10 kişiden 9’u doları söyler ama...
Bitcoin’i bir kenara koyarsak 2017’de dolarla yattık dolarla kalktık. Merkez Bankası bile tam 15 kez dolara müdahale etmek zorunda kaldı. Sokaktaki 10 kişiye sorsak ‘Bu yılın en çok kazananı ne?’ diye, kuşkusuz 9’u dolar der. Algı öyle ama gerçekler farklı. Hatta dolar en masumu. Zirvede, yılın son gününü rekor kırarak kapatan borsa var
2017’nin yıldızı borsa oldu. Belki bütün yıl doları konuştuk ama hisse senetleri, ekonomideki hızlı ivmelenmeyi çok iyi değerlendirdi ve ortalamada yüzde 50’ye yaklaşan primi ile tüm yatırım enstrümanları arasında liderliği kimseye kaptırmadı.
2017’de Türkiye doğruyu söylemek gerekirse dolarla yattı dolarla kalktı. Ancak doların primine bakıldığında bu kadar da konuşulmayı haketmediği ortaya çıkıyor. Hatta dolardaki değer artışı enflasyonun bile altında kaldı ve deyim yerindeyse dolar alanın eli yandı. Dolarda sadece çok hızlı hareketlerin yaşandığı günlük hareketleri yakalayabilenler para kazandı. Yılbaşından bu yana elinde dolar tutan ve sert iniş çıkışlarda herhangi bir alım satım kararı vermeyenler yılı negatif kazanç ile kapattılar. Döviz yatırımcıları arasında dolar değil ama euroyu tercih edenler daha çok kazandı ve en azından enflasyona yenilmeyip reel getiri elde etti. Eurodaki kazanç yüzde 22’yi buldu ve enflasyonun 10 puana yakın üzerinde gerçekleşti.
Borsa aradan sıyrıldı
Türkiye ekonomisi, 2016’daki darbe girişiminin etkisi ile ikinci yarıdan sonra ciddi bir kan kaybı yaşarken, bu kan kaybını durdurmak için devreye sokulan kredi garanti fonu destekli politikalar etkisini en çok hisse senedi piyasasında gösterdi. Borsa İstanbul’da hisse senetleri ekonomik büyümeyi prime çevirdiler. Gerek bilançolardaki kar artışları, gerekse dolar bazında bakıldığında Türk hisse senedi piyasasının değerinin düşük kalması, en kötü zamanlarda bile borsaya alım getirdi. Borsa, aylık bazda bakıldığında hemen her ay yükseliş göstererek de önemli bir başarıya imza attı.
Borsa yılın son gününü de çok özel bir şovla kapadı. Borsa endeksi tarihinin en yüksek seviyesine yılın son işlem gününde ulaşarak da çok özel bir kutlama yaptı. Daha önce bir kez
115 bin puanı deneyen ancak onun sonrasındaki dönüşte 107 binli puanlara gerileyen Borsa, yılı 115 bin puanın üzerinde rekor bir rakamla 115 bin 333’ten kapattı.
Bitcoin hayatımızda
2017’nin yeni yatırım aracı Bitcoin oldu. Belki geniş kesimler tarafından bilinen ya da inanılan bir emtia değildi ancak primi ile herkesin dikkatini çekmeyi başardı.
Hakkında ‘100 bin dolara kadar çıkacak’ şeklinde bir efsane oluşsa da yılın son 2 ayında hız kesti ve ulaştığı en yüksek değer olan 20 bin doların da altında 15 bin dolar seviyelerinde yılı kapattı. Ancak bu yılın başında Bitcoin’e sadece 878 dolar vererek ulaşılabildiği gözönüne alındığında 14 bin 500 dolarlık rakam da hiç bir yatırım enstrümanı tarafından yanına yaklaşılamayan bir primi ifade etti.
Muhafazakar yani risk sevmeyen yatırımcının tercihi banka mevduatı da reel olarak enflasyonun altında kalan getirisi ile yine üzdü. Ülkeyi yönetenlerin faiz konusundaki ısrarlı baskıları, bankaların da mevduata enflasyonun altında, belli dönemlerde de enflasyon kadar faiz vermesini beraberinde getirdi. Yılın başında yüzde 10’lar seviyesinde olan mevduat faizi, ne yazık ki yüzde 13’ü bulan enflasyona yenik düştü. Belki tabloda yok ancak bu yıl gayrimenkulün de gözden düştüğü bir yıl oldu. Pek çok yerde kiralar yüzde 30’a yakın düştü. Konut satış fiyatlarında da belli lokasyonlarda ancak enflasyon oranında yükselişler gerçekleşti. Pek çok bölgede satış fiyatları ya sabit kaldı ya da geriledi.
