Aksa'dan çağrı

2009 yılında karbon elyafın formülünü bularak dünyada 30 yıl sonra bu sektöre adım atan ilk şirket olan Aksa Akrilik’in Yönetim Kurulu Üyesi Mustafa Yılmaz, “Dünyada karbon elyafa yönelik talep artıyor. Çelikten daha hafif ve daha dayanıklı bir ürün. Üretimizin tamamını ihraç ediyoruz. Bu ürüne dayalı ara mallar Türkiye’de üretilirse, sermaye ülke içerisinde kalır” dedi.

Türkiye ekonomisinin yapısal sorunlarının başında gelen cari işlemler açığının kapatılması için önerilen en somut çözüm: “Katmadeğeri yüksek ürün üretip, ihraç etmek.” Türkiye, teknoloji geliştirmek yerine teknoloji ithal eden bir ülke. Ancak teknoloji geliştirmek için çaba harcayan şirketler de var. Aksa Akrilik de bu şirketlerden biri.

1968 yılında kurulan ve ilk üretimini 1972 yılında yapan Akkök Grubu şirketlerinden Aksa, bugün akrilik elyafta yüzde 13 pazar payı ile dünya lideri. Aksa, akrilik elyafta dünyanın tek çatı altında üretim yapan en büyük tesisi. Bu tesiste 800’den fazla çalışanı ile 10 binden fazla ürün üreten Aksa, 84 kişilik bir Araştırma-Geliştirme (Ar-Ge) Merkezi’ne sahip. Aksa’nın Ar-Ge Merkezi, 2006 yılında başlattığı çalışmalar sonrasında karbon elyafın formülünü bularak dünyada 30 yıl sonra bu sektöre adım atan ilk şirket olmayı başardı. Peki Japon şirketlerin dünya üretiminde ilk 3 sırayı paylaştığı karbon elyaf nedir ve nerelerde kullanılıyor?

Saçtan 10 kat ince

Yüzde 95 karbon atomundan oluşan ve insan saçından 10 kat daha ince olan karbon elyaf, “bal peteği” şeklindeki moleküler yapısı ile yüksek dayanıklığa sahip. Çelikten daha dayanaklı bir yapıya sahip olan karbon elyafın bir diğer özelliği de hafif olması. Karbon elyaf, spor malzemelerinden havacılık sanayine, rüzgar türbininden otomotive bir çok alanda kullanılıyor.

Paris’te yapılan Kompozit JEC Fuarı’na katılan Aksa’nın Yönetim Kurulu Üyesi Mustafa Yılmaz, Japonya’da geçtiğimiz günlerde yaşanan 8.9 büyüklüğündeki deprem felaketinde can kaybının az olmasında karbon elyafın binalarda kullanılmasının da etkili olduğunu söylüyor. Yılmaz, “2009 yılında inşaat sektöründe 2 bin ton karbon elyaf kullanıldı. Bu rakam Türkiye’de sadece 15 ton. Yeni binaların tasarım aşamasında güçlendirilmesi, mevcut binaların deprem riskine karşı güçlendirilmesi, köprü-tünel-havalimanı-hastane gibi kritik yapılar ve tarihi eserlerin güçlendirilmesi için karbon elyaf kullanılıyor. Bu açıdan baktığımızda İstanbul’da 50 bin binanın güçlendirilmesi gerekiyor” diyor.

Pazar payı yüzde 10’un üzerine çıkacak

PARİS’TE düzenlenen kompozit fuarına katılan Aksa Akrilik yöneticileri kendilerine yönelik olan ilginin her geçen yıl daha da arttığını ifade ediyor. Fuara bu yılki katılımcı sayısının da oldukça yüksek olduğunun altını çizen yöneticiler, Aksa’nın şu anda dünya pazarında yüzde 3.5 civarında olan payını önümüzdeki yıllarda yapılacak yatırımlarla yüzde 10’un üzerine çıkarmayı hedeflediklerini belirtti.

Ara malını üretirsek sermaye Türkiye’de kalır

Dünyada şu anda yıllık 43 bin ton olan karbon elyaf üretimi yapılırken Aksa’nın yıllık üretimi 1.500 ton. İkinci üretim tesisinin de devreye girmesiyle Aksa’da üretim miktarı 2012 yılında 3 bin 500’e ulaşacak. Karbon elyaf, ara malzemeler ve kompozitlerle birlikte sektörün büyüklüğü 10 milyar dolar civarında. Mustafa Yılmaz, önümüzdeki 10 yıl içinde karbon elyafa olan talebin 6 kat artacağını tahmin ettiklerini ifade ederek, şunları söyledi: “Şu anki üretimimiz ile dünya sıralamasında 9’uncuyuz. Hedefimiz yatırımlarla hedefimiz dünya liginde ilk 5 içine girmek. Ancak önemli olan karbon elyafı alıp ara malı üreten sektörü oluşturabilmek. Çünkü bizden karbon elyafı alan yabancılar bunu işleyip Türkiye’ye satıyor. Bu üretimi Türkiye‘de yapabiliriz. Aksa olarak stratejik ortaklıklara da açığız. Karbon elyafa bağlı ürünleri Türkiye üretebiliriz. Bu sektör gelecek vaadeden bir alan. Her alanda kullanılabilen bir ürün. Dünya bu yöne gidiyor. Biz Türkiye olarak bu fırsattan yararlanalım.”

Rüzgar türbinlerinin kanatları uzayacak

Yenilenebilen enerji kaynaklarına yönelik yatırımların arttığının altını çizen Mustafa Yılmaz, bu alanda da karbon elyafın kullanıldığını belirtti. Yılmaz, “Rüzgar türbinlerinin kanatlarının karbon elyaftan yapılması durumunda, hem kanatların boyu uzuyor hem de ağırlığı düşürülüyor. Türkiye’de 2008 yılında 450 MW olan kurulu kapasitenin 2023 yılında 20 bin MW’ye yükseltilmesi için hükümet niyet bildiriminde bulundu. Dolayısıyla karbon elyafın yenilebilir enerjide kullanımının artmasını bekliyoruz” dedi. Karbon elyafın hafif ve dayanaklı olması nedeniyle özellikle yarış ve bazı spor otomobillerde kullanıldığına dikkat çeken Yılmaz, araçların ağırlığının azalması sayesinde yakıt tüketiminin de düştüğünü vurguladı.

Hem ağırlığı hem de yakıt tüketimi iniyor

İLK olarak yarış ve spor otomobillerde kullanılan karbon elyaf, ağırlığı iyice azaltıyor. Ağırlığı azalan otomobillerin yakıt tüketiminin de gerilediğine dikkat çekiliyor.

Aksa yetkilileri, yurtiçinden ve yurtdışından çok sayıda otomobil üreticisi şirket ile görüşme halinde olduklarını söyledi.