Altın rekora koşuyor

Dünyanın resesyona gireceği, ikinci dibi yaşayacağı korkusu tüm yatırım araçlarından altına hücum yaşanmasına neden oluyor. Altın talebi, artan fiyatına rağmen durmayınca Türkiye’nin Ağustos ayı altın ithalatı yüzde 126 artışla 7.5 tondan 17 tona çıktı. Bankalardaki altın hesaplarında da adeta patlama yaşanıyor

Başta borsa olmak üzere tüm yatırım araçlarından çıkan para altına kaçtı. Dünya ekonomilerinin yavaşlayacağı Avrupa ve ABD ekonomileri başta olmak üzere tüm dünyanın yeniden durgunluğa gireceği tahminleri güvenli liman altının son dönemin en gözde yatırım aracı olmasını sağladı.

Altın fiyatları bayram tatilinden önce önemli bir düzeltme yapıp 1912 dolar/ons seviyesinden 1700 dolar seviyesine kadar gerilese de dün itibarıyla yeniden 1900 dolar seviyesine yaklaştı. Başta ABD ekonomisi olmak üzere dünyanın tüm ekonomilerine karşı güvensizlik devam ettikçe altının yeni rekorlar kıracağına 2 bin dolar seviyesini aşacağına kesin gözüyle bakılıyor.

İnsanların altına yönelme psikolojisini Kapalıçarşı esnafı şöyle açıklıyor: Tarih boyunca altın dünyanın her yerinde her zaman kabul gören tek yatırım aracıdır. Herhangi bir güvensizlik durumunda tüm varlıkların değeri düşer ancak altına birşey olmaz. Cebinde altını olan dünyanın neresine giderse gitsin bu varlığını nakite dönüştürebilir.

8 aylık ithalat ikiye katlandı

İşte bu gerçek, zaten önemli bir altın ithalatçısı olan Türkiye’nin son aylarda bir kez daha altına hücum etmesine neden oldu. Aylık altın ithalatı verilerine bakıldığında geçen yılın ilk 8 ayında 27 ton olan altın ithalatının bu yılın 8 ayında 51 tona çıktığı görülüyor.

Bu yıl en yüksek ithalat ise Ağustos ayında gerçekleşti. Dün açıklanan veriye göre Ağustos’ta altın ithalatı bir önceki yılın Ağustos ayına göre yüzde 126 artışla 7.5 tondan 17.1 tona çıktı. Bu yılın 8 ayında yapılan 51 tonluk ithalatın yüzde 33.66’lık kısmının sadece Ağustos ayında gerçekleştiği dikkati çekiyor. Altın ithalatı Ocak ayında 11.1 ton, Temmuz ayında 10.4 tonluk gerçekleşmesi

ile bu yıl çift hanelere ulaşmıştı. Geçen yılın ilk 8 ayına bakıldığında ilk 8 ay içinde Mart ve Mayıs aylarında hiç ithalat gerçekleşmediği de dikkati çekiyor.

Rekor 2005 yılında

Hindistan, Rusya ve Çin gibi ülkelerden sonra altını en çok seven ülkelerden biri olan Türkiye’de altın ithalatı 2005 yılında toplamda 269 tonla rekor kırmıştı. Altın ithalatı 2008 yılında 165 tonluk bir gerçekleşmeden sonra 2009 yılında 37.5 tona, 2010 yılında 42.4 tona geriledi. Talebin devamı ile birlikte 2011 yılının ise yeniden 100 tonun üzerinde bir ithalatla kapanacağı tahmin ediliyor.

Yastık altındaki altınlar bankaya

Türkiye’de yastık altında bir tahmine göre 5 bin ton, bir başka tahmine göre ise 6 bin ton altın var. Bunun ekonomik değeri ise en az 300 milyar dolar olarak ölçülüyor. Türk insanı genel olarak altınını bankaya koymuyor. Nitekim bu yüzden yılda ortalama 4 milyar dolarlık bir faiz gelirinden de mahrum kalıyor.

Ancak son dönemde bankalardaki altın hesaplarının da patladığı dikkati çekiyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre 2008 başında sadece 200 milyon lira olan altın hesaplarının toplam büyüklüğü Haziran sonu itibarıyla 4.8 milyar liraya ulaştı.

Altın hesaplarının toplam büyüklüğü toplam mevduatın yüzde 1 ’ine yaklaştı. Halen bankalarda 435 milyar lira seviyesinde TL hesabı, 200 milyar TL seviyesinde de döviz hesabı bulunuyor.

TEB Altın Bankacılığı Direktörü Selami Erten, altın fiyatlarının son bir sene içinde dolar bazında yüzde 36 arttığına dikkat çekerek, “Dünya piyasalarını etkisi altına alan borç krizinin giderek derinleşmesi, kurlarda yaşanan dalgalanma insanları altına yatırım yapmaya teşvik ediyor. Bu da fiyat artışını beraberinde getiriyor” dedi. Türk yatırımcıların fiyat artışlarını değerlendirmek için önceleri kuyumcudan altın aldığını anlatan Erten, “Ancak hırsızlık ve gasp olayları yüzünden altını evde saklamak riskli hale gelince insanlar altın hesabına yöneldi. Bu da bankaların altın hesaplarının kısa sürede büyümesini sağladı” diye konuştu. Düşük alım satım komisyonu ve 7 gün 24 saat işlem yapabilme imkanının da altın hesaplarının cazibesini artırdığını vurguladı.

Resesyon korkusu vurdu Avrupa borsaları % 5 düştü

Global ekonomide resesyon, Avrupa’daki borç sorunu ve ABD’de bankalara açılan 190 milyar dolarlık mortgage davası dünya borsalarını vurdu. Alman Borsası, küresel ekonomiye ilişkin resesyon endişeleriyle dün yüzde 5’e yakın gerileyerek 22 ayın en düşük seviyesine indi. Fransa Borsası yüzde 4.35, Polonya Borsası yüzde 3.67, Yunanistan Borsası yüzde 3.14 düştü. Avrupa’nın FTSEurofirst 300 Endeksi de yüzde 4 ile hızla geriledi. Ekonomideki olumsuz görünüme ek olarak, ABD’de mortgage piyasasını denetimi altında bulunduran Federal Konut Finansman Kurumu’nun bazı bankalara daha önce sundukları mortgage kredilerinin kalitesi konusunda yatırımcıları yanılttıkları gerekçesiyle 190 milyar dolar tutarında dava açacağı haberi de borsalardaki düşüşte etkili oldu. DAX Endeksi bu yılın başından beri yaklaşık yüzde 23, FTSEurofirst 300 endeksi yüzde 18 kayıp yaşadı. Avrupa’da bankacılık hisseleri son 29 ayın en düşük seviyesine gerilerken, Avrupa bankalarının hisselerindeki eğilimi gösteren STOXX Europe 600 Banks Index yüzde 5.7 düştü.

Avrupa’da bankacılık hisselerine gelen sert satışlar İMKB’de de etkili oldu. İMKB yüzde 2.38 değer kaybederek 54.054 puana indi. İMKB’deki kayıplar Citi’nin geçen hafta Türk hisse senetleri piyasası için tavsiyesini yükseltmesinin ardından, Deutsche Bank’ın da Türk bankaları için tavsiyesini “nötr”e yükseltmesinin pozitif etkisiyle yurtdışına göre sınırlı kaldı.

Deutsche Bank 5 Eylül tarihli raporunda, Türkiye’de para politikasının yeniden gevşeme yolunda olması nedeniyle Türk bankalarının rakiplerine göre düşük hisse performansının sona geldiğini belirterek, Türk bankaları için tavsiyesini “ağırlığını azalt”tan (underweight) “nötr”e yükseltti. Ziraat Yatırım Araştırma Yönetmeni Sevgül Düzgün, “Endekste yurtdışı kaynaklı düşüş var...Ancak kayıpların bizde daha sınırlı olmasında Deutsche Bank’ın raporunun önemli etkisi var” dedi.

Dolar 1.77 TL’yi aştı

Enflasyon rakamlarının beklentilerin üzerinde gelmesi ile yükselen faiz, bugünkü gösterge tahvil ihalesi öncesi gelen alımlarla gün içinde gördüğü en yüksek seviyeye göre 22 baz puan gerilerken, kur yurtdışında artan endişelere bağlı olarak yükseldi. Cuma günü yüzde 7.85’ten kapanan gösterge tahvilin faizi yüzde 7.74’e indi. Bayram öncesi 1.7490 TL’den kapanan dolar dün 1.7715 TL’ye kadar çıktı.

En fazla kayıp Almanya’da

Değişim (%)

Almanya -5,28

Fransa -4,73

Polonya -3,67

İngiltere -3,27

Arjantin -3,21

Yunanistan -3,14

Macaristan -3,04

Rusya -2,84

Brezilya -2,62

İMKB -2,38

G. Afrika -2,07

Meksika -1,61