Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Fransa Cumhurbaşkanı Nikolas Sarkozy’nin “konjonktürel hesaplarla” hareket ettiğini “vizyoner” olmadığını söyledi.
Sarkozy’nin Ermeni soykırımını inkar etmeyi cezalandıran yasayı Ermeni oylarının yanı sıra “aşırı sağcı İslamofobik oyları” da almak için çıkardığını söyleyen Davutoğlu, “Bu Avrupa için kaygı verici” dedi. Davutoğlu, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’a da “Gorbaçov değil, Miloseviç olmayı tercih etti” eleştirisinde bulundu.
Moskova’da Türkiye-Rusya Federasyonu ÜDİK(Üst Düzey İşbirliği Konseyi) bünyesindeki Ortak Stratejik Planlama Grubu’nun toplantısına katılan Davutoğlu ile giderken olduğu gibi dönerken de uçak sohbetinin ana gündemi Fransa oldu. Moskova’daki görüşmeler sırasında da bu konunun gündeme geldiğini anlatan Davutoğlu, Suriye konusunda da önemli mesajlar verdi. Davutoğlu’nun soruları yanıtlarken yaptığı değerlendirmeler şöyle:
- Böylesi köklü bir devlet geleneğine sahip olan bir ülkenin Cumhurbaşkanı’nın konjoktürel hesaplarla hareket etmesi onun vizyoner olmadığını gösterir.
- Sarkozy bunu Ermeni oylarını almanın dışında aşırı sağcı İslamofobik oyları almak için de yapıyor.
- Bu Avrupa siyaseti için kaygı vericidir. Avrupa’nın vizyoner liderlere ihtiyacı var. Küçük hesaplara değil. Böylesi küçük hesaplar Avrupa için büyük tehdittir. Sarkozy aşırı sağın tabanına hitap etmeye çalışıyor. Bu kaygı verici bir durum.
- Anayasa Konseyi bu yasayı iptal ederse, bir şey olmamış gibi yola devam ederiz. Konseyin kararına göre tutum alırız. Siyasi aktörlere ilişkin tutumumuz değişir ama Fransız devletine ilişkin tutumumuz değişmez.
- (“AB ile ilişkilerimizi nasıl etkiler?” sorusu üzerine): Bu dönemde AB ilkelerine sahip çıkacak birkaç açıklamanın AB liderlerinden ve kurumlarından gelmesi gerekirdi. Maalesef iyi bir sınav veremediler.
- Ama uluslararası Af Örgütü buna karşı çıkıyor. Bu önemli. Zaten bu konu bir müddet sonra Avrupa’nın sorunu haline gelecek. Avrupa’da birileri çıkacak mahkemeye götürecek. Avrupa’da birlikte yaşama kültürünü olumsuz etkiler. Bir şekilde çatışmacı bir ortamın doğmasını sağlar.
- Konu Rusya ile görüşmelerde gündeme geldi. “Ne olur?” diye sordular. Ne olabileceğini, Türkiye’nin tavrını söyledim Lavrov’a. Lavrov’a ayrıca şunu da söyledim: Minsk Grubu Eşbaşkanı olma niteliğini kaybetmiştir Fransa. Türkiye olarak biz Minsk Grubu üyesiyiz. Bizim açımızdan bu grubun üyesi olarak artık Fransa’yı böyle bir misyonu tarafsız yürütebilecek eşbaşkan olarak değerlendirmiyoruz. Rusya’ya da bunu söyledik. Çünkü taraf olmanın ötesinde, partizanca taraf oldular.
- (“ABD Dışişleri kontrollü bir tepki gösterdi. Nasıl karşıladınız?” sorusu üzerine) Konu Türkiye olunca herkes dikkatli oluyor. Ya şöyle, ya böyle.
Miloseviç olmayı tercih etti
- (“Esat yeni bir Anayasa ve seçim takvimi açıkladı. Bu Esat için bir çıkış olabilir mi?” sorusu üzerine) Esat seçim ve değişim konusunda sürekli tarih verip, sonra erteliyor. Şimdi de 6 sonra seçim var diyor. Zaman kazanmaya çalışıyor. Glastnost’u, Prestroyka’yı engellemeye çalışıyor. Kaçınılmaz bir değişim olacak. Burada doğru tarafta yer almak lazım. Esat Gorbaçov gibi olsa, başarılı olurdu ama o Miloseviç olmayı tercih etti. Artık değişim için, Gorbaçov olmak için de geç kaldı ve inandırıcılığını yitirdi. Ama Arap dünyası kendi Prestroykasını yapıyor. Ortadoğu bugün Glastnost sürecini yaşıyor. Bu tarihin doğal akışı. Burada değişim yanlılarını anlamak, onları desteklemek lazım.
Hayal edilemezdi
- Bundan 10 sene önce bir Türk ve Rus dışişleri bakanlarının Balkanlardan Karadeniz’e, Orta Doğu’ya Orta Asya’ya kadar tüm coğrafyayı ele alması hayal edilemezdi. Bugün Balkanlar’da beraber proje geliştirelim dedik. Orta Asya’da aynı şekilde. Salt rekabet gibi bir algıyı yok ediyor. Ben bir ara Avrasya Birliği’ni açtım. Ne kastediyorsunuz, diye sordum. Bizim perspektifimiz bir tarafta AB var, bir tarafta Çin ekonomisi var. Ortada Rusya ve Türkiye’nin bir işbirliği var. Biz Karadeniz Ekonomik İşbirliği’ni Karadeniz, Kafkaslar ve Hazar’da Türk-Rus işbirliği için kullanabiliriz. Karadeniz bölgesinin refah toplumu olabilmesi için Türk-Rus işbirliği önemli.
