Gazete Vatan Logo

Bebeğiniz sizi uyutmuyorsa

Uyku düzeniniz bebeğinizle bağlantılı. Siz uyuyabilirseniz o da uyur. Aynı şekilde o uyuyamazsa siz de uyuyamasanız. Peki, uyku düzenini sağlamak için ne yapacaksınız? İşte yanıtı…

Bebeğiniz için her şeyi yapmaya hazırsınız ama doğumdan birkaç ay geçmesine rağmen saat başı uyanıyor; hatta bazen uyuduktan birkaç dakika sonra hemen ağlamaya başlıyor. Geceleriniz bir kabus gibi geçiyor; uykusuzsunuz, mutsuzsunuz… Bu durum, birçok anne ve baba için tanıdık gelir ve ne yazık ki artık bilimsel olarak kanıtlanmış bir gerçek var. Uykusuzluk mutsuzluğu en çok tetikleyen unsurların başında gelir. Ama üzülmeyin çünkü bunun da bir çaresi var. Normal olmayan bu durumu açıklamadan önce normal yani fizyolojik olan uyku düzeni nasıldır ona bir göz atalım.

Aslında çocuk ve erişkin uyku düzeni aynı
Biz erişkinlerden örnekler vererek başlayalım. Biliriz ki hepimizin genelde alışık olduğu bir uyku saati var. Bu saat yaklaştıkça genelde belirli bir düzende yaptıklarımız var. Örneğin pijamalarımızı giymek, dişlerimizi ve saçımızı fırçalamak gibi... Yatak odamıza gider ışıkları söndürür ve alışık olduğumuz yatak, yorgan ve yastığımızla uykuya dalarız. Uykuya dalabilmemiz için alışık olduğumuz koşul ve sabitler bunlardır. Biz erişkinler olarak gece boyunca mutlaka uyanırız, örneğin sağa sola dönmek için. Ama çoğu zaman bu anları hatırlamayız; çünkü uykuya dalabilmemiz için alışık olduğumuz koşullar, karanlık yatak odamız, kendi yatağımız, yorganımız ve yastığımız sabittir.
Bebeklerimize gelince onlar için de aynı kurallar geçerli. Kendinize bir sorun bakalım ‘Benim bebeğim nasıl uykuya dalıyor?’ diye. Aşağıda en sık görülen olasılıklar yer alıyor; birini işaretleyin lütfen:

Memede
Biberonla
Emzikle
Kucakta
Battaniye veya ayakta sallanarak
Pışpışlanarak
Ebeveyn yatağında ebeveyn yanında

Genelde anne veya babalar bebeklerini yukarıdaki koşullarla uyuttuktan sonra beşiğine veya yatağa yatırır. Ardından kendileri uyumaya çalışır. Ama uykuları çok da uzun sürmez çünkü bir veya iki saat içinde bebeklerinin ağlamasıyla uyanırlar. Tekrar aynı şekilde bu döngü döner, döner, döner… Size kötü bir haberimiz var: Siz bu duruma dur demezseniz herhangi bir şey değişmeyecek ve aylar hatta yıllar boyu bu böyle devam edecektir!

O da kendi düzenini arar
Aslında bebeğiniz haksız değil. Düşünebiliyor musunuz, siz alışık olduğunuz düzenle yatağınıza yattınız ve uyudunuz. Birkaç saat sonra sağdan sola dönmek için uyandığınızda birden bire baktınız ki salondaki koltukta uyuyakalmışsınız. Tekrar orada hemen uykuya dalmanız mümkün mü? Asla! ‘Ben buraya nasıl geldim?’ Bu soruyu bırakın ‘Ben burada uyuyamam, alışık değilim. Ben yatağımı istiyorum ve oraya gidiyorum!’ demez misiniz? Bu nedenle bebeğinizden farklı bir şey beklemeyin. Bebeğiniz aslında uyanıp da ağladığında size ‘Anneeee benim çok uykum var! Ama böyle uyumaya alışık değilim, benim uyumam için memeye ihtiyacım var!’ O sizden uykuya dalabilmek için haklı olarak alışık olduğu uykuya dalma ortamını ister.

Uyku saatlerini düzene sokun
Bebeğinizin uykusunu düzene sokmak için iyi bir yöntem var. Birinci aşamada onu uyutmak için istediğiniz saati belirleyin. Bebeğinizin genelde uyuduğu saati ilk aşamada hedef olarak seçmek, size avantaj sağlayabilir. Örneğin bebeğinizin saat 21:00’de uykusu geliyorsa saat 20:00 gibi belirli bir düzen geliştirin. Örneğin banyosunu yaptırın, ardından cilt bakımını yapın daha sonra da pijamalarını giydirin. Ona masal anlatabilir, hikaye okuyabilir veya şarkı söyleyebilirsiniz. Son olarak emzirin ve sonunda da o uykuya dalmadan doğrudan yatağına yatırın. Bebeğiniz 6 aylığın üstündeyse artık koruması olan bir yatakta yatmalı. Işıkları söndürerek iyi geceler dileyin. Bu noktadan itibaren izleyebileceğiniz iki yol var. Ya odada oturup bebeğinizin uykuya dalmasını beklersiniz ya da ilk gece 2 dakika arayla odasına uğrayıp ‘Bebeğim ben buradayım’ dersiniz. Bunu yapmanızın nedeni bebeğinizin terk edilmiş duygusuna kapılmamasını sağlamak. Aklınızdan ne geçtiğini tahmin edebiliyoruz, ‘Böyle yaparsam bebeğimin çok kötü ağlayacağı kesin!’ Muhtemelen haklısınız. Çok ağlayacaktır. Ancak bu durumda kendinize ve birbirinize hemen hatırlatın. Bunu onun ve kendi iyiliğiniz için yapıyorsunuz. Ailece uygun bir uyku düzeni için yatırım yapıyorsunuz. Bir hafta 10 güne kadar bebeğiniz ve sizin uyku düzeniniz çok daha iyi bir yere gelecektir. Bunu yapmadığınız takdirde de büyük bir ihtimalle bir şey değişmeyecek ve eski huzursuz yönteminizle aynen devam edeceksiniz. Sizce de denemeye değer değil mi?!

Her ağlayışında onu kucağınıza almayın
Bebeğiniz ağlama sırasında kusarsa yalnızca ağzını silin ve yatakta kusmanın olduğu bölgeyi silip onun üstüne çarşaf serin. Belli sürede -ki bu süre bir veya birkaç saat olabilir- bebeğinizin uykuya eğilimi artacaktır. Bu durumda eğer 2 dakika geçtiyse ve sesi artık kesiliyorsa yanına gidip onu uyarmayın. İlk gecenizi başarıyla tamamladınız. Gece uyandığı takdirde onu emzirebilirsiniz ama memede uyumamasına dikkat edin. Emzirme bittiği anda uyumadan hemen yatağına yatırın. Yatağında kendi başına uykuya dalmaya alışsın ki, geceleyin uyandığında uyumak için alıştığı bu koşullar aynen devam ettiğinden, kendi başına uykuya dalabilsin.
İkinci gece aynı yöntemi aynen tekrarlayın. Ama yanına 2 dakika arayla değil 5 dakika ara ile gidin. Yanında uyuyana kadar oturmayı tercih ediyorsanız aynen devam edin.
Üçüncü gece artık ufak da olsa uykuya dalma süresinde bir fark görmeye başlarsınız. Yanına gitme süresini de 10 dakikaya çıkarın. Dördüncü gece 20 dakika beşinci gece 30 dakika… Böylece bir hafta sonunda düzenin epeyce rayına oturduğunu göreceksiniz.

Kararlı tavrınızı sürdürün
Söz ettiğimiz teknikleri uygularken bebeğiniz çok ağlayabilir ve sesi kısılabilir. Ama bu durum onun için zararlı değil. Başlamadan önce eşinizle birbirinize uygulamaya sonuna kadar sadık kalacağınız konusunda kesin karar verin. Bebeğinizin ağlama halinde bazen dayanamayıp onu kucağınıza almak isteyebilirsiniz. Ama bilin ki öyle yaparsanız bebeğinize şu mesajı veriyor olacaksınız, ‘Ben yeterince ağlarsam o zaman onlar beni kucaklarına alıp eski düzene döneceklerdir!’ Bu olduğu sürece de bir sonraki sefere bu yöntemi denediğinizde ağlamalar çok daha fazla olacaktır. Onun için bize kalırsa bu uygulamayı bir kere yapın ve tam yapın.
Çocuğunuzun uyku düzeni hastalık, diş çıkarma, tatil veya başka evde yatıya kalmalar gibi durumlarda bozulabilir. Bu tür durumlar geçtikten hemen sonra eski düzenini yakalamak için yine bu yöntemi uygulamalısınız.
Bu yöntem, gece belirli saatte uyuyan ve gece belirli dönemlerde uyanıp en kötü ihtimalle emzirildikten sonra kendi başına yatağında uykuya dalan bir bebeğinizin olmasını hedefler. Olası ağlama veya başka nedenlerle tekniği uygulamak istemeyen anne ve babalar elbette olabilir ve bu karar onların hakkı. Ama unutmayın, bu karar anne ve babanın yaşamakta olduğu uyku düzenine razı oldukları anlamına da gelir.

Uyku düzeni
Alışık olduğunuz uyku düzeni bozulunca uyandığınızda tekrar uykuya dalabilme kabiliyetiniz sekteye uğramış olacaktır. Böyle durumlar için şu örnekleri verebiliriz:

1Saat farkı olan uzak bir ülkeye taşınmış veya birkaç haftalığına tatile gitmişsinizdir. Değişen çevrenizin yanı sıra farklı saat diliminde ya çok erken ya da çok geç uyumak durumunda kalmışsınızdır. Böyle bir ortama alışmanız genelde bir hafta sürer. Tatil dönüşündeyse eski ortam ve saat diliminize ayak uydurmak için tekrar bir haftalık bir süre gerekebilir.
2Otobüsle gece yolculuk yaptığınızda rahat bir uyku uyumanız çok zorlaşacaktır oysa çevrenize baktığınızda bazıları mışıl mışıl uyur. İşte bu kişiler genelde o ortamda uyumaya alışık olanlardır çünkü birçok kez o ortamda uyumak zorunda kalmışlardır.
3Alışık olduğunuz yastığınız değiştiğinde bile gece uykunuz daha huzursuz geçebilir. Tabii bu yastığa da birkaç gün içinde alışırsınız ve böylece uykunuz tekrar düzene girecektir.
Bu örnekler aynı zamanda şunu gösteriyor ki; uykuya rahatça dalmak kazanılan bir beceridir, kendiliğinden gelişmez aynı zamanda değiştirilebilir. Yeter ki biz kararlı olalım.

Haberin Devamı