10 soruda katsayı davası
1 Üniversiteye girişte uygulanan farklı katsayı uygulaması neydi?
Üniversiteye girişte 1999’dan beri tek sınav uygulanıyordu. Adaylara kendi lise alanlarında bir programa yerleştirilirken 0,8 alanı dışında bir programa yerleştirilirken 0,3 orta öğretim başarı puanı ile çarpılarak ek puan veriliyordu. Meslek lisesi mezunları, kendi alanlarında bir programına yerleşirken 0,24’e kadar ek puan ile çarpılmak sureti ile puanları hesaplanıyordu.
2 YÖK’ün yaptığı değişiklikten sonra sistem nasıl oldu?
YÖK’ün 21 Temmuz 2009 tarihli kararıyla birinci aşamada yapılan Yükseköğrenime Geçiş Sınavı’ndan sonra Lisans Yerleştirme Sınavları olarak adlandırılan 5 ayrı sınav daha yapılacağı yönünde karar alındı. Kararla meslek lisesi ve genel lise ayrımı olmadan bütün adayların yerleştirme puanlarının hesaplanmasında “Ağırlıklı Ortaöğretim Başarı Puanları” “0,5” katsayısı ile çarpılmasını kararlaştırdı. Kararda öğretmen lisesi veya meslek lisesi mezunu olanların kendi bölümlerini tercih etmeleri halinde, “Ağırlıklı Ortaöğretim Başarı Puanları” nın “0,06” ek katsayı ile çarpımı sonucunda bulunan değerin yerleştirme puanına eklenmesi de kararlaştırıldı.
3 YÖK’ün bu kararına karşı dava açan İstanbul Barosu’nun gerekçeleri neydi?
İstanbul Barosu, Danıştay’da açtığı davada kararın iptali ve yürütmesinin durdurulmasını istedi. Baro, YÖK’ün kararıyla “Genel lise öğrencileri açısından haksız rekabet yarattığı, objektif davranılmayarak bir grubun kayırıldığı, kazanılmış hakların ihlal edildiği, genel liseyi tercih etmiş olanlar için üniversite eğitiminin hedeflendiği oysa meslek liselerinde okuyanlar için meslek sahibi olmanın tercih edilmiş olduğu” nu ileri sürdü.
4 YÖK’ün savunması neydi?
YÖK’ün savunmasında özetle “Farklı katsayı meslek liselerini ve ara insan gücü beklentisi olan sanayiciyi olumsuz etkiledi. Üniversite sınavında gerçek başarı esas alınmalıdır. Eğitim-öğretim hakkı ile meslek seçme özgürlüğüne aykırı uygulama sonlandırılmıştır. Kimseye ayrıcalık tanınmamıştır. Meslek liselerinin müfredatı zaten bu sınavı başarmalarına engeldir. Uygulama meslek liselerini tercih edilebilir kılmayı amaçlamaktadır” denildi.
5 Danıştay hangi gerekçeyle yürütmenin durdurulmasına karar verdi?
8. Daire’nin kararında eşit katsayı uygulamasıyla, farklı hukuki statüdeki öğrencilerin aynı konumda değerlendirilmesinin Anayasal eşitlik kuralı ile çeliştiği ve “hak kaybı ve ihlale sebep olacağı” ileri sürüldü.
6 YÖK’ün katsayı uygulamasına baro nasıl dava açabiliyor?
YÖK, savunmasında baronun bu davayı açma yetkisinin olmadığını ileri sürdü. Danıştay, Avukatlık Yasası’na göre baroların, “hukukun üstünlüğünü savunmak ve korumakla görevlendirildiklerini” belirterek itirazı yerinde bulmadı.
7 Danıştay 8. Dairesi’nin bu kararına YÖK’ün yaptığı itirazı hangi merci görüşecek?
İdari Dava Daireleri Kurulu 7 gün içinde görüşerek karara bağlayacak.
8 Bu kurulun kararı kesin mi?
Kurul, idari dava daireleri başkanları ile her idari dava dairesinin üyeleri arasından seçilen 3’er üyeden oluşuyor. Kurulun itirazla ilgili kararı kesin olacak.
9 Karar, Daire’nin son kararı mı?
Daire, iptal değil durdurma kararı verdi. İptalle ilgili esas inceleme sonra yapılacak. Bu kararın temyiz incelemesini de yine İdari Dava Daireleri Kurulu yapacak.
10 Daire’nin kararının daha önce verdiği kararlarla çeliştiği iddiası nedir?
8. Daire, Mart 2008’de meslek liselerine yönelik katsayının kaldırılması için açılan davada “katsayıyı belirlemeye YÖK yetkilidir” diyerek ret kararı vermişti. Danıştay son kararında da yetkinin YÖK’te olmasına itiraz etmeyerek alınan kararın içeriğinin Anayasa ve yasaya aykırı olduğu tespitini yaptı.
