Bankalara kısmi kamulaştırma

Küresel krizle yerle bir olan piyasaların umutla beklediği G-7 Zirvesi’nden finans kuruluşlarının kısmi kamulaştırılması kararı çıktı. Dünyanın en zengin yedi ülkesinin oluşturduğu G-7 Grubu, zordaki finans kuruluşlarından hisse alarak şirketlere sermaye aktaracak ancak şirket yönetimine karışmayacak. Ancak uzmanlar, G-7 toplantısında alınan kararların piyasaları sakinleştirecek unsurları içermediğini düşünüyor.

Yüzyılın en ağır kriziyle boğuşan piyasaların dört gözle beklediği G-7 toplantısından “kısmi kamulaştırma” kararı çıktı. Dünyanın en zengin ve sanayileşmiş yedi ülkesinin oluşturduğu G-7 Grubu, mevcut küresel finans krizine karşı kredi piyasalarını rahatlatmayı ve bankalara sermaye sağlamayı amaçlayan “acil ve olağanüstü” önlemler alınmasını kararlaştırdı. Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Dünya Bankası’nın Washington’da düzenlediği yıllık Güz Toplantıları çerçevesinde biraraya gelen G-7 ülkelerinin Hazine veya Maliye bakanlarıyla merkez bankası başkanlarının üçbuçuk saatlik toplantısında, beş maddeli eylem planı kabul edildi.

ABD, Japonya, Almanya, İngiltere, Fransa, İtalya ve Kanada’dan oluşan grup tarafından yayımlanan ortak açıklamada, “G-7, mevcut durumun acil ve olağanüstü eylemler gerektirdiği yönünde hemfikir” denildi.

Eylem planı çerçevesinde yedi ülke, “banka ve finans kuruluşlarının desteklenmesi, çökmelerinin engellenmesi için eldeki bütün imkanların kullanılması, güvenin yeniden oluşturulması, işyerlerine ve vatandaşlara yeniden kredi akışı sağlanmasına olanak verecek şekilde bankaların kapital artırmasının sağlanması” yönünde görüş birliğine vardı. Kısa eylem planına ilişkin pek fazla ayrıntı verilmezken uygulamaya ilişkin ilk sinyal ABD Hazine Bakanı Henry Paulson’dan geldi. Paulson, hükümetin banka ve finans şirketlerinin hisselerinin bir bölümünü satın alarak, bunlara “sermaye enjekte edeceğini” açıkladı. Uzmanlar bu adımı “kısmi kamulaştırma” olarak adlandırıyor.

Tansiyon düşecek mi?

G-7 toplantısında yer alan bakanlar, eylem planını överken bazı uzmanlar, planda piyasaların kaygılarını giderecek somut önlemlerin yer almadığı eleştirisinde bulundu. Paulson, “Bu eylem planı, piyasalara likidite sağlanması, finans kuruluşlarının güçlendirilmesi, vatandaşların ve yatırımcıların korunması için, ferdi ve kollektif politika adımlarımızı yönlendirmemiz konusunda bize tutarlı ve uygun bir çerçeve sağlıyor” dedi. Maryland Üniversitesi Ekonomi Profesörü Peter Morici “eylem planının soylu amaçları dile getirdiğini, ancak planda piyasaları sakinleştirecek unsurlar ve içerik bulunmadığını” belirtti. Küresel finans krizi, dün gece, üyeleri arasında Türkiye’nin de bulunduğu G-20 toplantısında ele alındı.

İlk örnek Morgan Stanley olabilir

ABD Hazine Bakanı Henry Paulson’ın açıkladığı “kısmi kamulaştırma” planının ilk örneği Morgan Stanley’de yaşanabilir. Cuma günü söylentilerin ayyuka çıktığı Morgan Stanley’in haftaya “hükümet ortaklı” başlayabileceği söyleniyor. Morgan Stanley’nin yüzde 21’ine 9 milyar dolar ödemeye razı olan Japon Mitsubishi UFJ’nin bu kararından vazgeçtiği yönündeki haberler Morgan Stanley hisselerinde sert fiyat hareketlerine neden olmuştu. Morgan Stanley’den “Anlaşma devam ediyor” açıklaması geldi. Morgan Stanley’in dışında ABD Hazinesi, Goldman Sachs’tan da hisse alabilir. ABD Hazine Bakanı Henry Paulson’ın açıkladığı “kısmi kamulaştırma” planının ilk örneği Morgan Stanley’de yaşanabilir. Cuma günü söylentilerin ayyuka çıktığı Morgan Stanley’in haftaya “hükümet ortaklı” başlayabileceği söyleniyor. Morgan Stanley’nin yüzde 21’ine 9 milyar dolar ödemeye razı olan Japon Mitsubishi UFJ’nin bu kararından vazgeçtiği yönündeki haberler Morgan Stanley hisselerinde sert fiyat hareketlerine neden olmuştu. Morgan Stanley’den “Anlaşma devam ediyor” açıklaması geldi. Morgan Stanley’in dışında ABD Hazinesi, Goldman Sachs’tan da hisse alabilir.

Hükümet bankalardan hisse alacak

ABD Hazine Bakanı Henry Paulson, ülkeyi ve dünyayı sarsan finans krizine karşı yeni ve büyük bir adım olarak devletin, banka ve finans şirketlerinin hisselerinin bir bölümünü satın alarak, bunlara sermaye aktaracağını açıkladı. Bankalardan alınacak hisselerin azınlık hissesi düzeyinde kalacağı ve dolayısıyla devletin, bu kuruluşları yönetmesinin söz konusu olmayacağı belirtildi. Paulson, “Bu, daha önce hiç görmediğimiz bir durum. Bu adımı, en kısa sürede ve en etkili şekilde atacağız” dedi. ABD, bu önleme, 1929’da başlayan ve 10 yıla yakın süren “Büyük Depresyon” döneminden bu yana ilk defa başvuruyor.