Türkiye ile İsrail uzlaşmaya vardı
İsrail ile Türkiye arasında ilişkilerin normalleştirilmesi için üç yıldır süren görüşmelerde dün sonuca ulaşıldı.
İsrail’in Gazze’ye yardım götürmek üzere yola çıkan Mavi Marmara gemisine 31 Mayıs 2010’da yaptığı ve 9 kişinin ölümüne neden olan baskınla bozulan iki ülke ilişkileri, dün Roma’da varılan uzlaşmayla 6 yıl aradan sonra yeniden rayına giriyor. Anlaşmanın detaylarını bugün iki ülkenin başbakanları eşzamanlı açıklayacak. Üst düzey bir Türk yetkili Hürriyet’e yaptığı açıklamada, “İsrail, Mavi Marmara saldırısında hayatını kaybedenlerin ailelerine tazminat ödemeyi ve Türkiye’nin Gazze’deki insani duruma müdahalesini kabul etti” dedi.
İsrail ile Türkiye arasında ilişkilerin normalleştirilmesi için üç yıldır süren görüşmelerde dün sonuca ulaşıldı. Daha önce mart ve nisan aylarında Londra ve Cenevre’de buluşan Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Feridun Sinirlioğlu ile İsrail Başbakanı Binyamin Netenyahu’nun özel temsilcisi Joseph Ciechanover dün öğleden sonra uzlaşma metnine son şeklini vermek için bu kez İtalya’nın başkenti Roma’da bir araya geldi. Akşam saat 21.00’de tarafların uzlaşmaya vardığı bilgisine ulaşıldı. Türk ve İsrailli kaynaklar anlaşmaya varıldığını doğruladı.
İKİ BAŞBAKAN AÇIKLAYACAK
Anlaşmayla ilgili açıklamayı bugün iki ülke başbakanının eşzamanlı olarak yapması bekleniyor. Başbakan Binali Yıldırım bugün saat 13.00’te Çankaya Köşkü’nde anlaşmayla ilgili açıklama yapacak. İsrail Başbakanı Netanyahu’nun da bugün Yıldırım’la aynı saatlerde açıklama yapması planlanıyor. Roma’ya dün resmi ziyarette bulunan Netanyahu’nun ABD Dışişleri Bakanı John Kerry’le ile görüşme planladığı, anlaşmanın detaylarıyla ilgili Kerry’ye bilgi vereceği belirtildi. Yarın imzalanacağı iddia edilen anlaşmayı İsrail kabinesinin çarşamba günü onaylaması bekleniyor. Uzlaşmanın iki ayrı metinden oluştuğu, Türkiye’nin iki metni birleştirerek uluslararası bir anlaşma metni haline getirip TBMM Genel Kurul’unun onayına sunacağı ifade ediliyor.
GAZZE’YE İNSANİ YARDIM
Diplomatik kulislerden sızan bilgilere göre ise iki ülke kısa süre içinde karşılıklı büyükelçi atayacak. Üst düzey bir Türk yetkili Hürriyet’e yaptığı açıklamada anlaşmaya ilişkin şunları söyledi: m İsrail, Mart 2013’te Türkiye’nin ilk talebini karşılayarak tarihte ilk kez yabancı bir devletten özür dilemişti. Mutabakat kapsamında Türkiye’nin diğer iki şartı da kabul edildi. İsrail, Mavi Marmara saldırısında hayatını kaybedenlerin ailelerine tazminat ödemeyi ve Türkiye’nin Gazze’deki insani duruma müdahalesini kabul etti.m Mutabakat çerçevesinde Türkiye, Gazze’ye insani yardım dahil sivil amaçlı malzemelerin girişini sağlayacak ve altyapı yatırımlarını gerçekleştirecek. Gazze halkının kullanımı için konutlar inşa edilecek ve 200 yataklı Türkiye-Filistin Dostluk Hastanesi en kısa zamanda hizmete alınacak.m Gazze halkının en acil ihtiyaçları olan elektrik ve içme suyu sorunu çözülüyor. Gazze’ye verilen elektrik ve su miktarı artırılacak. Yeni santraller yapılacak. Tabiatıyla, Gazze’ye ilaveten Batı Şeria’ya yönelik öngördüğümüz Cenin Sanayi Bölgesi gibi kapsamlı projelerin hayata geçirilmesi kolaylaşmaktadır.İsrail basını ise Türkiye’nin, Aşdod Limanı üzerinden Gazze’ye yardım yapması karşılığında Gazze ablukasının kaldırılması ısrarını geri çekeceğini öne sürdü.
HAMAS’LA İLGİLİ HÜKÜM YOK
Aynı yetkili, Filistin hükümeti ve Hamas’ın İsrail ile yürütülen görüşmeler bağlamında Türkiye’ye destek verdiklerini belirtirken “İddiaların aksine mutabakatta Hamas ile ilgili herhangi bir hüküm bulunmamaktadır. Filistin devletine ve halkına güçlü desteğimiz aynı şekilde sürecek.... Türkiye’nin tüm şartları kabul edilmiş; Filistin halkının koşullarının iyileştirilmesi için tarihi bir adım atılmıştır. Mavi Marmara şehitlerimizin arzuladığı şekilde Gazze’ye insani yardım yapılmasının yolu açılmıştır.” dedi.
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN ABBAS’I ARADI
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ile dün akşam telefonda görüştü. Cumhurbaşkanlığı kaynaklarından edinilen bilgiye göre, Erdoğan, Mahmud Abbas’a Türkiye ile İsrail arasındaki ilişkileri normalleştirmeye yönelik müzakerelere ilişkin bilgi verdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın görüşmede, Gazze’deki insani durumun iyileştirilmesi hususunda İsrail’le mutabakat sağlandığını belirttiği öğrenildi. Filistin Devlet Başkanı Abbas’ın ise gelişmeleri memnuniyetle karşıladıklarını ifade ettiği bildirildi. Erdoğan ve Abbas, Filistinliler arası uzlaşı konusuna da değindikleri görüşmede, gelişmelerle ilgili sürekli irtibat halinde olma konusunda mutabık kaldıkları kaydedildi. Cumhurbaşkanı Erdoğan cuma günü İstanbul’da kabul ettiği Hamas Siyasi Büro Başkanı Halid Meşal’e gelişmeler hakkında bilgi vermişti.
İKİ ŞARTIMIZDAN TAVİZ VERMİYORUZ
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Antalya’da yaptığı açıklamada Türkiye’nin iki şarttan taviz vermediğini söyleyerek “Görüşmeleri sürdürürken iki şartımızdan taviz vermiyoruz. Bunlardan bir tanesi saldırıda (Mavi Marmara) hayatı kaybeden, şehit düşen kardeşlerimizin ailelerine tazminat ödenmesi. İkincisi ise yıllardır zulüm altında olan, ambargolar altında zor şartlarda yaşayan, saldırılar sonucu da birçok altyapısı yok olan Filistinli kardeşlerimizin üzerindeki ambargoların kaldırılmasıdır. Bu şartlarımız yerine gelirse ilişkilerimizi normalleştireceğiz’ dedik ve bu şartlardan hiçbir taviz vermedik, vermeyeceğiz” dedi.
İHH’DAN TEPKİ
Gazze’ye Özgürlük Filosu ve Mavi Marmara organizatörü İHH İnsani Yardım Vakfı’ndan İsrail ile yapılacak anlaşmaya tepki geldi. İHH, 13 maddelik bir metin yayınladı. Maddelerden bazıları şöyle:
- Abluka ile ambargo aynı şey değildir. Yapılan görüşmeler ambargonun değil ablukanın kaldırılması üzerine inşa edilmelidir.
- Aşdod Limanı üzerine kurgulanacak bir anlaşma ablukanın yumuşamasını değil aksine resmi olarak tanınmasını sağlayacaktır. Türkiye bu riske girmemelidir.
- Haberlere yansıyan içerikteki bir anlaşma Gazze ablukasının resmen tanınacağı bir sürece götürecektir.
- Gazze’deki insani yardım sorunu, sıkıntının sadece bir kısmıdır. Gazze’deki sorun temel olarak özgürlük odaklıdır. Gazze halkı da herkes gibi seyahat etme ve ticaret yapma özgürlüğüne sahip olmalıdır. Bu konuların gündeme alınması gerekmektedir.
- Yürütülen görüşmelerde Mavi Marmara davalarının telaffuz bile edilmemesi görüşündeyiz. Davaların düşürülmesi anlaşmanın gizli veya açık hiçbir şekilde parçası olmamalıdır.
NELER YAŞANMIŞTI
- 31 Mayıs 2010: İsrail komandoları Mavi Marmara gemisine yapılan baskınla biri ABD vatandaşı 9 Türk’ün ölümüne neden oldu.
- 1 Eylül 2011: BM, Mavi Marmara raporunda İsrail komandolarının “aşırı güç kullandığı” sonucuna vardı.
- 2 Eylül 2011: Türkiye, İsrail’le diplomatik ilişkileri ikinci katip düzeyine düşürdü, İsrail’in Ankara Büyükelçisi Gabby Levy, Türkiye’yi terk ederek ülkesine gitmek zorunda kaldı.
- Kasım 2012: Türkiye ve İsrail, ilişkilerin düzeltilmesi için görüşmelere başladı.
- 22 Mart 2013: İsrail Başbakanı Netanyahu, ABD Başkanı Obama’nın arabuluculuğunda Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ı telefonla arayarak özür mesajını iletti.
- Aralık 2015: Türkiye ve İsrail heyetleri ikili ilişkileri onarmak için İsviçre’de bir araya geldi. İsrail basını, görüşmede beş maddelik bir yol haritasının kabul edildiğini öne sürmüştü.
- 19 Mart 2016: IŞİD’in Beyoğlu’nda İsrailli turistleri hedef alan saldırısından sonra Cumhurbaşkanı Erdoğan, İsrail’e taziye mesajı gönderdi.
- 20 Mart 2016: Dışişleri Bakanı Genel Sekreteri Dore Gold, terör saldırısı sonrası İstanbul’u ziyaret etti.
(Hürriyet)
Haberin Devamı
Bakan Çavuşoğlu: İsraile iki şarttan taviz vermedik
DIŞİŞLERİ Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, İsrail ile ilişkilerin normalleşmesi için görüşmeler yaptıklarını doğrulayarak, "İki şarttan taviz vermiyoruz. Saldırıda hayatını kaybedenlerin ailelerine tazminat ödenmesi ve Filistin üzerindeki ambargoların kaldırılması" dedi.
Kadın ve Demokrasi Derneği (KADEM) Antalya İl Temsilciliği’nin düzenlediği iftar programına katılan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, KADEM’in misyonunu çok önemsediklerini söyledi. Kadının olduğu yerde barış ve huzurun olduğunu söyleyen Bakan Çavuşoğlu, "Siyasette kadın ne kadar etkili ise o toplumda, o ülkede demokrasi güçlü olur. İnsan hakları güçlü olur. Dolaysıyla kadınların siyasette ve toplumda aktif olmasını çok önemsiyoruz. Sayın Cumhurbaşkanı her zaman kadının siyasette, ekonomide, toplumda yerini alabilmesi için en güçlü desteği vermektedir. Saygıdeğer eşleri Emine Erdoğan hanımefendi de her zaman kadın haklarını savunur. Kadınların toplumdaki rolüne vurgu yapar. KADEM’e de çok önemli destek vermektedir" dedi.
KADEM İl Temsilcisi Zeynep Ateş Ateş’in, bu akşam aralarında Türk öğrencilerin yanında Filistin, Afganistan, Somali ve diğer kardeş ülkelerden öğrencilerin olduğunu hatırlattığını belirten Mevlüt Çavuşoğlu, "Türkiye sadece kendi vatandaşları değil, Türkiye’deki mazlumlar değil, dünyadaki mazlumların yanında olmayı kendisine bir görev biçmiştir. İnsani dış politikamızın da en önemli unsurlarından bir tanesidir. Filistinli kardeşlerimizi hiç yalnız bırakmadık. Afganistan’daki kardeşlerimizi yalnız bırakmadık, bırakmıyoruz" diye konuştu.
Son günlerde İsrail ile ilişkilerin normalleşmesi yönünde çok sayıda haber çıktığına dikkat çeken Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, şunları söyledi:
"Evet bu süreç doğrudur. İsrail ile ilişkilerimizi normalleştirmek için görüşmeleri sürdürüyoruz. Ama bu görüşmeleri sürdürürken iki şeyden taviz vermiyoruz. Yani geriye kalan iki şartımızdan taviz vermiyoruz. Bunlardan bir tanesi bu saldırıda hayatını kaybeden, şehit düşen kardeşlerimizin ailelerine tazminat ödenmesi, ikincisi ise yıllardır zulüm altında olan ve ablukalar, ambargolar altında zor şartlarda yaşayan, saldırılar sonucunda da zaten okul, hastane gibi birçok altyapısı yok olan Filistinli kardeşlerimizin üzerindeki ambargoların kaldırılmasıdır. Bu şartlarımız yerine gelirse ilişkilerimizi normalleştireceğiz dedik. Ve bu şartlarda hiçbir taviz vermedik, vermeyeceğiz ve İsrail’le ilişkilerimizin normalleşmesi demek ileride Filistinli kardeşlerimiz haksızlığa uğradığı zaman sessiz kalacağız, göz yumacağız anlamına gelmez. Şartımız gereği ambargoları kaldırarak Filistinli kardeşlerimize insani ve kalkınma yardımlarımızı da en etkin şekilde inşallah ulaştırmaya devam edeceğiz."
ZEYBEKCİ: İSRAİL’LE TİCARİ VE EKONOMİK İLİŞKİLERİN ARTACAK OLMASI BENİ SEVİNDİRİR
TÜRKİYE ile İsrail’in iki ülke arasındaki ilişkilerin normalleşmesi konusunda anlaşmaya varmasını değerlendiren Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, "İsrail bölgemizde önemli bir ülke. Belki sözlerim yanlış da anlaşılabilir; ekonomik ilişkilerimizin İsrail’le gelişecek, ticaretimizin artacak olması, karşılıklı ticari ve ekonomik ilişkilerimizin artacak olması beni sevindirir" dedi.
Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Denizli’de AK Parti İl Başkanlığı’nın Göveçlik Kültür Sitesi’nde verdiği iftar yemeğine katıldı. İftara Bakan Zeybetci’nin yanı sıra eşi Ayşen Zeybekci, AK Parti Denizli milletvekilleri Sema Ramazanoğlu, Şahin Tin ve Cahit Özkan, Büyükşehir Belediye Başkanı Osman Zolan, İl Başkanı Necip Filiz ve çok sayıda partili katıldı. İftar yemeğinin ardından basın mensuplarının sorularını yanıtlayan Zeybekci, "Türkiye ile İsrail ilişkilerinin normale dönmesi sevindirici bir durum. Rusya ile ilgili de güzel sonuçlar alacağımıza inanıyorum. Bizim için önemli olan Türkiye’nin, Filistin ve Gazze’deki kardeşlerimizin menfaatleridir. Bizim prensibimiz; Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün dediği gibi ’Yurtta Sulh, Cihanda Sulh’dur. Son zamanlarda başbakanımız ve cumhurbaşkanımızın da dediği gibi, düşmanlarımızın sayısını azaltmak, dostlarımızın sayısını arttırmak prensibimizdir. İsrail bölgemizde önemli bir ülke. Ülkemizin menfaatlerini en üst düzeye çıkarmak kayıt ve şartıyla İsrail’le gerek ticari, gerek ekonomik gerekse askeri ilişkilerde bir mazur görmüyoruz" dedi.
"RUSYA İLE İLGİLİ YAKIN GELECEKTE GÜZEL SONUÇLAR ALACAĞIMIZI TAHMİN EDİYORUM"
Nihat Zeybekci, "Ekonomi Bakanı olarak söylüyorum; Belki sözlerim yanlış da anlaşılabilir, ekonomik ilişkilerimizin İsrail’le gelişecek, ticaretimizin artacak olması, karşılıklı ticari ve ekonomik ilişkilerimizin artacak olması beni sevindirir. Diliyoruz ve temenni ediyoruz ki, Rusya ile de aynı sonuçları alalım. Şu andaki mevcut durum, Türkiye 1 lira zarar görürken, Rusya 2.5 lira zarar görüyor. Bu durum Rusya ve Türkiye’nin menfaatine değildir. Yaşananlardan dolayı her iki tarafın da üzgün olduğunu tahmin ediyorum. Her iki ülke halklarının menfaatleri doğrultusunda normal düzeyle geçmek, ticari ve ekonomik ilişkilerimizi olması gereken seviyeye getirmek gerekir. Rusya ile ilgili yakın gelecekte güzel sonuçlar alacağımızı tahmin ediyor ve diliyorum" diye konuştu.
Bakan Zeybekci, açıklamasının ardından sabah saatlerinde düzenlenecek olan Bakanlar Kurulu toplantısına katılmak üzere karayolu ile Ankara’ya hareket etti.
Haberin Devamı
