500'e satıp 200 gösterecekler

150 metrekarenin altındaki konutlardan yüzde 1 KDV alınmasını belirleyen yasayı tümden değiştiren, 'Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun' kabul edildi. Yasaya göre konutlara uygulanacak KDV'de; konutun büyüklüğü değil, vergi değeri esas alınacak. Bakanlar Kurulu, konutun bulunduğu semte göre; yüzde 1, yüzde 8 veya yüzde 18 KDV uygulayabilecek. Bakanlar Kurulu, kentsel dönüşümle üretilmiş konutlara da, konutun bulunduğu yere göre aynı KDV oranlarını uygulayabilecek.

Konutta KDV değişikliğini ntvmsnbc'ye verdiği özel röportajda değerlendiren Dumankaya İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Halit Dumankaya, "Arz fazlası nedeniyle çok az karla çalışan sektörü, gayrimeşru uygulamalara zorlayacak. Şirketler 500 bin TL'ye daire satacak, 200 bin TL olarak gösterecek" açıklamasında bulundu.

Dumankaya; kentsel dönüşümün de İstanbul'u şekillendirecek şekilde olması gerektiğini belirterek, "Ada bazında değil bölge bazında düşünülmeli. Sineması, hastanesi, okulu, yeşil alanı ile yeni İstanbul'u ortaya çıkarmalı. 100 senelik bir süreyi kapsamalı. Yoksa; yeni yapılaşma, eski yapılaşmadan farklı olmaz. 20 sene sonra da tekrar dönüşüm planları yapılır" dedi.

Konutta KDV değişikliğini nasıl değerlendiriyorsunuz?
"İhracatçılar, faturayı keser 2 ay içerisinde KDV'sini alırlar. Halbuki inşaatçılar, büyük bir projeyi 3 yılda bitirirler. Fatura kesip, bir yıl da KDV'nin yüzde 17'sini almak için bürokrasi ile uğraşırlar.

Onun dışında konutlar; otoparkı, yolu, havuzu ve diğer sosyal donatıları ile barınmak için değil yaşamak için. Yeni düzenleme bunları da etkileyecek.

Belirleme, değere göre yapılacak. Öndeki daireler 500 bin TL, arkadakiler 300 bin TL'ye satılırken; bürokrat gelecek, "hepsi 500 bin TL ile değerlendirilecek" diyecek ve anlaşmazlıklar çıkacak. Bu durumda; 1 yıl içinde geri alınan KDV, 2 yıl içinde de alınamayacak. Nasıl uzlaşılacak belli değil.

Ayrıca; perdeci, mobilyacı, televizyoncu herkes inşaat sektöründen etkileniyor. Bu düzenleme, tüm alt sektörleri de etkileyecek. İnşaat sektörü, KDV iadesini alamıyor. Her büyük firmanın 50 trilyondan aşağı devlette KDV'si yok. Devlete borcun olduğu zaman yüzde 12, yüzde 20 ceza veriyor. Ama 3 sene parayı kullanıyor, hiçbirşey vermiyor.

İnşaatı ölü yatırım olarak da görmemek lazım. Yabancılara mülk satışı ile bir nevi ihracat yapılıyor. Bunun dışında inşaatçı küçük sermayeyi birleştiriyor. Çiftlerden birinin kazandığı evin geçimine ayrılıyor, diğerinin kazandığı ile mülk sahibi olunuyor. Böylece bir yatırım yapılmış, tasarruf edilmiş oluyor. Küçük sermeyeler de büyük meblağlar oluşturuyor. Ödediğimiz harçlar da büyük meblağlara çıkıyor. İnşaatçıların ekonomiye katkısı çoktur. Sektör, ekonomiye yüzde 7'lik bir katkıda bulunuyor.

Ancak teşvikler çıkıyor, inşaat ile ilgili birşey bulamazsınız içinde. İnşaatçıların odası da yoktur. Her isteyen istediği şekilde zam yapar. İnşaatçılar da buna uyar. Birlik olsaydı herkes istediği şekilde zam yapamazdı."

Metrekareler düşecek mi?

"Düşecek. Ama nasıl olacak belli değil. Çok problemler olacak. İnşaatçılar bugün en az kar eder hale gelmiştir. Çünkü; arz fazlalaştı, talep azaldı. Çok az karla çalışılıyor, KDV düzenlemesi ile daha da zorlaşacak. Yolsuzluklar, kayıtdışı ortaya çıkacak. Daireyi 500 bin TL'ye satacak, 200 bin TL gösterecek. Bu düzenleme, gayrimeşru uygulamaları zorlayacak."

Kentsel dönüşüm alanları ile ilgileniyor musunuz?

"Bize çok geliyorlar. Ama diyorlar ki: "Yüzde 65 vereceksin, kiramı ve taşınma masraflarımı karşılayacaksın." O zaman da, bize yüzde 30 kalıyor. Bu oran da maliyetleri bile karşılamıyor.

Bu kanunlarla, bu bakışla dönüşüm olmaz. Kentsel dönüşüm, İstanbul'u şekillendirecek şekilde olmalı ve 100 senelik bir süreyi kapsamalı. Hem de ada bazında değil bölge bazında düşünülmeli. Sineması, hastanesi, okulu, yeşil alanı ile yeni İstanbul'u ortaya çıkarmalı. Böyle kısa vadeli olmaz, o zaman yeni İstanbul ortaya çıkmaz. Yeni yapılaşma, eski yapılaşmadan farklı olmaz. 20 sene sonra da tekrar dönüşüm planları yapılır."

Arz fazlası talepleri nasıl etkiliyor?

"Bizim yaptığımız projelerin hiçbiri birbirine benzemez. Kente kimlik kazandıracak projeler yapıyoruz. Yanından geçerken zevk almamız gerektiğini düşünüyoruz. Bunun için de her projemizin İstanbul'a güzellik katması için çalışıyoruz. Ayrıca her keseye uygun projeler yapıyoruz, böylece inşaattaki durgunluktan etkilenmiyoruz. Hissediyoruz ama etkilenmiyoruz."

Projelerinizde yeni teknolojik uygulamalar dikkat çekiyor.
"Akıllı evler yapıyoruz. Arz çok. Arzın fazla olduğu bir yerde yenilik yapacaksınız ki sizden alsınlar. Güvenilir olacaksınız, projeniz kaliteli olacak ki sizi tercih etsinler. Kısaca projelerin fark yaratması gerekiyor."

İstanbul'da yeni bölgeler, farklı şehirler var mı gündeminizde?

"Elimizdeki projeler, 2 senemizi doldurur. Ama tabii ki yeni alanlar için arayışlarımız sürüyor. Sadece binin üzerinde beyaz yakalı çalışanımız var. Onlar 2-3 ay boş kalsa, zararımız çok büyük olur."

Yurtdışına açılma düşünceniz var mı?

"Yurtdışı görüşmelerimiz sürüyor ancak şu anda netleşen bir proje yok."

Mütekabiliyet Yasası'nın çıkması ile yabancıya mülk satışından beklentiniz nedir?

"Villalarımızı yabancı yatırımcılara açacağız. Beklentimiz var ama çok büyük rakamlar değil. Yabancılar, keşke Türkiye'ye gelip daha çok mülk alsalar, yabancı para ülkeye girse, emekliliklerini burada geçirseler..." (ntvmsnbc)