21 şüpheli vaka

Ağrı'nın Doğubeyazıt İlçesi'nde ortaya çıkan kuş gribinde ölenlerin sayısı dün sabah 2'ye yükseldi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tıp Fakültesi Araştırma Hastanesi'nde pazar günü 14 yaşındaki Muhammet Ali Koçyiğit'in ölümünün ardından bu sabah ablası 15 yaşındaki Fatma Koçyiğit hayatını kaybetti. Hastane alarma geçirildi ve kriz masası oluşturuldu. Tüm sağlık birimlerinde izinler kaldırıldı. Tespit edilen tüm kuş gribi vakaları Van'a getiriliyor. Çocuk Servisi tamamen boşaltılırken, burası sadece kuş gribinden gelen hastalara ayrılarak 40 kişinin tedavi edileceği bir konuma getirildi. Halen 10 solunum cihazının bulunduğu hastanenin yetkilileri, bakanlıktan 7 cihaz daha talebinde bulundu.

Hayvan giriş-çıkışı ve satışı yasak
Van'da ikinci bir emre kadar il ve ilçelerden hayvan pazarları ve açıkta yapılan kanatlı hayvan satışı yasaklandı. İle canlı hayvan giriş ve çıkışı da yasak. Köylerde bulunan kanatlı hayvanların kümesle tutulması istenirken, kanatlı hayvan nakilleri durduruldu. Valisi Niyazi Tanılır," itlaf sürüyor. İtlaf edilen hayvanların parası sahiplerine ödenecek. Bunun için yazılı güvence de veriyoruz" diye konuştu.

Saklanan kanatlılar ortaya çıkıyor
Hastalığın ortaya çıktığı Ağrı'nın Doğubeyazıt ilçesi tarım ve sağlık il müdürlüğünden görevli uzmanlar tarafından denetime alındı. Güvenlik görevlileri, ilçe merkezi girişinde durdurdukları araçların lastikleri ilaçlanırken, polisler de kanatlı hayvan arıyor. Önce itlaf ekiplerinden saklanan kanatlı hayvanlar, 2 ölüm olunca sahipleri tarafından görevlilere teslim edilmek üzere kümeslerden çıkarıldı. Telef olan bazı kanatlı hayvanların leşlerinin çöplüklere atılması, görevlileri endişelendirdi. Doğubeyazıt Belediye Başkanı Mukaddes Kubilay, ilaç, yetişmiş eleman ve araca ihtiyaçları olduğunu söyledi.

Kuş gribi şüphesiyle bir köye karantina
Yozgat'ın Akdağmadeni İlçesi'nin Altılızaimgeçidi Köyü'nde 2 Ocak günü 4 ördek, 45 tavuğun ölmesi üzerine İl ve İlçe Tarım Müdürlüğü alarma geçti. Köyde bulunan 668 kanatlı itlaf edildi. Vali Gökhan Sözer, "Altılızaimgeçidi köyü karantinaya alındı ve çevre köylerde de tarama başlatıldı" dedi.

Eczanelerden ilaçlar toplatıldı
Erzurum'da da kuş gribi şüphesi ile alarm verildi. Sütevler Semti'nde kanatlı hayvanlar özel korumalı elbiseler giyen veteriner hekimler tarafından toplandı. Erzurum Sütevleri Mahallesi'nde 448 kanatlı hayvan tedbir amacıyla itlaf edildi. Bölge Eczacılar Odası İkinci Başkanı Alpay Dursunoğlu, "Erzurum'da sağlık Müdürlüğü tarafından eczaneler tek tek dolaşılarak Tamiflu isimli ilaç toplatıldı. Zaten 50- 60 kutu çıktı. İlaçlar kriz merkezinde bulundurulacak ve ihtiyaç halinde dağıtımı oradan yapılacak" dedi.

Halk hastanelere aktı herkes ilaç peşinde
Ağrı Doğubayazıt'taki kuş gribi yüzünden diken üstünde olan halk ölümlerden sonra iyice paniğe kapıldı. Devlet Hastanesi Acil Servisi vatandaşlarla dolup taştı. En ufak bir rahatsızlığı olan ve tavuk eti yiyen vatandaşlar soluğu acil serviste aldı. Vatandaşlar, anti virüs etkisi bulunan Tamiflu adlı ilacı ilçede bulamamaktan yakınıyor.

Salgın olursa 1 milyon kutu Tamiflu gelecek!
Sağlık Bakanı Recep Akdağ hastalığın aşısının bulunmadığını, korunma ve tedavi amaçlı kullanılan Dünya Sağlık Örgütü tarafından tavsiye edilen Tamiflu adlı ilacın stoklarında yeteri kadar bulunduğunu söyledi. Akdağ, "Van'a 3 bin kutu gönderildi. İsviçre'den Ekim ayında 1 milyon kutu Tamiflu sipariş ettik. Salgın durumunda getirilecek. Ama acil ihtiyaçlar için 15 bin kutu geldi. 100 bin kutusunun önümüzdeki 1-2 ay içinde teslim edilmesini bekliyoruz" dedi.

Roche: Türkiye'ye 100 bin ilaç gönderiyoruz
İlacın üreticisi Roche firmasının Türkiye Halkla İlişkiler Koordinatörü Güler Akdağ, şirketin acil durum değerlendirmesi yaparak Türkiye'ye ilaç gönderme kararı aldığını bildirdi. Akdağ, "Roche Basel 100 bin kutu ilaç gönderme kararı aldı. Ürün bir hafta içinde Sağlık Bakanlığı'na teslim edilecek. Türkiye'de hayvanlarda ilk H5N1 virüsü görüldüğünde Roche Manyas'a 5 bin kutu ilaç vermişti. Geçtiğimiz ay 10 bin kutu daha teslim etti. Roche merkez, Dünya Sağlık Örgütü'ne 3 milyon doz ilaç bağışladı, WHO bu ilacı salgın riskine karşı stoklarında tutuyor" dedi.

Liste kabarıyor
Hastaların 17'si çocuk
Doğubeyazıt
Hülya Koçyiğit (11)
H.Ali Koçyiğit (6)
Rümeysa Özcan (1)
Yusuf Özcan (3)
Ayşegül Özcan (9)
Hatice Özcan (15)
Hakan Özcan (15)
Refika Özcan (33)
Yusuf Tunç (5)
Semra Topçu (35)
Orhan Topçu (38)
Mehmet Özcan (13)
Ahmet Özcan (11)
Mustafa Özcan (6)
İbrahim Kaya (3)
Nurgül Kaya (6)
Taha Elnazik (4)

Van
Sümeyya Pamuk (10)
Ozan Gültepe (5)
Yavuz Gültepe (6)
Türkan Sökmen (59)
Toplam 21 hasta.

Kuş gribinden nasıl korunuruz?
70 derecede iyi pişmiş beyaz eti yiyebilirsiniz
Amerikan Salgın Hastalıkları Önleme Merkezi (CDC) kuş gribi (H5N1) virüsünden korunmak için hayati öneme sahip uyarılar yayınladı. CDC'ye göre kuş gribi virüsü, 70 derece ısıda ölüyor. Yani iyi pişmiş tavuk ya da hindi yemekte hiçbir sakınca yok. Ancak içi iyi pişmemiş veya kanlı tavuk etinde virüs bulunması ihtimali var.

Kümeslere yaklaşmayın
* Her türlü canlı kümes hayvanından uzak
durun. Bunlara güvercin, yaban kazı veya bıldırcın gibi av hayvanları da dahil. Kuşların tüylerine veya dışkılarına kesinlikle temas etmeyin. Toplu kuş ölümlerinin görüldüğü yerlere gitmeyin.

Mutlaka C vitamini alın
* Kuş gribi de her grip türünde olduğu gibi bağışıklık sistemi zayıf kişilere daha çabuk bulaşıyor. Bu nedenle bağışıklığı güçlendirici, vücudun direncini artırıcı yöntemler uygulamak çok önemli. Uyku düzeni sağlamak, C vitaminini yüksek miktarda almak, ve grip aşısı olmak bunların başlıcaları. Ayrıca taze meyve ve sebze tüketmek de vücudun direncini arıtıyor.

Elinizi sık sık yıkayın
* Grip virüsü hayvanların olduğu ortamda her türlü nesne üzerinde bulunuyor olabilir. Yani sadece hayvanlarla temas etmek riskli değil,
hayvanların dokunduğu zeminler de tehlikeli.
Ellerinizi sık sık yıkamak sizi bu tehlikeden korur.

Yumurtayı iyi pişirin
* Virüs tavuk yumurtasına da yerleşiyor. Bu nedenle yumurtayı yüksek ateşte iyice pişirmek ya da kaynatmak gerekiyor. Sarısı veya akı pişirilmesine rağmen hala sıvı kıvamdaysa dikkatli olun çünkü virüs ölmemiş olabilir.

Etleri eldivenle kesin
* Pişmemiş tavuk etlerini koyduğunuz tabakları açıkta bırakmayın ve mutlaka yıkayın. Tavuk etini keserken mutlaka elinize eldiven geçirin. Yumurtaları ya da çiğ tavuk etlerini buzdolabınıza yerleştirmeden önce sıcak sabunlu suyla yıkayın.

İnsanda belirlileri griple aynı
Hastalık insanlarda ateş, boğaz, kas ve eklem ağrıları, kuru öksürük, solunum güçlüğü gibi klasik grip belirtileriyle ortaya çıkıyor. Bunun yanı sıra normal gripten farklı olarak karın ağrısı ve ishal de görülebiliyor. Hastalığın insanlardaki kuluçka süresi ise 2-4 gün. Bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerin kuş gribi nedeniyle ölüm riskleri daha yüksek. Şimdiye kadar kuş gribinden hayatını kaybedenlere bakıldığında 50 yaş üstü, sigara kullanan ve sağlıklı beslenmeyen kişiler oldukları görülüyor.

Sorularla kuş gribi
* İlk ne zaman görüldü?
Dünyada bilinen ilk kuş gribi vakası 1878 yılında İtalya'da görüldü. 1924-1925 yıllarında da Amerika Birleşik Devletleri'nde rastlandı. 1997'de Hong Kong'da terkar ortaya çıktı. 2003'ün sonunda ise diğer Asya ülkelerine yayıldı.

* Nasıl yayılıyor?
Kuşlar arasında dışkı ve solunum yoluyla bulaşıyor. Dışkıyla birlikte hayvanın vücudundan atılan virüs atmosfere karışarak diğer hayvanlara geçiyor. 1 gram tavuk dışkısında 1 milyon kümes hayvanına bulaşmaya yetecek miktarda H5N1 virüsü var.

* İnsana nasıl geçiyor?
İnsanların hayvanlara yakınlaşmasıyla bulaşıyor. Hayvanın dışkısıyla atılan virüs solunum yoluyla insanlara geçiyor. Kümes hayvanlarının dışkısının karıştığı su içildiğinde veya temas edildiğinde de virüs geçiyor.

* İnsandan insana geçiyor mu?
Şimdilik hayır... Ancak Dünya Sağlık Örgütü'ne göre kuş gribine göre H5N1 virüsü sürekli olarak değişime (mutasyon) uğruyor ve yakın gelecekte insandan insana geçme riskinin çok yüksek olduğu söyleniyor.

* İnsandan insana geçerse ne olur?
Hastalık insandan insana geçmeye başladığında 48 saat içinde tüm dünyaya yayılacak ve birkaç hafta içinde 7 milyon kişi ölecek. En kötü senaryoya göre ise virüs yüzünden ölümler 150 milyonu bulacak.

Kaynak: Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve BBC News'in internet siteleri.