Rekor üzerine rekor kıran dolar kuru, enflasyonu vurdu. TÜFE, Mayıs’ta bir önceki aya göre yüzde 1.62 artarak beklentileri aştı. Yıllık enflasyon yüzde 10.85’ten yüzde 12.15’e çıkarak 6 ayın en yüksek seviyesine ulaştı. Piyasaların beklentisi TÜFE’nin Mayıs’ta yüzde 1.45 artış göstermesi yönündeydi.
TÜİK’in verilerine göre, Yİ-ÜFE de yüzde 3.79 artarak yıllık bazda yüzde 20.16 olarak gerçekleşti. Üretici fiyatları böylece 2003 bazlı seriye göre en yüksek düzeye geldi. Mayıs’ta özellikle çekirdek enflasyondaki artış dikkati çekti. Özel kapsamlı TÜFE göstergelerinden ‘C’ endeksindeki artış yüzde 12.64’le tarihi zirvesine çıktı.
En yüksek artış giyimde
Ramazan nedeniyle gıda fiyatlarında mevsimsel düşüş yaşanmazken, döviz kurları fiyatları tetikledi. TL’nin Mayıs’ta yüzde 10’a yakın değer kaybı, TÜFE’nin beklentilerin üzerine çıkmasına neden oldu. TL’deki değer kaybının etkisiyle enflasyonda yükselişin sürmesi öngörülüyor. Ekonomistler önümüzdeki aylarda TÜFE’nin yüzde 13-14 bandına yükselmesini bekliyor.
Verilerin ayrıntılarına bakıldığında ana harcama grupları itibariyle aylık en yüksek artış yüzde 5.21 ile giyim ve ayakkabı grubunda olurken, ulaştırmada yüzde 2.32, çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 2.06, lokanta ve oteller ile gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 1.45 artış gerçekleşti.
Yıllık en fazla artış yüzde 20.02 ile ulaştırma grubunda görüldü. Bir önceki yılın aynı ayına göre ev eşyası yüzde 16.87, çeşitli mal ve hizmetler yüzde 15.38, lokanta ve oteller yüzde 12.51 ve konut yüzde 11.24 ile artışın yüksek olduğu diğer ana harcama grupları oldu.
Memurun gözü 6 aylık farkta
DEVLET memuru ve emeklilerinin gözü yılın 5 ayındaki enflasyonun yüzde 6.39 olarak gerçekleşmesinin ardından, enflasyon farkı için Haziran ayı rakamlarına çevrildi. 5 aylık dönemde yılın ilk yarısı için maaşlara yapılan yüzde 4’lük zam oranı aşılırken, bu durum yüzde 2.39’luk enflasyon farkını ortaya çıkardı. Haziran ayı enflasyon rakamının eksi 2.39 veya daha düşük çıkmaması halinde memurlar, sözleşmeliler ve memur emeklileri enflasyon farkı alacak. TÜFE sabit kalsa bile yüzde 2.39’luk fark maaşlara yansıtılacak.
Şimşek: Yükseliş dönemsel
Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, enflasyondaki yükselişin büyük ölçüde baz etkileri ile petrol ve kur gibi dönemsel hareketleri yansıttığını ifade etti. Şimşek, Twitter üzerinden yaptığı açıklamada, Mayıs itibariyle kur ve petrol fiyatlarının yıllık enflasyona etkisinin 4 puandan yüksek olduğuna değinerek, şunları söyledi: “Sürdürülebilir yüksek büyüme için fiyat istikrarı en büyük önceliğimiz. Para politikası ve maliye politikası koordinasyonu artarak devam edecek.”
Şimşek, “Kısa vadede baz etkileriyle enflasyondaki artış devam edebilir, ancak para ve maliye politikalarının koordineli önlemleri ile yılın ikinci yarısında düşüş eğilimi başlayacak” şeklinde konuştu.
Yıl sonu hedefi yüzde 12’ye çıkarttı
Halk Yatırım Araştırma Direktörü Banu Kıvcı Tokalı, kur ve emtia fiyatlarının baskısında azalma sağlanması durumunda, baz unsurunun da desteğiyle yıllık enflasyonda Kasım’dan itibaren düşüş hareketinin mümkün göründüğünü belirtti. Tokalı, “Ancak, kurdaki iyileşmede devam eden belirsizliğin enflasyona yansıma etkisinde neden olduğu baskı karşısında yıl sonuna ait enflasyon tahminimizi yüzde 10.9’dan yüzde 12’ye çıkarıyoruz” dedi.
Zam şampiyonu havuç
Tüketici fiyatları bazında Mayıs’ta bir önceki aya göre en yüksek fiyat artışı yüzde 41.98 ile havuçta oldu. Havucu, yüzde 35.14 ile kuru soğan, yüzde 34.65 ile patates, yüzde 24.72 ile limon, yüzde 24.66 ile yurt içi 1 hafta ve daha fazla süreli turlar, yüzde 10.07 ile elma, yüzde 9.82 ile yurt dışı bir hafta ve daha fazla süreli turlar, yüzde 9.66 ile telefon görüşme ücreti, yüzde 9.21 ile
çocuk tişörtü, yüzde 7.70 ile erkek gömleği yer aldı. Fiyatı en çok düşen sivribiber oldu.
