Tutulmanın izlemeye değer bölümü 1 saat 14 dakika
sürecek.

Tam tutulma sırasında atmosferden yansıyan ışık sayesinde ayın rengi koyu
kırmızıdan sarıya dönüşecek. Ay tutulması dünyanın yuvarlaklığının bir kez daha
gösterecek. Saatler 03.12 olduğunda ise ay, dünya ve güneşin bu nadir
birlikteliği noktalanmış olacak.

Tutulma Avrupa, Afrika, Ortadoğu ülkeleri ve Asya'nın bir kısmından da
görülebilecek. Bir sonraki benzer ay tutulması Türkiye'den ancak Haziran 2011'de
gözlenecek.

ANKARALILAR İÇİN AY TUTULMASI ETKİNLİĞİ
Ay tutulmasını, çıplak gözle izlemenin zararı bulunmuyor. Bu nedenle gözlem
için teleskoba, gözü korumak filtreye ihtiyaç duyulmayacak. Ancak Ankaralılar,
yarın gece ay tutulmasını Ankara Üniversitesi Rasathane teleskoplarından
izleyebilecek.

Herkese açık olacak rasathaneye yetişkinler 3, öğrenciler ise 2 YTL gibi
düşük bir ücretle girebilecek. Ziyaretçiler tam ay tutulmasının yanı sıra Venüs
ve Satürn gezegenlerinin gözlemini de yapabilecek.

Rasathanede ay tutulması etkinlikleri, havanın açık olması durumunda, saat
19.00'da ay, Satürn, Andromeda Galaksisi ve Orion Bulutsusu gözlemi ile
başlayacak. ''Ay ve Güneş Tutulmaları'', ''Yıl Boyunca Gökyüzü'' sunumlarıyla
devam edecek. Saat 23.30'dan itibaren de tutulma izlenmeye başlanacak.

Havanın kapalı olması durumunda ise 20.00-21.00 saatleri arasında, Doç. Dr.
Berahitdin Albayrak tarafından ''Ankara Üniversitesi Gözlemevi Tanıtımı''
yapılacak. Yine ''Ay ve Güneş Tutulmaları'', ''Yıl Boyunca Gökyüzü'' sunumları
gerçekleştirilecek. 23.15-24.00 saatleri arasında ise belgesel gösterimi
yapılacak. Etkinliklerde gece boyunca ay, Jüpiter, Pleiades açık kümesi ve Orion
bulutsusu da gözlemlenebilecek.

Rasathanedeki etkinliklere katılmak isteyenlerin (312-212 67 20/1271) numaralı telefondan randevu alması gerekiyor. Katılımcıların beraberlerinde kalın giysiler getirmesi öneriliyor.

MİTLERE, EFSANELERE KONU OLDU
Antik çağlardan bu yana ilginç doğa olayları, çeşitli inanışları da ortaya
çıkardı. Özellikle, güneş ve ay tutulmaları, insanlarda korku ve endişe yarattı,
mitlere, efsanelere konu oldu ve tutulmalarla baş etme yolları denendi.

Bazı söylencelerde, ayın kararması, ''aya saldırıldığı, düşmanların ayı
saklanması, kötü ruhların ayı sarması veya yemesi ile ayın kötülüklerle mücadele
etmesi'' şeklinde yorumlandı. İnanışlar nedeniyle tutulmanın olduğu günler ayın
tekrar aydınlanması için büyüler yapıldı, teneke, davul, tencereler çalınarak
gürültü çıkartıldı, silah atıldı, dua edildi ve hatta aya kurban verildi.

Mısırlılar, ayın, güneşin ışığını habersizce alıp kullandığına, bunun üzerine kurulan yıldızlar mahkemesinin de aya gündüzleri görünmeyi yasakladığına
inandı. Sadece ay tutulmalarında ''açık görüşe'' izin verildiği ve o gün ayın
yeryüzüne inip arkadaşlarıyla görüştüğü düşünüldü.

Şamanizmde de, tutulmalarda kötü ruhların güneşin ve ayın etrafını sardığı
düşünüldü ve karanlığın felaket getireceği inancıyla kötü ruhları kovmak için ay
tutulmasında ateşler yakıldı, gürültü çıkarıldı.

Budizm ve Konfüçyus'a göre, kötü ruhların işi sanılan tutulmalar karşısında
tepkili tapınma törenleri düzenleniyordu.

Altay Türkleri'nin bir efsanesinde de ''yedi başlı dev'' (Yelbegen) ay ve
güneşten öç almak için onları kovalıyor ve yiyordu. Altay Türkleri de ay
tutulduğu zaman şöyle diyordu: ''Yine Yelbegen ayı yedi.''