Amacınız gençleri İHL'ye özendirmek

Ankara- Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, tartışmalı YÖK Yasa'sını kısmen Meclis'e iade etti. îmanı Hatip Lisesi (İHL) mezunlarına üniversiteye girişte katsayı kolaylığı sağlayan madde nedeniyle tartışılan yasanın "laiklik ilkesine" aykırı olduğunu belirten Sezer hükümeti "gençleri İmam Hatip Liselerine gitmeye özendirmekle" suçladı. 18 sayfalık uzun veto gerekçesiyle yasanın 1, 5, 6 ve 7. maddelerinin yeniden görüşülmesini istedi ve hükümeti gerekçeleriyle uyardı:

Laiklik cumhuriyetin en temel taşıdır
Laiklik, Türkiye Cumhuriyeti'nde 'ümmet'ten 'ulus'a geçmenin itici gücü olmuştur. Laiklik ilkesi, Türkiye Cumhuriyeti'ni oluşturan tüm değerlerin temel taşıdır. Laiklikten verilecek en küçük ödün, Atatürk devrimlerini yörüngesinden saptırarak, yok olması sonucunu doğurabilecektir.

Atatürk devrimlerinin ruhuyla bağdaşmıyor
İHL'lerin genel lise statüsüne yükseltilmesi ya da bu liseleri bitirenlerin genel liseleri bitirenler gibi yüksek öğretim hakkından yararlanmasının sağlanması Anayasa'nın Atatürk ve devrimlerini temel alan ruhuyla bağdaşmamaktadır.

Öğretim birliğinin esasına aykırı
İkili öğretim, yani bir yanda akla ve bilime öte yanda dinsel öğretiye dayalı öğretim toplumda ikiliğe yol açacak kaos ve karmaşa yaratacaktır. Bunun çağdaşlaşma hedefine ve ulusal birliğe zararı açıktır. Öğretim Birliği Yasası'nda imam hatip yetiştirecek okulların kurulmasının amacı din kültürünü bilimsel ortamda edinmiş, aydın, toplumu batıl inançtan kurtarabilecek din adamları yetiştirmektir.

İmam hatipler amacından saptı
İHL'ler yalnızca din adamı yetiştirilmesi ve alanlarında yüksek öğretime devam edebilmeleri amacıyla kurulmuştur. Sonraki düzenlemelerle amacından saptırılmış, zaman içinde liselere alternatif olmuştur. Bu liselerin hem okul hem öğrenci sayısı olarak ülke gereksiniminin gerektirdiği düzeyde tutulması ilkelere uygun düşecektir.

AKP hükümetine keyfilik suçlaması
İktidar gücünü elinde bulunduranların keyfi ve kişisel kararlarına karşı yasanın genelliği en etkili koruyucudur. Hukukun ana ilkelerine dayanmayan, devletin amacıyla bağdaşmayan, yalnızca çoğunluğun sağladığı oy gücü ile çıkarılan yasalar toplum vicdanında olumsuz etkiler yaratmaktadır.

Hangi maddeleri hangi gerekçeyle veto etti?
1. maddeye
Bakanlar Kurulu YÖK'e dilediği üyeyi seçemez
YÖK'ün 5 üyesinin Bakanlar Kurulu'nca seçileceği belirtilmekte ancak, bu 5 üyenin hangi nitelikleri taşıyacağına ilişkin herhangi bir kurala yer verilmemektedir. Böylece, Bakanlar Kurulu, Yükseköğretim Kurulu'na üye seçme konusunda mutlak bir takdir yetkisiyle donatılmıştır. Yasa'da, Bakanlar Kurulu'nca Yükseköğretim Kurulu'na seçilecek üye adayları için hiçbir nitelik öngörülmemiş olması Anayasa'nın 131. maddesiyle bağdaşmamaktadır. YÖK üyesi olmak için hiçbir nitelik aranmayan görevin gerektirdiği asgari nitelikleri taşımayan hatta kamu görevlisi bile olmayan kişilerin politik yaklaşımlarla bu göreve atanmalarının olanaklı kılınmasının sakıncaları açıktır.

Yükseköğretim Kurulu'nun oluşumunda Genelkurmay Başkanlığı'nca da bir üye seçileceğinin öngörülmüş olması, Anayasa'nın, yasaların Anayasa'ya aykırı olamayacağına ilişkin 11. maddesine açık aykırılık oluşturmaktadır.

5. maddeye
İHL'lerin mevcudu ihtiyaçtan fazla
Milli Eğitim Bakanlığı'na tanınmaya çalışılan yetkiyle özellikle imam hatip liselerini bitirenlerin kendi alanları dışında bir yükseköğretim programına girmek istemeleri durumunda, aynı gruptaki genel liselerle eşit katsayıdan yararlandırılmalarının sağlanması olduğu açıktır. Böylece, gençlerin imam-hatip liselerine yönlenmelerinin özendirilmesi amaçlanmaktadır. Oysa bu okullarda bugün bile gereksinimden çok fazla sayıda öğrenci bulunduğu bilinen bir gerçektir.

6. maddeye
'Özel statüde' YÖK devreden çıkarılamaz
Uluslararası sözleşmelerle kurulan ve mezunları Türkiye Cumhuriyeti üniversitelerini bitirenlerle aynı haklara sahip olan iki özel statülü Devlet üniversitesi bulunmaktadır. Bunlar; Kazakistan'daki Hoca Ahmet Yesevi Uluslararası Türk-Kazak Üniversitesi ile Kırgızistan'daki Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi'dir. Yapılan düzenlemede, Yükseköğretim Kurulu aradan çıkarılarak Milli Eğitim Bakanlığı'nın önerisi üzerine ortak kararname ile atanmaları kurala bağlanmaktadır. Anayasa'nın 131. maddesinde bir yükseköğretim kurumunun mütevelli heyet başkan ve üyeleri ile denetleme kurulu üyelerinin atanmasında Yükseköğretim Kurulu'nun devreden çıkarılması uygun görülmemektedir.

7. maddeye
Haklı neden olmadan göreve son verilemez
Bir Anayasal organda kamu hizmeti sürerken bu hizmeti yürütenlerin görevlerine hiçbir haklı neden olmadan son verilmesi hukuk devleti ilkesine aykırılık oluşturmaktadır. Mevcut üyelerin statüsüne son veren bir başka deyişle belli kişileri hedef alan düzenleme, yasaların genelliği ilkesiyle bağdaşmamakta ve bu yönden de hukuk devleti ilkesine aykırılık oluşturmaktadır.