Açık 48 milyar lirayı geçiyor vergi-KİT zammı gündemde

Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, 2009 yılında bütçe açığının 48 milyar lirayı geçeceğini, bunun küsuratının da olacağını söyledi. Unakıtan, gelirlerin artırılması, harcamaların kısılması konusunda hangi kararların alınacağına Ekonomik Koordinasyon Kurulu’nda karar verileceğini belirterek olası bir vergi zammının sinyalini verdi. KİT fiyatları da kamu hedefleriyle uyumlu bir şekilde ayarlanacak.

Hükümet yeni revize edilen hedefler doğrultusunda şimdilik ek bütçe için TBMM’ye gitmiyor. Ancak Maliye Bakanı Kemal Unakıtan da 2009 yılı bütçesinin ‘49 küsur milyar lira’ açık vermesinin beklendiğini bildirdi. Maliye Bakanı Kemal Unakıtan ek bütçeyle ilgili soru üzerine 2002’den bu yana Meclis’e ek bütçe için gitmediklerini ifade ederek, şunları söyledi:

“Ek Bütçe yapmaksızın Hazine’nin borçlanma rakamları değiştiği için Meclis’e gitme ihtiyacımız var. Vergi gelirleri için de Meclis’e gitmeye gerek yok. Ödeneklerde yetersizlik olursa o zaman Meclis’e gideriz. Ama şu anda böyle bir durum yok, bu belli değil. Daha 4. aydayız. Bütün ülkeler rakamlarını revize ediyor. Biz de bunu yaptık. IMF ile görüşmeler var. Orta Vadeli Program var. Ancak bütçe açıkları eskisinden çok daha fazla olacak. 2009 yılı bütçe açığı 49 küsur milyar lira olacak. Bu rakam küsuratları var ama 2010’da 39 milyar, 2011’de ise 40 milyar lira olacak. Faiz dışı fazlada da değişiklikler var. Orta Vadeli Program’da da bunların detayları yer alacak.”

Unakıtan, tedbirler paketiyle ilgili bir soru üzerine de gelirlerin artırılması, harcamaların kısılması konusunun Ekonomik Koordinasyon Kurulu’nda görüşüleceğini ve hangi harcamalar kısılacak, hangi gelirler artacak burada karar verileceğini belirtti. Unakıtan, bunların daha sonra kamuoyuyla paylaşılacağını ifade etti.

Tedbir paketi kararı sonra

Bakanların açıklamalarına göre maktu vergi ve harçlar genel ekonomik koşullar gözönünde bulundurularak güncellenecek ve gelir kaybına yol açacak düzenlemelere gidilmeyecek. Vergi ve kamu maaş politikalarıyla KİT fiyatları kamu hedefleriyle uyumlu şekilde ayarlanacak. Unakıtan’ın bu sözleri olası bir vergi artışının sinyali olarak algılandı. Ayrıca KİT zamlarına da hazırlıklı olunması gerektiği ekonomi kurmayları tarafından belirtiliyor.

Maliye uzmanları, Mayıs ayında doğalgazda beklenen indirimin, bu çerçevede beklenenden çok daha düşük olabileceğini hatta hiç olmayabileceğini belittiler. Özellikle sanayi sektörü, düşen petrol fiyatlarına bağlı olarak söz verilen doğalgaz indiriminin yüzde 15 hatta 20’leri bulması gerektiğini belirtiyordu ve kamuoyunda da böyle bir beklenti oluşmuştu.

Maaşı her ay alıyoruz, beni kriz değil ameliyat etkiledi

Toplantıda bakanlara, “Kriz, bireysel anlamda sizi nasıl etkiledi” sorusu yöneltildi. Nazım Ekren hem bu soru hem de “kabine revizyonu” ile ilgili soru için yorum yapmazken, Devlet Bakanı Şimşek, krizin etkisi sorusuna “Herhalde daha çok çalışmak durumunda kaldık, stres biraz daha arttı” cevabını verdi. Maliye Bakanı Unakıtan ise şunları söyledi: “Türk milletini etkileyen her şey bizi de etkiler. Biz sabit gelirli olduğumuz için maaşları her ay alıyoruz. Özel sektör veya geliri sabit olmayan krizden daha çok etkileniyor. Ama beni krizden daha fazla ameliyat etkiledi. Bu süre boyunca 8 kilo verdim ancak sağlığım çok iyi.”

Şimşek: IMF ile 1-2 hafta içinde görüşürüz

Devlet Bakanı Mehmet Şimşek, IMF ile bahar toplantılarında veya öncesinde Ankara’da görüşmeler yapabileceklerini söyledi. IMF’yle gelinen son noktaya ilişkin bilgi veren Şimşek, “IMF ile ya bahar toplantılarında yüzyüze görüşmelere devam edeceğiz veya ondan önce Ankara’da görüşmeler olabilir. Bahar toplantılarında Türkiye ayağını bitirebiliriz ama yüzyüze görüşmeler için tarih belli değil; ama 1-2 hafta içinde o süreç de yaşanmış olacak. Dış finansman açığı ortak çalışmayla ortaya çıkacak, ortaya koyduğumuz bugünkü makro çerçeve ile IMF arasında yüzde 100 mutabakat var diyemeyiz” dedi. Şimşek, IMF ile 3 yıllık bir stand-by anlaşması olmasını öngördüklerini açıkladı.