Bu hafta hem iletişim tarihinin en önemli cihazlarından birini yapacağız hem de bu cihazı kullanarak arkadaşlarımızla şifreli haberleşeceğiz. Öncelikle malzemelerimizi temin edip, aşağıdaki yönergeleri uygulayarak işe koyulalım.
Malzeme listesi
- 10 cm x 20 cm ebadında 2 tahta
- 2 adet mandal
- 2 adet 3 mm çapında 15 mm boyunda metrik vida ve somunu
- 1 adet 3 voltluk pil kutusu
- 2 adet kalem pil l 2 adet bazır
- 4 adet 3 mm çapında 10 mm boyunda ağaç vidası
- 5-10 metre 0.75 çiftli kablo
- 1 metre kadar montaj teli
- 6 adet raptiye
Haydi yapmaya başlayalım
Öncelikle telgraf nedir bilmeyenler için açıklayalım: Aslında telgraf ilk mesajlaşma sistemlerinden biridir. Samuel Morse tarafından 1835 yılında geliştirilen telgraf, maniple adı verilen yaylı bir kolla kumanda edilen bir elektromıknatısın kalem bağlı bir kolu çekmesiyle rulo kağıt üzerine çizgi ve noktalar oluşturması prensibi ile çalışıyordu. Morse’un alfabenin harfleri ve noktalama işaretlerine karşılık oluşturduğu nokta ve çizgilerden oluşan kodlama sistemi Mors alfabesi olarak bilinir ve günümüzde hala kullanılmaktadır. Bizim yapacağımız telgrafta maniple olarak mandal, elektromıknatıs yerine de bazır (vızıldak) kullanarak iki oda ya da ev (kablomuz yeterince uzunsa) arasında Mors alfabesi kullanarak mesajlaşacağız.
Nasıl yapılır?
Öncelikle mandallarımızın alt ve üst parçalarının her iki ucuna üçer milimetrelik delikler açalım, matkap kullanırken bir büyüğümüzden yardım istemekte fayda var. Mandalın bir tarafına 15 milimetrelik vida ve somunu takalım, bunu yaparken 10 cm kadar montaj telinin bir ucunu sıyırarak, somunun altına sıkıştıralım, vidanın üstüne yapıştıracağınız boncuk ya da benzer bir plastik parça maniplenizi daha kolay kullanmanızı sağlayacaktır. Mandalın alt tarafında vidanın altına denk gelen deliğe ağaç vidamızı takıp, yine 10 cm montaj telinin ucunu sıyırıp, sıkıştırıp, mandalımızı tahtamıza sabitleyelim. Bu iki tel maniplenin yerine geçen anahtarımızın kontaklarını oluşturacaktır.
10’ar cm uzunluğunda iki parça montaj telini bazırın uçlarına bağlayıp bazırı da tahtamıza silikon tabancası ile sabitleyelim. Aynı işlemleri diğer mandal ve tahta için tekrarlayalım. Pil kutumuzu da silikon tabancası ile tahtalarımızdan birine bağlayalım. Şimdi yapmamız gereken maniple yerine geçen mandallarımızı, bazırlarımızı ve pilimizi birbirine bağlamak. Şemadaki kırmızı, yeşil ve siyah teller iki tahta arasındaki bağlantılardır. Yalnız dikkat edelim bazırların artı ve eksi uçları vardır, bu uçları şemadaki gibi bağlamazsak bazırlar çalışmayacaktır. Tahtalarımızın bir ucuna üçer raptiyeyi Resimdeki gibi saplayarak bağlantılarımızı bu raptiyelerin altına sıkıştıracağımız tellerle yapabiliriz. Eğer bütün bağlantıları doğru yapmışsanız Tahta 1’deki mandala bastığınızda Tahta 2’deki bazır, Tahta 2’deki mandala bastığınızda Tahta1’deki bazır ötecektir. Kırmızı, yeşil ve siyah telleri istediğiniz kadar uzatarak, odalar veya evler arasında haberleşebilirsiniz.
Mors alfabesini internette arama yaparak bulabileceğiniz için buraya koymuyoruz ancak arkadaşlarınızla kendi oluşturacağınız bir alfabe de kullanabilirsiniz. Böylece ne konuştuğunuzu sizden başka kimse anlamaz.
