Gazete Vatan Logo

Başçı konuştu, dolar düştü!

Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı dün enflasyon raporunu açıklarken kurun bundan sonraki seyri ile ilgili olarak önemli ipuçları verdi. İpuçlarına göre dövizde daha fazla yükseliş enflasyonist baskı yaratacak ve Merkez Bankası da buna izin vermeyecek. Başçı, ‘Ani duruşa hazırlıklıyız’ diyerek de piyasanın döviz talep etmesi halinde bunu vereceğini ima etti. Bu mesajları alan piyasa dolar sattı ve kotasyonlar 1.6690’a kadar geriledi.

Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, enflasyon tahminlerinin değişmediğini, yüzde 70 olasılıkla 2011 yılı sonunda orta noktası yüzde 6,9 olmak üzere yüzde 5,9 ile yüzde 7,9 aralığında olacağını tahmin ettiklerini söyledi.

Erdem Başçı, yılın üçüncü enflasyon raporunu açıkladığı basın toplantısında, 2012 yılı sonunda enflasyonun orta noktası 5.2 olmak üzere yüzde 3.5 ile yüzde 6.9 aralığında gerçekleşeceğini, orta vadede de yüzde 5 düzeyinde istikrar kazanacağını öngördüklerini bildirdi. Erdem Başçı, tahminlerini üretirken petrol fiyatlarına ilişkin varsayımlarını 115 dolar olarak koruduklarını, 2011 yılı sonunda gıda enflasyonu varsayımını yüzde 7.5 düzeyinde tuttuklarını belirtti. Tahminlerini oluştururken, maliye politikasının bir miktar sıkılaştırılacağını varsaydıklarını ifade eden Başçı, kredi büyümesinin yıllık yüzde 25 düzeyine indiği, politika faizinin de yıl sonuna kadar sabit kaldığı bir çerçeveyi esas aldıklarını söyledi.

Başçı, yeni politika yaklaşımlarında önceliklerinin fiyat istikrarı olduğunu ama finansal istikrarı da gözettiklerini kaydetti.

TL aşırı değerli değil

Erdem Başçı, bir soru üzerine de TL’nin daha fazla değer kaybetmesinin enflasyon üzerinde arzu edilmeyen katkıları olabileceğini bildirerek, şöyle dedi:

“Türk Lirası aşırı değerli değil, hiç kimse aşırı değerli olduğunu iddia edemez. TL’nin cari açığa yapabileceği azami katkıyı da biz yaptığını düşünüyoruz. Kurlarla ilgili taahhüt verildiğinde başımıza neler geldiğini gördük. Bugün için gerçekten şunu başardık. TL üzerinde ilave bir değerleme baskısı kesinlikle şu anda yok. Bizim benzediğimiz ülkelere göre TL yüzde 20’nin üzerinde nispeten daha az değerli durumda.”

Erdem Başçı, faiz artışında şu an ihtimalin 3 ay önceye göre azaldığını, ilave faiz artışı ihtiyacı görmediklerini söyledi.

Başçı, cari açığın Uluslararası Para Fonu (IMF) tahmininden daha düşük olmasını beklediklerini, yıl sonunda cari açığın gayri safi yurtiçi hasılaya (GSYH) oranının çift haneyi bulmayacağını söyledi.

Dövizin ateşi düşürüldü

Başçı’nın bu sözleri TL’deki değer kaybının bu aşamada yeterli görüldüğü ve daha fazla zayıflamasının istenmediği şeklinde algılandı. Özellikle döviz artışının enflasyonist baskı yaratacağının altının çizilmesi de bu görüşü destekledi. İşte bu mesajlardan sonra dövizdeki değer kaybı hızlandı. Zaten önceki gün Başbakan’ın “Bu kez kriz teğet bile geçmeyecek” sözlerini fiyatlayan piyasa Merkez Bankası Başkanı’ndan da aldığı sinyallerle dövizin ateşini düşürdü.

Ancak yine de piyasada temkinli iyimserlik hali dikkati çekiyor. Bir analist durumu, “Dövizdeki bu düşüşü ve İMKB’deki yükselişi orta vadeli bir trend olarak düşünmek mümkün değil. Devamı gelmeyebilir” şeklinde özetledi.

Perakendeci AVM’de TL ile kira istedi

Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Başkanı Yılmaz Yılmaz, döviz kurundaki artış nedeniyle, dövizle kiralamanın perakende sektörüne ek maliyetinin Kasım ayından bu yana 1.7 milyar lira olduğunu belirterek, “Bizim ticaretimiz ve kiralar TL olmalıdır. Milli paramıza sahip çıkmalıyız” dedi.

Yılmaz, düzenlediği basın toplantısında, yükselen döviz kurları nedeniyle artan kira maliyetlerine ve dövize endeksli ticaretin ekonomideki olumsuz etkilerine dikkati çekti. Yılmaz’ın yaptığı hesaba göre perakendeciler toplamda 11 milyon metrekare alanı dövizle kiralıyor ve Kasım’da bu alanlar için 7.6 milyar TL ödüyordu. Ancak kur yükselince kira bedeli 9.3 milyar TL’ye çıktı.

Yılmaz, Türkiye’deki dövize dayalı ticaret ve kiralama sisteminin piyasaların dengesini bozacak bir etkiye sahip olduğunu hem kiracının hem de kiralayanın bir nevi kumar oynadığını söyledi.

Yılmaz Yılmaz, önerilerini ise şöyle sıraladı:

“Kiraları TL’ye dönüştürecek hukuki düzenleme yapılmalıdır. Bankacılık sektöründe gerekli mevzuat düzenlemeleri yapılarak AVM yatırımcısı TL ile fonlanma olanağına kavuşmalı ve dövize bağımlı olmaktan çıkarılmaktadır. Türkiye mümkün olan her noktada TL kullanmak için sefer olmalı ve seferber edilmelidir.”

Yılmaz, şu anda AVM’lerin yüzde 80’inin, cadde mağazalarının da yüzde 40’ının dövizle kiralama yaptıklarına işaret etti.

11 milyon m2 alan dövizle kiralanıyor

- Perakendeci AVM’lerde 5.5 milyon m2 alan için yıllık 2.5 milyar dolar kira ödüyor. AVM’lerde ortalama metrekare kira bedeli 30 dolar ve yaklaşık 8 dolar da genel gider alınıyor.

- Cadde mağazalarında kiralanabilir alan ise 2.5 milyon m2. Perakendeci bu mağazalara da yine m2 başına 30 dolardan yıllık 900 milyon dolar kira ödüyor.

- Geleneksel perakendecinin kiraladığı alan ise 3 milyon m2 civarında. Bu perakendeci de yine yıllık 1 milyar dolar kira ödüyor.

- Kur sepeti 1.7 TL iken ödenen kira toplamı 7.6 milyar TL idi. Sepet 2.1’e çıkınca ödenen kira tutarı 9.3 milyar TL’yi buldu

‘Vatandaş güle güle harcasın’

MERKEZ Bankası Başkanı Erdem Başçı, Amerika’daki borçlanma krizinin siyasi bir kriz olduğunu ama kısa bir süre sonra giderileceği beklentisine değindi. Avrupa’daki sorunun daha büyük olduğunu anlatan Başçı, Türkiye’de ise durumun, gidişatın çok iyi olduğunu söyledi.

“Dünya çalkantılı, dünyadan gelen kriz baskısına karşı Türkiye’de işler iyi. Dünyada yatırım mallarının fiyatları ucuzladı. Bizde yatırımlar mükemmel. İstihdam artıyor. Enflasyon düşüyor. Dünyadan gelecek dalgaya karşı yapabileceklerimizin sınırı var. Ama yeteneğimiz ve planlarımız mevcut” dedi.

İşsizlik geriliyor

Kriz var yok, söylentileri içinde vatandaşa nasıl bir tavsiyede bulunursunuz, sorusuna ise Erdem Başçı, “Bunun için bir şey söylemeyiz. Ama işsizlik düşüyor. İş bulmuş bir kişiye harcamayın, diyemeyiz. Gönül rahatlığıyla, güle güle harcasın” dedi. Merkez Bankası Başkanı Başçı, kendilerinin mesajlarının vatandaşa değil, bankalara olduğunu vurguladı.

Haberin Devamı