915 trilyonluk vergi 2 katrilyonluk iade
Hükümet, IMF'nin isteği ve TOBB aracılığı ile PriceWaterhouseCoopers'a tekstil sektörü vergi araştırması yaptırdı. Devletin tekstil sektöründen 915.3 trilyonluk katma değer vergisi tahsil ettiği, buna karşılık 2 katrilyon 83 trilyonluk vergi iadesi yaptığı anlaşıldı. Bir maliye yetkilisi, "Bu hayali ihracatın işaretidir" dedi
Tekstil sektöründe yaşanan kayıtdışılık, KDV indirimi için İMF'yi ikna etmek üzere yabancı danışmanlık firmasına hazırlatılan raporla ortaya çıktı.
Rapora göre, devletin 915.3 trilyon tahsil ettiği tekstil sektörüne 2 katrilyonun üzerinde vergi iadesi yaptığı tespit edildi. Aynı rapor, tekstil sektöründe ihracat tutarlarına göre potansiyel olarak 3.5 katrilyon lira KDV tahsil edilebilecekken, 2.5 katrilyonun kayıt altına alınamadığın] ve bu nedenle devletin kasasına giremediğini de ortaya koydu.
Rapordan çarpıcı tespit
Tekstilde KDV indirimine karşı olan IMF'yi ikna etmek üzere, Maliye Bakanlığı desteğiyle TOBB tarafından PriceWaterhouseCoopers'a hazırlatılan rapor, Mart ayı sonunda tamamlandı ve ilgili taraflara gönderildi. IMF'nin de incelediği raporda, 2003 yılında, 7 bin 185 mükellefe, 2 katrilyon 83 trilyon 502 milyar 212 milyon lira KDV iadesi yapıldığı belirtildi. Böylece sektörün, ihracatta ödenen toplam KDV iadesinin yüzde 42'sini aldığı anlaşıldı. Raporda, sektörün 2003 yılında tüm ihracatın yüzde 32'sini yapmasına rağmen, KDV iadesinin yüzde 42'sini nasıl alabildiğinin izah edilemediği vurgulandı.
Raporun en çarpıcı tespiti ise toplanan vergide oldu. Sektöre yapılan 2 katrilyonun üzerindeki iadeye rağmen, sektörden sağlanan KDV tahsilatının 915 trilyon 325 milyar lirada kaldığı belirlendi ve "Maliye aldığından çok daha fazlasını iade olarak geri vermiş" denildi. Raporda, bu durumun acil çözülmesi gerektiğine dikkat çekilerek, sektörün tamamında değil, sadece girdilerindeki yüzde 18'lik KDV oranının, yüzde 8'e indirilmesiyle, devletin 1 katrilyon lira daha az iade ödemesinin sağlanabileceğine işaret edildi.
Bu öneri raporda özetle şöyle temellendirildi: "Sektörün 2003 yılındaki ihracatının 22 katrilyon 544 trilyon 164 milyar lira olduğu, iade edilen KDV'nin işe 2 katrilyon 83 trilyon 502 milyar lira olduğu bilinmektedir.
Sektörde konfeksiyon ürünlerinde kullanılan girdiler, yüzde 18 KDV'ye tabidir. Bunların kullanılmasıyla ortaya çıkan tekstil ürününde 'yüklenilen KDV oranı yüzde 12.6 olmaktadır. Ancak bu girdilerin yüzde 18 olan KDV oranının yüzde 8'e düşürülmesiyle, 'yüklenilen KDV oranı' yüzde 6.28'e düşecektir. İhracatın ağırlıklı bölümünün bu oranlarda gerçekleşeceği düşünülürse, iadesi gereken tutar, 1 katrilyon 38 trilyon 444 milyar liraya inecektir."
Aradaki fark hayali ihracat naylon ve çifte faturadandır
Raporu yorumlayan Maliye Bakanlığı'nın üst düzey yetkililerinden biri, sektördeki korkunç bir gerçeğe dikkat çekti. Maliye yetkilisi devletin, vergi toplayamadığı gibi bir de sektöre 1.1 katrilyon lira fazladan ödeme yapmasının, tekstil sektöründe yaşanan 'hayali ihracat, ihracatta çifte fatura ile yurtiçinde naylon fatura' sorunundan kaynaklandığını söyledi. Bu tutarın en az yüzde 20'sinin hayali ihracattan kaynaklandığını tahmin ettiklerini ancak bu tahminin henüz resmiyet kazanmadığını kaydeden yetkili, sektördeki büyük oranlı kayıtdışılığa da işaret etti. Maliye Bakanlığı denetim elemanlarının tüm sektörü tek tek denetlemesinin imkansız olduğunu belirten yetkili, sektörün çok parçalı olduğunu bunun da çok sayıda işlem yarattığını, bunun her parçasında da vergi kaçırmanın birçok yolunun bulunduğunu kaydetti. Bakanlığın yaptığı incelemelerle, sektördeki 'hayali ihracat, ihracatta çifte fatura ve yurtiçinde naylon fatura' dan oluşan kayıtdışıhk oranının yüzde 50'yi geçtiği tahmin ediliyor.
