16 bin yatırımcı borsada havlu attı

2015’te dolar bazında yüzde 30 değer kaybeden Borsa İstanbul’da (BİST) yerliler ağırlığını artırırken, yaklaşık 16 bin yatırımcı kaybı yaşandı. 2 seçim, jeopolitik gelişmeler, terör olayları ve küresel dalgalanma yatırımcının iştahını azalttı.

Borsada bankacılık sektörü eridi, teknoloji yatırımcılarına kazandırdı. Türkiye Yatırımcı İlişkileri Derneği (TÜYİD) ve Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) tarafından hazırlanan ‘Borsa Trendleri 2015’ raporuna göre, Çin ekonomisindeki yavaşlama, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz kararlarıyla ilgili piyasalara hakim olan spekülasyonlar, geçtiğimiz yıl yatırımcının risk iştahını frenleyen unsurlar oldu. Küresel ölçekte zor bir yıl olarak değerlendirilen 2015, BİST yatırımcıları üzerinde de etkisini gösterdi. Rapora göre, 2014 yılı ile kıyaslandığında Borsa İstanbul’da 16 bin 55 yatırımcı kaybı yaşandığı görüldü. Borsa İstanbul’daki toplam yatırımcı sayısı 2015’te 1 milyon 59 bin 313 oldu.

2015 yılı ile ilgili önemli noktalardan biri, ikinci çeyreğin son 2 ayı hariç olmak üzere, yerli yatırımcıların risk iştahının yabancı yatırımcıların iştahından biraz daha yüksek olması. 2015’te BIST’te işlem hacminin yüzde 78’i yerli yatırımcılar tarafından yapıldı. BIST’te sadece ikinci çeyrekte net yabancı girişi görülürken, yılın tamamında 2.5 milyar dolar net çıkış gerçekleşti.

BİST’in kazananı teknoloji

Rapora göre 2015’te BİST’in piyasa değeri dolar bazında 2014’e oranla yüzde 30 değer kaybetti. En yüksek değer kaybı yüzde 40 ile BİST Bankacılık Endeksi’nde görülürken, tek artış yüzde 13 ile BİST Teknoloji Endeksi’nde yaşandı. Teknoloji hariç tüm endekslerde yabancı yatırımcı sayısı azaldı.

‘Foreks’te küçükler yurt dışına kaçacak

Girenlerin yüzde 88’inin battığı foreks piyasasında küçük yatırımcının daha az risk almasını sağlamak için getirilen düzenlemeler kurumlardan eleştiri geldi. Destek Menkul Değerler Genel Müdürü Tuna Yılmaz, Sermaye Piyasası Kurulu’nun tebliğinde anlaşılması güç bazı ifadeler olduğunu belirterek, “Yeni düzenlemeyle euro-dolar, euro-TL, dolar-TL ve altın haricindeki paritelerde kaldıraç 1/50 ile sınırlandırıldı. Bu maddeye baktığımızda dolar-TL likiditesi örnek olarak dolar-yen ve pound-dolara göre daha düşük. Bu durumda olması gerekenin aksi şekilde, yani dolar-yenin kaldıracı daha yüksek olabilecekken, dolar-TL’nin kaldıracı daha yüksek oldu. Bir defa burada bir hata var diye düşünüyoruz” diye konuştu.

Açık pozisyon değişmedi Yılmaz, şunları söyledi:

“Burada genel yatırımcıları göz önünde bulundurmak lazım. Piyasada işlem yapanların yüzde 99’u genel yatırımcı. Onlar için de 20 bin TL altında yatırım yapan kişilerin kaldıracı 1/50 ve ya 1/25 olarak değiştirilmesini öngörüyor. Pratikte uygulama imkanı olmayan şeyler küçük yatırımcıları yurt dışına kaçmasına sebep olabilir. Mesela bu maddelerde mevcut müşteriler için 20 bin TL’nin altında parası varsa öncesinde açtığı halihazırda açık olan pozisyonlarını 1/100 kaldıraçta devam ettireceğiz ama yeni açtığı pozisyonları 1/100 kaldıraçla açamayacağız. 1/50 ve ya 1/25 kaldıraçta açacağız. Yani yatırımcı aynı üründe hem 1/100 hem de 1/50 kaldıraçla işlem yapacak. Bu, pratikte yapılması imkanı olmayan bir şey.”