700.000.000.000 $'lık fatura
ABD’nin batık kredileri temizlemek için ayıracağı kaynak netleşti
Büyük buhranı bir kez daha yaşamanın eşiğine gelen ABD, batık mortgage kredilerini kamulaştırmak için 700 milyar doları gözden çıkarttı. ABD’de Başkan George Bush, Kongre’den, finans kurumları için 700 milyar dolarlık garanti paketini onaylamasını istedi. Amerikan Başkanı Bush, yeni planın en kısa zamanda onaylanması için yönetimin Kongre ile çalışacağını belirtti.
Amerikan hükümetinin, “riskli varlık programı” olarak adlandırılan programı, finans kuruluşları üzerindeki riskli kredileri satın almayı içeriyor. Böylece şirketlerin bilançoları şeffaflaşırken, üzerlerindeki risk de ortadan kalkmış olacak. Borç 11.3 trilyon $ olacak
Söz konusu program iki yıl boyunca geçerli olacak. Amerikan hükümetinin müdahale kararı geçen hafta yerle bir olan dünya piyasalarını rahatlatmış ve tüm dünyada piyasalar Cuma günü rekor yükselişler yapmıştı.
Ülkede finansal sistemi çöküşten kurtarmak için hazırlanan plan, Amerika Birleşik Devletleri’nin borcunu 10.6 trilyon dolardan 11.3 trilyon dolara çıkartacak. Bu paket aynı zamanda para piyasalarındaki fon varlıklarına yeni bir federal garanti de getirecek.
İşinizi kaybedersiniz
Ancak plan ABD vergi mükelleflerinin sırtına çok ciddi bir yük getirecek. Başkan Bush dün yaptığı konuşmada planın en çok eleştirilen bu yönünü, Amerikan vatandaşlarının bugünlerde en büyük kabusu haline gelen ’işlerini ve emeklilik fonlarını kaybetme riski’ne vurgu yaparak savundu. Bush, “Hükümetimiz ülke ekonomisini çok ciddi bir riskten korumaya çalışıyor. Bu planın alternatifi çok yoğun iş kayıpları ve emeklilik fonlarının erimesidir” dedi.
ABD’de vergi mükelleflerinin toplam nüfusa oranı yüzde 46 seviyesinde. Yani 300 milyonluk nüfusun 138 milyonu vergi ödüyor. Bu rakamlara 700 milyar dolarlık “batık fonu”, vergi mükelleflerinin üzerine 5 bin dolar ek yük getirecek.
Bush planı böyle savundu
“Bu büyük bir plan çünkü yaşadığımız çok büyük bir problem.”
“Hiçbirşey yapmamanın maliyeti bundan çok daha büyük olacaktı.”
“İnsanlar sistemimize şüphe duymaya başladılar ve bu bizim sistemimiz için en tehlikelisidir.”
İşte planın ayrıntıları...
Hükümetin batık mortgage kredilerini bankalar ve diğer finansal kuruluşlardan satın almasının yasal altyapısını oluşturmak için ortaya çıkardığı üç sayfalık planın Kongre’ye gönderildiği açıklandı. Bu plana göre...
* 700 milyar dolarlık batık kredinin alınmasını ABD Hazine Bakanı Henry Paulson yönetecek.
* ABD Hazine Bakanlığı mortgage bağlantılı varlıkları merkez ofisi ABD’de olan tüm finansal kuruluşlardan satın alacak.
* Bakanlık devralacağı batık varlıkları yönetecek uzmanları istihdam edecek.
* Batık kredileri satın alma yetkisi önümüzdeki iki yıl için geçerli olacak.
Bu arada Demokratlar’ın pakete mortgage borçlarını ödemekte zorlanan vatandaşların da dahil edilmesini talep ettiği ifade ediliyor.
Free market is dead* (* Serbest piyasa öldü)
Serbest piyasa ekonomisinin mabedi olan ABD’de, batık kredilerin kamulaştırılması planı sert eleştirileri de beraberinde getirdi. Bush yönetiminden Kentucky Senatörü Jim Bunning, ’Sistem kendi hatalarını kendi içinde çözer’savının çöküşünü “Serbest piyasa ABD’de tam anlamıyla öldü” sözleriyle ilan etti. Bunning, ABD vergi mükelleflerinin ekonomik krizle kandırıldığını savunarak, “Bu plan ABD’de serbest piyasayı bitirip sosyalizmi başlatacak” dedi.
Plan açıklanınca odadaki oksijen çekilmiş gibi oldu
“ToplantIda 10 saniye tam bir ölüm sessizliği oldu. Odada oksijen çekildi sanki. Toplantıya katılanlar duyduklarından afallamıştı.”
Perşembe gecesi FED Başkanı Ben Bernanke’nin Kongre üyelerine ABD ekonomisinin yüzyüze olduğu tehlikeleri anlattığı toplantıdaki havayı, ABD Senatosu Bankacılık Komitesi Başkanı Chris Dodd işte bu sözlerle anlattı. Dodd’a göre, Bernanke’nin anlattıkları, planı onaylamaktan başka bir alternatifi düşündürmeyecek kadar büyük bir şok yarattı. Dodd, “Toplantı soğuk bir duş almak gibiydi. Hiçbirimiz tüm kariyerimiz boyunca böylesini yaşamamıştık” dedi. Demokratlar bu toplantının ardından Bush ve ekonomi yönetimini, Kongre üyelerini paniğe sürükleyecek kriz senaryolarıyla, planı aynen kabul etmeye yöneltmekle eleştirmişti.
