Gazete Vatan Logo

“Türk Rus çatışması felaket olur”

“Türk Rus çatışması felaket olur”

Rusya’nın Suriye’de askeri operasyonlara başlaması bölgedeki dengeleri önemli ölçüde sarstı. Buna bir de iki Rus uçağının Türk hava sahasını ihlâli eklenince Türkiye Rusya ilişkileri açısından da hassas bir döneme girildi.

Türkiye angajman kuralları gereği Rus uçaklarını düşürebilirdi ama yapmadı. Bunun yerine Rusya’nın Ankara Büyükelçisi Dışişleri Bakanlığı’na çağrılarak protesto edildi, “ihlâlin tekerrür etmesi durumunda yaşanabilecek arzu edilmeyen bir hadiseden Rusya Federasyonu’nun sorumlu olacağı” mesajı verildi. Türkiye üyesi olduğu NATO nezdinde de girişimlerde bulundu.

Hazar Strateji Enstitüsü Dış Politika ve Güvenlik Araştırmaları Merkezi Uzmanı ve İstanbul Teknik Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Fatih Özbay,iki ülkenin 90’lı yıllardan bu yana ancak özellikle AK Parti iktidarından sonra ilişkilerinde iyileşme olduğunu belirten Özbay, tüm bunlara rağmen Rusya’nın “mecbur kalırsa” Türkiye’yi sıkıntıya sokabilecek adımlar atabileceğini söyledi.
“Türkiye Rusya’ya tepki göstermek istese bile sıkıntı var. İki ihlal olmasına rağmen uçak düşürme emrinin verilmemesi Türkiye’nin bu hassasiyetini ortaya koyuyor. Enerji son yıllarda Türk-Rus ilişkilerini sırtlayan başlık oldu. Ancak bu kriz daha ileri seviyeye giderse Türkiye’yi zor günler bekler. Biraz tanıyorsam Rusya çıkarları karşısında mecbur kalırsa Türkiye ile ilişkilerini feda edebilir. Ukrayna’nın yaşadığını önümüzdeki kış biz yaşasak faturası çok ağır olur. Rusya’nın doğalgazı kesmesine gerek yok, bir bakarsınız teknik bir arıza çıkar. Bu birkaç günlük doğalgaz kesintisi anlamına gelir ki çok büyük bir faturadır. Bu yaşananlarla birlikte Rusya’nın jeopolitik çıkarları için bir çok şeyi yapabileceği ortaya çıktı. Türkiye bağımlılığını mecburiyet haline getirdi. Zamanında enerji kaynaklarının çeşitlendirilmesini çok bilinçli yapılması gerekiyordu. Ama onun yerine Rusya ile olan ilişkiler geliştirildi. Bu bir çok kapıyı açmış da olsa Rusya’nın kendi politikalarını değiştirmesi anlamına gelmiyor dedik ve ne yazık ki haklı çıktık. Rusya dostlarını kolay terk etmeyen, düşmanlarını da kolay affetmeyen bir ülke. Biz Rusya için İran, Suriye, Ermenistan gibi stratejik anmamda yakın gördüğü ülke olmadık. Bu tablo da bize onu gösteriyor. Biz ilişkilerimizi bir çırpıda bozma yoluna gidersek Türkiye’ye geri dönüşü çok zor olacaktır. Suriye krizinden bir Türk Rus çatışması çıkarmamak lazım, bu bir felaket olur.”
Yaşar Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Emre İşeri ise sürecin çatışmaya dönmeden, diplomatik manevralarla yürütüleceği görüşünde.
“Türkiye’nin Rusya’ya enerji konusundaki bağımlılığı ortada. Türkiye kapasitesi sınırlı bir ülke, bölgesel bir güç de değil. Ülkenin bir dış politika geleneği var, tarihinde Ortadoğu’da çatışmalara uzak durma konusunda dersler de var. Rusya’nın ne yapacağı ise Türkiye’nin Amerika ile ne kadar aynı sayfada olduğu ile ilgili. Türkiye Esad’ın hemen gitmesini istiyor. Amerika’nın önceliği ise IŞİD’in gitmesiydi. Amerika’nın ne kadar müdahil olacağı konusunda ise başkanlık seçiminden dolayı soru işaretleri bulunuyor. Ben Ukrayna bozgunundan sonra Rusya’nın Suriye konusunda daha dik duracağını düşünüyorum.”
Kaynak: Al Jazeera

Haberin Devamı