4 lira müdahalesi
Tansiyonun yükselmesiyle dolar/TL 3.9781 ile rekor kırdı. Kurun ateşini söndürmek isteyen TCMB, ‘örtülü’ faiz artışına gitti. Ekonomistler Merkez Bankası’nın hamlesini olumlu ama yetersiz buldu. Müdahale sonrası dolar 2 kuruş düşüşle 3.95’e indi
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), rekor kıran döviz kurunun ateşini söndürmek için bu ay 4’üncü kez müdahalede bulundu. TCMB; 4 liraya doğru giden doları frenlemek için ‘örtülü faiz artışı’ olarak da anılan adım attı ve likidite politikasında sıkılaştırmaya gitti. Merkez Bankası, bankalara yönelik günlük fonlamanın tamamını artık Geç Likidite Penceresi’nden yapacak. Yeni adımla, ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti 25 baz puan artarak yüzde 12.25’e çıkacak.
4 puanlık sıkılaştırma
Merkez Bankası, “TCMB bünyesinde faaliyette bulunan Bankalararası Para Piyasası’nda bankaların borç alabilme limitleri (BAL) 22 Kasım’dan geçerli olmak üzere gecelik vadede yapılan işlemler için sıfıra düşürüldü. Gün içi limit (GİL) işlemleri için bankalara tanınan limitler 21 Kasım tarihinde geçerli olan BAL limitlerinin 2 katı olarak belirlendi” açıklamasını yaptı.
Bir TCMB yetkilisi, “22 Kasım’dan itibaren tüm fonlama geç likidite penceresinden yapılacak. Ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti yüzde 12.25’ye yükselecek” diye konuştu.
TCMB’nin uyguladığı likidite politikalarının bileşiminde ortaya çıkan son faizi gösteren ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti yılın başlarındaki yüzde 8.30’lu seviyelerden Mayıs ayı ortasından bu yana yüzde 11.90-12.00 bandına bulunuyor. Ortalama fonlama maliyetinde Ocak’a göre 375 baz puan sıkılaştırma yapıldı. Merkez Bankası bankalara günlük 120 milyar TL fonlama yapıyor. Daha önce bunun 10 milyar TL’lik kısmını sabah Interbank’tan sağlayan TCMB, yeni adımla bu oranı sıfırlayarak, tüm fonlamayı GLP’ye kaydırdı.
Faiz artışı sinyali
Finansbank Başekonomisti Gökçe Çelik, “TL’de değer kaybının devam etmesi ihtimali TCMB’yi anlamlı bir faiz artırımına zorlayabilir. Değer kaybının hızının böyle bir adımı 14 Aralık’taki PPK toplantısından önce getirebileceğini düşünüyoruz. Bir başka deyişle olağanüstü bir Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısını gözardı edilemez bir olasılık olarak görüyoruz” dedi.
Ekonomist Haluk Bürümcekçi de şu değerlendirmeyi yaptı: “Bu adımın faiz artırımı yapılacağının da sinyali olduğunu düşünüyorum. Genelde bu tip likidite sıkılaşması yapması ardından faiz artırımı geliyor, çünkü bu adımın ardından manevra alanı kalmadı ve her zaman kendisine ilave alan yaratmak durumunda.”
3.9781 ile yeni rekor
Dolar/TL, gelişmekte olan ülke para birimleri genelinde görülen satış baskısının yanı sıra enflasyon riski, ABD ve Avrupa ile gerilen ilişkiler, Merkez Bankası’na yönelik faiz eleştirileriyle dün tüm zamanların en yüksek seviyesine çıktı. Dolar, 3.9781 ile tarihi zirveyi gördü. Daha önceki rekor 11 Ocak’ta 3.9422 ile kırılmıştı. Euro/TL de 4.6755 ile en yüksek düzeyine çıktı. Merkez Bankası’nın örtülü faiz hamlesiyle dolar/TL, 3.9525 seviyesine gevşedi. Kur gün sonunda 3.9680’e kadar çıktı.
Risk primi 7 ayın zirvesinde
TL’nin değer kaybetmesi, risk priminin yükselişiyle paralel gerçekleşti. Türkiye’nin 5 yıllık kredi temerrüt takasları 222 puanla Nisan 2017’den bu yana en yüksek seviyeye çıktı.
Olumlu ama yetersiz
TCMB’nİn aldığı kararın yatıştırıcı olduğunu ancak devam eden risk unsurları karşısında, kurdaki oynaklığın devam edeceğini vurgulayan Halk Yatırım Araştırma Direktörü Banu Kıvcı Tokalı, “Ortalama fonlama maliyetinde 25 baz puanlık artış olacağını görüyoruz. İlk etki olarak, yatıştırıcı olduğunu söyleyebiliriz. Ancak, devam eden risk unsurları karşısında, kurdaki oynaklığın devam edeceğini düşünüyoruz” diye konuştu.
QNB Finans Yatırım’dan Yatırım Danışmanlığı Müdürü Serdar Pazı, “Ağırlıklı ortalama fonlama faizi yüzde 12 düzeyinden yüzde 12.25’e çıkacak. Ancak dolar kurunun önceki zirve olan 3.94 seviyesi üzerinde kalması TCMB tarafından atılan piyasalara sinyal niteliğinde adımların etkisinin sınırlı kaldığını gösteriyor” diye konuştu. Pazı, jeopolitik risklerde değişiklik yaşanmadığı takdirde dolar kurunda anlamlı geri çekilmenin zor göründüğünün altını çizdi.
Çok küçük çok geç
TCMB’nin yeni adımını “Çok küçük çok geç” söylemiyle tanımlayan Bluebay Asset Management’tan Timothy Ash, “Bu bir şaka olmalı; 25 baz puan etki yaratabilir mi? TCMB’nin fonlama maliyetini daha sonra artırabilecek bir alan ve kendine kredibilite yaratabilmesi için geç likidite penceresi faiz oranını bir önceki PPK toplantısında 200 baz puan artırmış olması gerekiyordu” dedi.
