7.4 milyar dolara boşadık
Alman Daimler, 1998’de 36 milyar dolara satın aldığı ABD’li Chrysler’i, 7.4 milyar dolara yatırım fonu Cerberus’a satıyor
Dünya otomotiv tarihinin en büyük evliliği hüsranla sona erdi. DaimlerChrysler, sürekli zarar eden ABD kolu Chrysler’in çoğunluk hissesini 7.4 milyar dolara yatırım şirketi Cerberus’a satma kararı aldı. Anlaşmaya göre, Chrysler Grubu, Chrysler Holding adıyla farklı kimliğe kavuşturulacak ve bu yeni şirketin yüzde 80.1 hissesi Cerberus’a, yüzde 19.9 hissesi de DaimlerChrysler’a ait olacak. Karardan sonra DaimlerChrysler’in Frankfurt Borsası’nda işlem gören hisseleri bir anda yüzde 3.4 yükseldi.
Sorunlu başlayan evlilik
Alman ve ABD’li otomotiv üreticisi arasında yaşanan bu ayrılık, sektörde sürpriz olarak karşılanmadı. Çünkü, onların evliliği zaten kötü başlamıştı... Global arenada daha fazla başarılı olmak isteyen Daimler-Benz, 1998’de ABD’nin GM ve Ford’dan sonra en büyük otomotiv üreticisi Chrysler’i 36 milyar dolara satın almaya karar verdi. Mercedes-Benz, Maybach, Smart, Chrysler, Jeep, Dodge markaları ile 4.5 milyon adedin üzerinde üretim yapan bir dev doğuyordu.
Ancak bu evlilik kararı büyük tepki çekti. Çünkü Almanlar’a göre bu evliliğe gerek yoktu. Chrysler, ABD dışında güçlü bir marka değildi. Kaslı modelleri ve yüksek hacimli motorları da Avrupa’da tutulmuyordu. Daimler, Mercedes markasıyla zaten başarılı satış rakamlarına sahipti. İşte bu tartışmaların gölgesinde Daimler CEO’su Jürgen Schrempp ile Chrysler CEO’su Robert Eaton, imzaları attılar. DaimlerChrysler adını alan şirket için 9 yıl sürecek kabus dolu günler başlamıştı...
Daimler-Chrysler hisseleri, birleşmeden sonra yüzde 50 değer kaybettti. Evlendikten hemen sonra açıklanan 592 milyon dolarlık zarar ve ortaklığın eşit olmadığını iddia eden DaimlerChrysler’in büyük ortaklarından Kirk Kerkorian’ın açtığı 8 milyar dolarlık dava, olaylara tuz biber ekti...
Yönetimdeki çalkantı başka bir boyuttaydı. Almanlar ve ABD’liler birbirine girmişti. Sürekli eleştirilen CEO Schrempp ise kendini şöyle savunuyordu: “Gerçek bir yöneticiyseniz iş hayatında iniş ve çıkışların olacağını kabul ederek, hata yaptığınızı kabul etmelisiniz.”
Maya tutmadı, 6 fabrika kapatıldı, 40 bin kişi işten çıkartıldı.
Peş peşe gelen sayısız yeniden yapılanma programlarıyla iki şirket birbiriyle uyumlu hale getirilmeye çalışıldı. Ancak maya bir türlü tutmuyordu. Beklenen çıkışı yapamayan ABD’li Chrysler sürekli zarar ediyordu. Başarısız olan DaimlerChrysler CEO’su Schrempp’in yerine İstanbul doğumlu Dieter Zetsche geldi. Chrysler’i kâra geçirebilmek için şirketin ABD’deki 6 fabrikası kapatıldı ve 40 bin kişi işten çıkarıldı. Gelecek üç yılda da 13 bin kişinin daha işten çıkartılmasına karar verildi. Zetsche’nin açıkladığı DaimlerChrysler’in 2006 yılı performansı ise kör topal giden evliliğinin artık bitmesi gerektiğinin habercisiydi. DaimlerChrysler, 3.2 milyar euro kâr ederken, Chrysler kolu 1.1 milyar euro zarardaydı. Tüm çabalara rağmen, dünya otomotiv liginde General Motors, Toyota ve Ford’un gerisinde kalmışlardı... Ve kanayan yarayı durdurmak isteyen DaimlerChrysler, ABD’li kolunu satmaya karar verdi. İşadamı Kirk Kerkorian, 13.1 milyar dolarlık servetiyle dünyanın sayılı zenginlerinden Rus Oleg Deripaska ve yatırım fonu Blackstone Chrysler için devreye girdi. Ancak dün ani bir kararla Daimler, Chrysler’i 7.4 milyar dolara, yani 9 yıl önce ödediği paranın 5’te birine yatırım fonu Cerberus’a sattığını duyurdu. Böylece daha imzalar atılır atılmaz sıkıntılarla başlayan ve kabusa dönüşen evlilik sona erdi...
Cerberus’u Bush’un eski bakanı yönetiyor
*DaimlerChrysler’i alan yatırım fonu Cerberus, 1992’de kuruldu. ABD’li Cerberus, yıllık 60 milyar dolarlık fonu yönetiyor. Fonun Başkanlığı’nı 2003-2006 yılları arasında George Bush hükümetinin Hazine Bakanlığı’nı yapan John Snow yapıyor. Cerberus, özellikle sön dönemde otomotiv alanında yaptığı yatırımlarla dikkat çekiyor.
