Lise mi çile mi?

Ben demiştim, demenin çok sinir bozucu olduğunu biliyorum ama söylemeye mecburum. Sadece ben değil, yüzbinlerce veli, öğretmen ve öğrenci de söylemişti! Ama nâfile! Bu yıl yapılan TEOG sınavı ve liselere öğrenci yerleştirme sürecinde yaşanacak problemler o kadar açık-seçik ortadaydı ki, herkes yaşanacak kaosun farkındaydı. Elbette ki, “büyüklerimiz”, ne çekenden ne de hekimden sormadılar! Veliler de eğitimciler de kendileri söyleyip kendileri işittiler. Günün sonunda olan yine çocuklara oldu! Büyük kaos kapıda! Binlerce veli, çocukları adına adalet aramak için ellerinde dilekçeler okul sırasında ve mahkeme kapısında! Gelin, olanı biteni ve bu hafta patlayan skandalı elimden geldiğince anlatmaya çalışayım:

ÜSKÜDAR AMERİKAN VAKASI

Efendim; ülkemizin en müstesna özel okullarından Üsküdar Amerikan Lisesi’ne, okulun belirlediği Türkçe-Matematik-Fen taban puanını tutturamayan bir öğrencinin, mahkeme kararıyla bu okula girmesiyle başladı her şey. Üstelik kontenjan çoktan dolmuş olduğu halde. Üstelik, olası bir alım için sırada bekleyen daha yüksek puanlı yüzlerce çocuk olduğu halde. Mahkemenin, ülkemiz için rekor sayılabilecek bir hızda karar alması da dikkat çekiciydi elbette. Varlıklı, iş ve politika dünyasında tanınan bir ailenin çocuğu olan öğrencinin özellikle adını vermek istemiyorum çünkü onun bir suçu yok. Aile de, zaten sakatlıklarla dolu olan sistemin bir açığını yakalamış ve çocuklarını istedikleri okula sokmanın yolunu bulmuş. Tabii bu arada, çok daha yüksek puanlı olup hakkı yenen çocuklara oldu olan! Ve şu anda, yüzlerce belki binlerce veli, yurt genelinde bu öğrenciyi emsal göstererek istedikleri ama giremedikleri okullara dilekçe veriyorlar ve dava açıyorlar. Peki nedir bu açık:

TEOG, Türkçe-Matematik-Fen-İngilizce-Din ve Sosyal Bilgiler sorularını içeren bir sınav. Ancak, özel ++okullar sadece Türkçe-Fen ve Matematik sınavının sonuçlarına göre taban puan belirleyip öğrenci alıyor. Bunda da son derece haklılar çünkü çocuğun ezber bilgisine değil, zihinsel yeteneğine göre seçme yapmak istiyorlar. Kaldı ki çoğu yabancı ülkenin himayesindeki kolejler, haklı olarak din bilgisi ya da Kurtuluş Savaşı tarihimizle ilgilenmiyor. Zaten, fırsat eşitliği olması için de özellikle yabancı dil sınavının ortadan kaldırılması gerekir. Muş’ta bir köy okulunda okuyan öğrenciyle, 5 yaşından itibaren İngilizce okuyan kolej öğrencisini yarıştırarak zaten MEB büyük haksızlık yapıyor. Özel Okullar Birliği ise, dil sınavından muaf bir puanlamayı esas alıyor. Buraya kadar sorun yok gibi görünüyor ama gelin görün ki bunun yazılı bir anlaşması, kuralı ya da kanunu yok. MEB ve Özel Okullar Birliği’nin arasında sözlü bir müsaade bu. İddiaya göre, aile de tüzükteki bu açıktan faydalanmış. Üsküdar Amerikan Lisesi’nin Türkçe-Matematik ve Fen Bilgisi puanına göre öğrenci almasına itiraz etmiş ve Anadolu Liseleri’nde olduğu TEOG puanının esas alınmasını talep eden bir dava açmış ve kazanmış. Kimsenin böyle bir başvuru yapmak aklına gelmediği için de boşluktan istifade, çok daha yüksek puanlı öğrencileri atlayarak çocuklarını okula kaydettirmiş. Tabii bu durum hemen diğer okullara da sıçradı. Benzer durumlar başka okullarda da yaşandı. Önceleri üstü kapatılmak istenen konu bu hafta iyice ayyuka çıkınca, okulların önünde kuyruklar oluştu. Şimdi, puanı daha yüksek olan öğrencilerin velileri de aynı haktan faydalanmak istiyor. Gelin görün ki okullarda kontenjan yok. Bu yüzden, Üsküdar Amerikan ve Robert Kolej gibi okullar şaşkınlık içinde bu durumun içinden sıyrılmanın yollarını arıyor.

Arap saçına dönecek

Bu süreçte Özel Okullar Birliği de aileye karşı dava açtı. Eğer bu davayı Özel Okullar Birliği kazanırsa, taleplerin önüne geçilir ve sorun çözülür ama öğrenci kazanırsa... İşte o zaman olay Arap saçına döner... Yüzlerce, binlerce öğrenciyi yeniden yerleştirmek gerekir ki okulların kapasitesi nedeniyle bu çözümü imkânsız bir bilmeceye döner. Mahkemelerin genellikle öğrencilerden yana karar aldığını düşünürsek, bu kaos giderek büyüyecek gibi görünüyor.

Tüm hesaplar karışacak

Bu sene sınava girecek öğrencilerin dikkatine: Şimdilik gelen yönetmeliğe göre, bu yıl özel liseler de, Türkçe-Matematik- İnkilap Tarihi-Fen-Din Bilgisi ve yabancı dil puanlarıyla öğrenci alacak. Geçen yıldan farklı olarak, tüm okullara giriş için 1’nci ve 2’nci dönem yapılacak sınavlar yüzde 50-50 etkili olacak. Ayrıca, yine geçen yıldan farklı olarak özel okullar da “okul başarı puanı” hesabını, 6-7 ve 8’nci sınıfların ortalamasına göre yapacak.