BDDK’dan Sam Amca’ya kriz tavsiyesi
ABD’DEKİ mortgage krizini analiz eden BDDK, ABD’de hükümet seçimleriyle birlikte, merkez bankası yönetiminin değişmesinin, para ve ekonomi politikaları arasındaki alışılagelmiş uyumu bozduğunu, mortgage kredilerine yansıdığını ve bu durumun, 2007’nin üçüncü çeyreğinden sonra likidite krizine dönüştüğünü kaydetti.
AB’den esinlenmeli
Analizde, AB’nin sahip olduğu bütünleşik finansal sisteme dair politika ve stratejilere ABD’nin sahip olmadığı hatırlatılarak, AB’de hummalı bir şekilde gözden geçirilen ve 2010’da tamamlanması beklenen çalışmalardan, ABD’nin de esinlenmesinde yarar olduğu, aksi halde, küresel finansal risklerin yönetilmesinde ileriki dönemlerde başka problemlerin de çıkmasının muhtemel olduğu vurgulandı. Analizde şöyle denildi:
“Mortgage piyasalarında yaşanan sorunların önüne geçilebilmesi için gerçeği yansıtmayan değerleme yöntemleri ortadan kaldırılmalıdır. Kredi başvurularındaki değişiklikler otoriteler tarafından izlenmeli, sahte kredi dokümantasyonları engellenmeli ve refinansman amacıyla alınan kredilerle, yatırımcıların garanti edilmiş kısa vadeli yeniden satın alma yatırımlarının, finansal kurumlar tarafından yanlış fonlanmasının önüne geçilmelidir.”
Önlemleri sıraladı
* Tüm eyaletlerdeki mortgage brokerlarına tek bir lisanslama standardı geliştirilmeli.
* Federal ve eyalet düzenleyicileri, mortgage kredisi veren, bir şekilde müşteri ile karşılaşan kuruluşları sıkı ve düzenli izlemeli. FED daha güçlü tüketiciyi koruma kuralları oluşturmalı.
* Denetleyici kuruluşlar, yatırımcıların, menkul kıymetleştirilmiş krediyi çıkaran kuruluş ve aracılardan detaylı bilgi almasını sağlamalı.
* Denetleyici kuruluşlar yatırımcıların portföylerindeki araçları risk karakteristiğine dair kredi derecelendirme kuruluşlarının bağımsız bir bakış açısı geliştirmelerini sağlamalı.
* Finansal Piyasalar Çalışma Grubu özel sektörle kuracağı komitede menkul kıymetleştirilmiş kredilerle ilgili kamuoyuna açıklama uygulamasını geliştirecek çalışma yapılmasını sağlamalı.
