3 hane kâbusu geri mi dönüyor?

Petrol fiyatları için 4 yıl aradan sonra yeniden üç haneli rakamlar konuşuluyor. Şu anda 80 dolar seviyesine kadar yükselen petrol fiyatlarının İran’a uygulanan Amerikan yaptırımlarının etkisini hissettirmeye başlamasıyla, 100 dolara yükselebileceği uyarısı yapılıyor. Emtia ticaret şirketleri Trafigura ve Mercuria, petrol fiyatlarının bu yıl sonunda ya da 2019 başında 100 dolara yükselebileceği öngörüsünde bulunuyor.

Asya-Pasifik Petrol Konferansı’na katılan Mercuria’nın Başkanı Daniel Jaeggi, bu yılın sonuna kadar ABD yaptırımları nedeniyle piyasadan günlük 2 milyon varile yakın petrolün çekilebileceğini ve bunun ham petrol fiyatlarını 100 dolara yükseltebileceğini söyledi. Jaeggi, “İran yaptırımlarının ağırlığı ve süresine bağlı olarak, 2018’in dördüncü çeyreğinde önemli bir volatilite görmemiz yakındır” dedi.

ABD, 4 Kasım’dan itibaren İran’ın petrol ihracatını hedef alan yaptırımları başlatacak. Washington, diğer ülkelere de İran’dan ham petrol ithalatına son vermeleri için baskı yapıyor. Trafigura’nın Petrol Ticareti Eş Başkanı Ben Luckock, ham petrol fiyatlarının yılbaşına kadar varil başına 90 dolara, yeni yıla kadar da 100 dolara çıkacağını söyledi.

İHTİYACIN YARISI İRAN’DAN

ABD, aralarında Türkiye’nin de yer aldığı müttefiklerinin İran’dan petrol ithalatını Kasım ayına kadar durdurmasını talep ediyor. ABD’nin bu adımı petrol ihtiyacının yarısını İran’dan karşılayan Türkiye’yi olumsuz etkileyecek. Türkiye, Çin, Hindistan, Japonya ve Güney Kore ile birlikte İran’dan petrol ithalatı yapan başlıca devletler arasında yer alıyor. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (EPDK) 2017 verilerine göre, Türkiye yıllık ham petrol ihtiyacının yaklaşık yüzde 50’sini İran’dan yaptığı ithalat ile karşılıyor. Buna göre 2017 yılında Türkiye’nin yurt dışından ithal ettiği 25.7 milyon tonluk ham petrolün 11.4 milyon tonu İran’dan satın alındı.

BRENT PETROL 80 DOLARI GEÇTİ

Cuma günü 78.63 dolardan güne başlayan ve gün içinde 80.10 dolara kadar çıkan Brent petrolün varil fiyatı, dün 78.67 dolardan açıldı. Brent petrolün varili gün içinde yüzde 2.11’lik artışla 80.33 dolardan işlem gördü. Aynı dakikalarda Batı Teksas türü (WTI) ham petrolün varili 72.03 dolardan alıcı buldu. Brent petrolde, teknik olarak 79.82 ile 80.29 dolar aralığının direnç, 78.88 ile 79.35 dolar aralığının destek bölgesi olarak izlenebileceği belirtiliyor.

500 BİN VARİL ARTACAK

Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve Rusya gibi diğer üreticilerin 2017’de fiyatları desteklemek için üretimi kısma kararı almalarından beri ham petrol fiyatları yükseliyor. Küresel talep ilk kez günlük 100 milyon varile yaklaşırken, Venezuela, Libya ve Nijerya’da yaşanan üretim aksamaları da piyasada darlığa yol açıyor. Hem üretim kısıntıları hem de aksamalar, Brent ham petrolünün fiyatını 80 dolara yaklaştırdı. OPEC ve diğer üreticiler, İran’dan kaynaklanan kaybı kapatmak için üretimi günlük 500 bin varil artırmayı değerlendiriyorlar.

364 milyon varile çıkacak

OPEC’in 2018 Dünya Petrol Görünümü Raporu’na göre, küresel enerji talebi, 2040’a kadar yıllık ortalama yüzde 1.2 artışla günlük 364.7 milyon varil petrol eş değerine yükselecek. ABD başta olmak üzere OPEC dışı üretici ülkelerin, 2023’e kadarki üretim artışı, petrol talebinin düşmesine yol açacak. Geçen yıl günlük 51.7 milyon varil petrol üreten OPEC dışı ülkelerin, 2023’e kadar üretimlerini 66.1 milyon varile çıkaracağı öngörülüyor. ABD’nin geçen yıl 7.4 milyon varil olan günlük petrol üretimini, 2023’e kadar 13.4 milyon varile yükselteceği tahmin ediliyor.