CHP’nin genel seçimlerdeki kozu olan Aile Sigortası'nın detaylarını Kılıçdaroğlu açıkladı

13 milyon yoksul ortalama 600 TL alacak, çocuk sayısına göre yardım 1.254 TL’yi bulacak

CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’na göre Aile Yardımı almaya hak kazanacak Türkiye’de yoksul statüsünde 3 milyon aile ve yaklaşık 13 milyon vatandaş var. CHP’nin iki ekonomi kurmaları Sencer Ayata ve Faik Öztrak tarafından hazırlanan model, yoksullara her ay yoksulluk derecesi, ve çocuk sayısına göre belirlenen bir ücret ödenmesini içeriyor. CHP Lideri Kılıçdaroğlu, sigortanın yıllık maliyetinin 12.8 milyar TL olduğunu, bunun genel bütçeden karşılanabileceğini söyledi

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, ekonomi kurmayları Faik Öztrak, Sencer Ayata ve Umut Oran ile birlikte dün sabah İstanbul’da ekonomi yazarları ile dar kapsamlı sabah kahvaltısında buluştu. Kılıçdaroğlu, kamuoyunda merakla beklenen “Aile Sigortası” konusunda hem hazırlıklı, hem de içeriği dolu bir çalışmayı aktarıp, konu ile ilgili sorularımızı cevaplandırdı.


Kılıçdaroğlu ve ekibinin, seçmenlere anlatacağı ekonomi politikalarında öncelikli olarak yoksullukla mücadele kapsamında, yoksul ailelere, ailenin temelini oluşturan “hanım”a yapılacak 600 ila 1.250 TL tutarında, “Aile Sigortası” ödemesi bulunuyor. Söz konusu ödeme yoksulluğun derecesine, çocuk sayısına göre değişiklik gösterecek. En yoksul grupta yer alan bir aile şayet sadece karı kocadan oluşuyorsa 250 TL alacak. Bu ailenin bir çocuğu varsa yardım miktarı 375 TL’ye, 5 çocuğu varsa 650 TL’ye çıkacak. Dul kalan ve ailesi ile yaşayan 6 çocuklu birinin alabileceği yardım tutarı, modele göre bin 200 TL’yi bulabilecek.

Minnet değil hak

Kılıçdaroğlu; CHP iktidarında yoksullara yönelik yardımlarda, bugünkü AKP iktidarının uyguladığı “minnet” kavramı yerine “hak” kavramına geçileceğini söyledi. Kılıçdaroğlu’na göre yoksul sayısı her gün artıyor, ancak bu kesime yönelik devletin sosyal görevi kapsamında hak olarak verilmesi gereken yardım, AKP iktidarınca “minnet” olarak bahşediliyor. Bu sistemle yoksullar, iktidar partisinin ilçe başkanlarına yönlendiriliyor ve buradan da icazet alındıktan sonra kaymakam veya valilerce minnet duygusu ile kömür ve makarna yardımı yapılıyor.

Kılıçdaroğlu, “AKP iktidarı döneminde kendilerine minnet duygusu beslemeleri için, -belediyelerin bütçelerinden yapılan harcamalar hariç- 14 ayrı kurumun bütçesinden yılda 4.1 milyar TL ödeme yapıyor“ diyor ve şöyle devam ediyor: “AKP yoksulluğu ortadan kaldırmak yerine yönetmeye çalışıyor. Yönetilen yoksulu sandığa minnet duygusu ile gönderip oy avcılığı yapıyor. Bu, insanları kendisine köle eden bir sistem. Devletin parası ile kendi iktidarlarına minnet duygusu yaratmaya yönelik kömür ve makarna yardımı yapıyor. Oysa bizim aile sigortamızda yoksullara bu minnet olarak değil, hak olarak yasal zeminde verilecektir. Yani sağ elin verdiğini sol el görmeyecek, bireyler onurlu bir şekilde maaşlarını alacak ve ihtiyacı ne ise onu satın alacak.”

Aile Sigortası yardımından kim yararlanacak?

CHP Lideri Kılıçdaroğlu’na göre, Türkiye’de yoksul yardımı alması gereken aile sayısı 3 milyon. 3 milyon aile efradına “Aile Sigortası” kapsamında yapılacak yardımdan 5.5 milyon yetişkin, 6.5 milyon çocuk, 1.1 milyon yaşlı ve 600 bin engelli yurttaş yararlanacak. CHP iktidarında yoksullara “Aile Sigortası kapsamında yapılacak bu yardımlar tek elden yürütülecek ve bu işleri yapmakla görevli AS-KUR (Aile Sigortası Kurumu) oluşturulacak. Bu sisteme göre hiçbir geliri olmayan dul ve 6 çocuklu bir hanım 1.200 TL’ye kadar yardım alabilecek.


Aile destekleri modeline göre; aile destekleri sosyal sigorta programlarından yararlanamayan, sosyal sigorta programlarından yararlanmakla birlikte yoksulluk eşiğinin altında geliri olan yurttaşları kapsayacak. Ailenin yoksulluğu göz önüne alınacak; ailede çocuk, engelli, yaşlı üyelerin bulunması, aile reisinin işsiz olması aile üyelerinin sayısı, ailenin yetişkin sayısının (anne-baba) tek olması verilecek yardım miktarını etkileyecek.

1.254 TL’ye kadar yardım

Model çok farklı durumlara göre özel hazırlanmış. En yoksul grupta yer alan ancak çocuğu bulunmayan iki yetişkinin alacağı aylık tutar 250 TL. Yoksulluk açığı yüzde 50 olarak belirlenen ve iki ebeveynden oluşan ailenin alabileceği tutar da 125 TL. Ancak yardım alacak aile en yoksul grupta yer alıyorsa iki ebeveynin dışında hanede 6 çocuk ve 1 yaşlı varsa ve çocuklardan biri de yüzde 70’in üzerinde özürlü ise alınacak yardım tutarı 1.254 TL’ye kadar çıkıyor.

Maaş evdeki kadının hesabına yatırılacak

Aile Sigortası kapsamındaki destekler doğrudan kadına verilecek. Her ay kadının banka hesabına yatırılacak. Kamuya personel alımında bu sigortadan yararlananlara öncelik verilecek. Desteğe gereksiniMi olan ailelerdeki bireylerin en kısa sürede kendi olanaklarıyla geçinebilecekleri duruma gelmelerini sağlamaya yönelik çalışmalar yapılacak.

12. 8 milyar maliyeti var bu nasıl karşılanacak?

CHP’nin “aile sigortası” için yılda 12.8 milyar TL kaynağa ihtiyaç var. Kılıçdaroğlu, şu anda zaten 14 kamu kurumunun bütçesinden 4.1 milyar TL’lik kömür ve makarna yardımı yapıldığına dikkat çekiyor. Dolayısıyla getirmek istedikleri Aile Sigortası sisteminin ekstra yaratacağı yük 8.7 milyar TL. Bu paranın aktarılmasının yaratacağı ekonomik hareket ve vergi yansımasından sonra net ihtiyaç 7.5 milyar TL olacak. Kılıçdaroğlu, “Aile sigortasına aktaracağımız vergi düzeltmeli net maliyet 7.5 milyar TL’dir. Bu tutarın kamu harcamalarının içindeki payı yüzde 1.7, GSYİH içindeki payı ise binde 7 olacaktır. Yani devlet kamu harcamalarının yüzde 1.7’sini aile sigortasına kaynak olarak bütçeye aktaracaktır. Bütçe bu yeteneğe sahiptir” dedi. Yapılan model hesaplamaya göre yetişkinlere yapılacak yardımın toplamı 4.3 milyar TL olacak. Çocuk yardımı 3.7 milyar TL tutacak. Çocuklara eğitim yardımı olarak 3.057 milyar TL verilecek. Yaşlı yardımının maliyeti ise 1.6 milyar TL olacak.

İşe girenin yardımı kesilecek

CHP’nin Aile Sigortası kapsamındaki bir ailenın geliri varsa, bu miktar 600 TL’den düşürülecek. Yoksa, aileye 600 TL ve eğitim gören her çocuğa da 100 TL ayrıca verilecek. Ayrıca kamu ve belediyeler, öncelikli olarak aile sigortası kapsamında yardım alan ailelerden işçi ve elaman alacak. Aile mensubu işe girdiğinde ailenin aldığı 600 TL yardım kesilecek.

Kılıçdaroğlu, “Birçok ülkede bu aile sigortası var. Bizde de 1971 yılında Uluslararası Çalışma Örgütü ILO’nun 102 sayılı sözleşmesi ile öngörülmüş olmasına rağmen bugüne kadar ki hükümetler ne yazık ki Aile Sigortası’nı uygulamaya sokmamış. 40 yıl sonra CHP Aile Sigortası’nı uygulamaya sokarak bireyine bu yardımı minnet olarak değil bir hak olarak verecektir” dedi.

Genel Başkan ve ekibini bu konuda çok azimli gördüm. Sorulan soruların tamamına tatmin edici cevaplar verildi. Anlıyorum ki Aile Sigortası dışında ekonominin diğer alanlarında da ciddi çalışmaları var ve genel seçimlerde halkın karşısına somut vaatlerle çıkacağa benziyorlar.