Annelik içgüdüsü hormonlara bağlıdır

Yeni doğacak çocuğun annesi olmak... Hamileliğin ilk öğrenildiği andan itibaren, hatta öncesinden bile başlayan süreç boyunca neler değişiyor ve anneliğe nasıl hazır olunuyor? Çocuğunu kollayıp koruyan, aç olup olmadığını sesinden anlayan, sevgi ile besleyen, annenin babalar tarafından anlaşılması pek kolay değil. Şişli Florence Nightingale Hastanesinden Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları uzmanı Yrd. Doç. Dr. Muhammed Mehtar konu hakkında bilgi verdi.

Duygusal dalgalanmalar yaşanıyor

Aslında hamilelik süreci kadını sağılıklı bir şekilde anneliğe hazırlayan bir süreç. Östrojen, projesteron, oksitosin gibi hormonların artışı ile beyinde etkilerinin göz ardı edilemeyen bir süreç yaşanıyor. Beynin ön kısmında olan prefrontal korteks bu hazırlığın üssü olarak görev yapıyor. Karmaşık bilişsel davranışlar, kişiliğin dışa vurumu, karar alma ve sosyal davranışları düzenleme gibi aktiviteler görülebiliyor. Aynı zamanda iyiyi kötüden ayırma durumu, şimdiki davranışların gelecekteki sonuçlarını öngörme halleri ve belli bir hedefe yönelik hareket etme gibi yürütücü işlevler bu bölgede gerçekleşir.

Ayrıca hamilelik dönemi boyunca beyinde deniz atına benzediği için adını Yunanca’dan alan Hipokampus hormonal değişiklikler nedeniyle unutkanlık ve yön şaşırma gibi durumlara yol açıyor.

Hamillelik bir dönüşüm evresidir!

Hamilelik döneminde korku, kaygı, duygudaşlık, koruyuculuk, sosyal iletişim becerileri, sevgi, yuva kurma güdüsü gibi kavramlar yeni doğacak bebeğin bakımı için gerekli değişim unsularını inşa ediyor. Korku, kaygı ve saldırganlık bebeğin ihtiyaçlarını sağlamak ve varlığını korumak için beynin derin bölgelerinde “amigdala” bölgesinin uyarılması ile ortaya çıkıyor. Anne olacakların beynindeki bu değişiklikler hamilelikte artış gösteren hormonların etkisi ile oluşuyor ve annelik iç güdüsü şeklinde yansıyor.

Peki ya babalar? Neden bu kadar rahat görünüyor?

Oksitosin adlı hormon erkeği farklı mekanizmaları ile babalığa hazırlıyor. Yuva hazırlama, eşi ile aynı anda kilo alma, bebeği dinleme gibi hazırlayıcı değişimler görülebiliyor. Aynı zamanda annelerin terinden salınan feromon adlı hormon benzeri maddeler erkekleri babalığa hazırlayıcı bir unsur olduğu düşünülüyor. Bu değişimlerin yer alması için annelerin babalara fırsat vermesi ve bebek ile zaman geçirmelerini sağlamaları gerekmekte.

Annelik her kadının beyninde gizli bir odadır!

Belki içgüdüsel denilebilir ama sanki annelik her kadının beyninde gizli bir oda şeklinde duruyor. Hamilelik ile birlikte bu karanlık odanın aydınlanması ve keşif süreci başlar. Babalık ise, odaya dışarıdan bakmaya çalışma çabasıdır!