Gazete Vatan Logo

54 bin kişi tehlikede

Günlük kurda ısrar eden AVM yatırımcıları nedeniyle perakendecinin bu yıl fazladan 3 milyar TL ödeyeceğini söyleyen BMD Başkanı Öncel, “Bu rakam ile 10 bin mağaza açabilir veya 5 bin TL brüt maaşla 1 yıl boyunca 54 bin kişiyi istihdam edebilirdik” dedi

54 bin kişi tehlikede

Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) üyeleri, yaptıkları konferans ile yeni yatırımlarını anlattılar. Perakendecilerin AVM’lerdeki 12 milyon metrekarelik kiralanabilir alanın yüzde 35’i için günlük döviz kuru üzerinden kira ödediklerini belirten BMD Başkanı Sinan Öncel, yabancı grupların yönetimindeki bazı AVM’lerin dövizle kira ısrarının organize perakendenin geleceğini tehdit ettiğini söyledi.

Atlet gibi koşmalıyız

Öncel, sözlerini şöyle sürdürdü: “Dövizli kira maliyetlerimiz 3 yıl öncesine göre yüzde 70 arttı. 2015’te 4.1 milyar TL olan kira maliyetimiz bugün 7 milyar TL’ye dayandı. Günlük kurda ısrar eden AVM’lere bu yıl fazladan 3 milyar TL ödeme yapacağız. Bu rakamla 10 bin mağaza açabilir veya 5 bin TL brüt maaşla 1 yıl boyunca 54 bin kişiyi istihdam edebilirdik. Önümüzdeki dönemde maliyetin çok daha ağırlaşacağından endişeliyiz. Çünkü ABD ile Çin arasındaki ticaret savaşları ve tırmanan Rusya-ABD geriliminin dövizi yıl sonunda nerelere taşıyacağını bilemiyoruz, devletimizden piyasa kurları içinde mutlaka bir yasal düzenleme bekliyoruz. Diğer yandan hiçbir mazerete sığınmayıp anlayış gösteren ve kuru düşük tutan bazı yatırımcılar bize destek veriyorlar” diye konuştu. Öncel, perakendecinin sorunlardan sıyrılarak bir atlet gibi koşmak istediğini söyledi.

Haberin Devamı

7 yıl önce dönemin dernek başkanı Yılmaz Yılmaz’ın dolarizasyonun ekonomiye yarattığı risklerin altını çizdiğini de anlatan Öncel, “Aradan 7 yıl geçti. Alışveriş Merkezi Yatırımcıları Derneği (AYD) Başkanı Hulusi Belgü, geçen hafta ‘10 yıl sonra TL’ye geçebiliriz’ açıklamasını yaptı. Belgü’nün bu önerisini biz ‘kara mizah’ örneği olarak değerlendiriyoruz. Konuyla ilgili Türkiye Alışveriş Merkezleri ve Perakendeciler Federasyonu (TAMPF) çatısı altında müzakere çağrımıza hiç cevap alamadık” diye konuştu.

Perakendeci ceza ödemeden mağazadan çıkabilmeli
Sinan Öncel, dövizle kira sorununa çözüm önerilerini şöyle sıraladı:
- Kira sözleşmeleri en kısa zamanda yenilenmeli.
- Yeni projelerde markalara mutlaka TL seçeneği sunulmalı.
- Dövizle borçlanmada olduğu gibi dövizle kiralamaya da sınırlama getirilmeli.
- Yasal mevzuat güncellenmeli.
- Perakendeci zarar eden mağazadan 3 ay önceden haber verme koşulu ile cezasız bir şekilde çıkabilmeli.
- Birçok AVM’deki ‘kazan kazan’ formülü ve ‘ciro kirası’ uygulaması yaygınlaştırılmalı.
Pop-up açın
Mağazaların kapanması konusunda da önerilerini paylaşan Sinan Öncel, “Büyük mağazalar kapanmak yerine mağazalarının bir kısmını pop-up shop (geçici mağaza) kiralayabilirler” dedi. Avrupa ve Amerika’da yaygın olan sistem ile Levi’s’dan Adidas’a, GAP’den Michael Kors’a kadar pek çok marka geçici mağazalar açarak tüketicilerine ulaşıyor. Online satış kanalını kullanan markalar da kitlesi ile buluşabiliyor. Pop-up mağazalara çadır günlerini de örnek olarak vermek mümkün.
Tüketici izlenme endişesi yaşıyor
PWC Türkiye yöneticisi Adnan Akan, ‘Küresel Tüketici İçgörüleri’ adlı konuşmasında yaptıkları araştırmaların sonuçlarını açıkladı. CEO’ların önümüzdeki 12 ayda küresel ekonomide iyiye gidileceğini öngördüğünü belirten Akan, tüketiciler hakkında da şu bilgileri verdi: “e-ticaret pazarı hızla büyüyor. Diğer yandan perakendede hızla artan mağaza yakınlarındaki tüketiciye özel fırsatlar sunulması endişe yaratıyor. ‘Yakındaki satıcıların beni fark ederek bana özel fırsatlar sunmasından memnun değilim’ diyenlerin oranı yüzde 37 ile ilk sırada yer alıyor.”
Güvensiz site yükselişte
Güvenli sitelerden alışveriş yapanların oranına bakıldığında düşüşün göze çarptığını söyleyen Akan, “2017’de katılımcıların yüzde 63’ü güvenilir siteleri tercih ederken, 2018’de yüzde 57’ye düştü” dedi.

Haberin Devamı