Amonyum nitrat nedir nerede kullanılır? Lübnan Beyrut'ta patlayan Amanyum nitrat içeriği nedir? Amonyum nitrat gübresi nedir?

Lübnan Cumhurbaşkanı Mişel Avn, Beyrut Limanı'ndaki patlamada 6 yıldır bir depoda tutulan 2 bin 750 ton amonyum nitratın infilak ettiğini belirtti. Avn açıklamasında herhangi bir güvenlik önemli alınmadan 2 bin 750 ton amonyum nitratın 6 yıl boyunca bir depoda tutulmasının 'kabul edilemez' olduğunu ifade etti. Ülke genelinde 2 hafta süreyle olağanüstü hal ilan edilmesi gerektiğini kaydeden Avn, patlamaya sebebiyet verenlerin ve tüm sorumluların en ağır bir şekilde cezalandırılacağı sözü verdi. Öte yandan Lübnan Emniyet Müdürü Abbas İbrahim, Lübnan Yüksek Savunma Konseyi'nin toplantısı sonrası yaptığı kısa açıklamada, söz konusu amonyum nitratın Afrika'ya gönderilmek üzereyken limanda infilak ettiğini söyledi. Lübnan resmi ajansı NNA, Beyrut Limanı'nda patlayıcı maddelerin bulunduğu 12 numaralı depoda yangın çıktığı ve ardından şiddetli patlama meydana geldiğini duyurmuştu. Sağlık Bakanı Hamad Hasan son olarak patlamada 63 kişinin hayatını kaybettiğini, 3 binden fazla kişinin yaralandığını duyurmuştu. Amonyum nitrat nedir? Amanyum nitrat ne işe yarar, nerede kullanılır? Amonyum nitrat gübresi nedir?

AMONYUM NİTRAT NEDİR?

Amonyağın oksitlenmesiyle oluşan nitrik asit, amonyakla birleştirilerek elde edilir ve formül olarak ise nh3 + hno3 › nh4no3 + h2o'ya denk gelir. Sıklıkla gübre olarak kullanılan maddenin patlayıcılığı oldukça yüksektir. Amonyum nitrat, granül halinde ve kireç ile karıştırılarak satılır.

AMONYUM NİTRAT ÖZELLİKLERİ

Amonyum nitrat renksiz ve kristalleşmiş bir maddedir. 169,6 derecede erir, sudaki çözünürlüğü de yüksektir. Sulu çözeltisi ısıtıldığında ayrışarak diazot monoksit gazını (güldürücü gaz) ortaya çıkarır. Katı amonyum nitrat kapalı bir hacimde ısıtıldığında patlayarak bileşenlerine ayrılır.

AMONYUM NİTRAT NERELERDE KULLANILIR?

Genellikle gübre ve patlayıcı madde yapımında kullanılan amonyum nitratın piyasada bulunan yaklaşık yüzde 33,5 oran kadarı ve tümü bitkiler tarafından kullanılabilecek nitelikte azot içerir. Yapay gübre yapımında en çok kullanılan azotlu bileşiktir. Toz alüminyum ile amonyum nitrat karışımı olan amonallerin yükseltgen maddesini oluşturan bu bileşik, başka patlayıcılarının patlama hızını azaltmak amacıyla da kullanılır. Örneğin;amonyaklı dinamitler olarak bilinen patlayıcılarda, nitrogliserinin patlama hızı, amonyum nitratla denetim altına alınır.

Amonyum nitrat, farklı maddelerle güçlendirilerek nükleer bombalardan dahi daha güçlü patlamalara sebebiyet verebilir.

AMONYUM NİTRAT GÜBRESİ NEDİR, İÇERİĞİ

Amonyum Nitrat gübresi bünyesinde %16,5 amonyum ve %16,5 nitrat azotu olmak üzere toplam %33 azot bulunduran bir gübre çeşididir. Bu özelliği ve toprakta hızlı çözünen bir gübre olması sebebiyle hem hızlı etki eder, hem de etki süresi diğer azotlu gübrelere oranla daha uzun sürer.

Amonyum Nitrat uygulaması sonrasında toprakta herhangi bir pH değişimi gözlenmez. Yapısı gereği nötr tipte bir gübre olup her türlü toprakta rahatlıkla kullanılabilinir. İçeriğindeki nitrat azotunun kolay yıkanması sebebiyle yağış miktarı yüksek olan bölgelerde kullanımı çok fazla tavsiye edilmez. Bu tipteki bölgelerde Amonyum Nitrat kullanımı tek seferde değil, 2-3 uygulama şeklinde olmalıdır. Böyle bir uygulama ayrıca hem verime hem de kaliteye etki etmektedir.

Amonyum Nitrat gübresi kurak bölgeler içinde büyük önem arz etmektedir. Türkiye koşullarında özellikle İç Anadolu gibi yağış oranı az olan bölgelerde %26 CAN gübresi yerine kullanımı tercih edilmelidir, zira Amonyum Nitrat gübresi toprağın kendi nemi ile eriyebilmektedir.

AMONYUM NİTRAT GÜBRESİ NEREDE KULLANILIR?

Amonyum Nitrat gübresinin suda hızlı ve kalıntısız çözünen bir yapıya sahip olmasından dolayı, damla sulama sistemlerinde sorunsuzca kullanılabilmektedir.

Çeltik hariç, her türlü hububatta, sebzede, meyve ağaçlarında, zeytinde, bağlarda, pamuk, mısır ve ayçiçeğinde kullanılabilmektedir.