21’inci yüzyılda sermaye

Haberin Devamı

Başlık son yılların en etkili iktisat kitabının adıdır. Mesleğin pek çok geleneğini kırdı. 43 yaşındaki yazarı Thomas Piketty düne kadar bir avuç profesyonel dışında tanınmıyordu. İlk baskısı Eylül’de Fransızca yayınlandı. 970 sayfadır. İngilizce tercümesi Mart’ta çıktı.

Anında Amazon’un çok satanlar listesinde bir numaraya tırmandı. Düşünsenize; hiç tanınmayan bir Fransız iktisatçısının uzun bir analitik çalışması ABD’de “best seller” oluyor! Yani tüm popüler roman, anı, çocuk, vs. kitaplarından fazla satıyor!

Zamanın ruhu

Kitaptan erken haberim oldu. Yılbaşında edindim. Okuyunca ses getireceğini anladım. Türkçesi çıkınca yazarım demiştim. Ama sonuç beklentimi aştı. Türkiye’de bile tartışılmaya başladı. Öne almakta yarar gördüm.

Kitabın gücü gelişmiş dünyadaki kritik bir arayışı tamamlamasıdır. Küresel kriz geleneksel iktisat teorisinde ağır tahribat yaptı. “Piyasa daima etkindir” dogmasını yıktı. Kapitalizmin ciddi içsel çelişkiler taşıdığını yeniden hatırlattı.

Sosyal bilimcinin mahareti toplumun o günkü gündemine girmektir. “Zamanın ruhu” deniyor. Piketty bulgularını onyıl önce yayınlasa kimse ilgilenmezdi. Hyman Minsky iyi örnektir. Sonradan haklı çıkması yazdığında dışlanmasını engellemedi.

Gelir ve servet dağılımı

Kitabın ana gövdesi etkileyici bir ampirik araştırmadır. Piketty gelişmiş ülkelerde gelir ve servet dağılımının uzun dönemli evrimini inceliyor. Somut verileri toparlıyor. Matematik yöntemlerle işi sulandırmıyor. Tam bir ustalık örneğidir.

Ne buluyor? 19’uncu yüzyılı baz alıyor. Önce 20’inci yüzyılda gelir ve servet dağılımında belirgin bir düzelme saptıyor. Fakat kalıcı olamıyor. 21.inci yüzyıla doğru gelir ve servet dağılımı yeniden bozuluyor. Adeta 19.uncu yüzyıl geri dönüyor.

Piketty analizi iki soru ile içiçe yürütüyor. Bir: Neden böyle oluyor? Bulgularını açıklayan bir kapitalizm teorisi geliştiriyor. İki: Ne yapılabilir? Eşitsizliği düzeltecek iktisat politikaları öneriyor.

Yerim bitti. Sevdiğim konulardır; devam edeceğim.

DİĞER YENİ YAZILAR