'Çöpçatanlık yapacağız'

Devlet Bakanı Zafer Çağlayan, ‘İl İl Dış Ticaret Potansiyeli’ çalışmasının sonuçlarını Mersin’de açıkladı. Her ilde 500 sektörü tek tek incelediklerini belirten Çağlayan, “Biz çöpçatanlık yapacağız. İlleri birbiriyle örtüşen ülkelerle evlendireceğiz. Artık illerimiz, kendi ilinin ihracat ürünlerini talep eden pazarlarda savaş verecek” dedi.

Devlet Bakanı Zafer Çağlayan, illerin dış ticaret potansiyelini belirlerken, her ilde 500 sektörü ve bu sektörlerin 100 ülkeyle tamamlayıcılığını incelediklerini bildirdi. Çağlayan, “Çalışmada illerimizin hangi sektörde dünya ile rekabet edebileceğine ve hangi pazarlara mal satabileceğine baktık” dedi. Çağlayan, Mersin’de Akdeniz İhracatçılar Birliği’nde düzenlediği toplantıda, “İl İl Dış Ticaret Potansiyeli” çalışmasını açıkladı. Çağlayan, Dış Ticaret Müsteşarlığı’nın söz konusu çalışmayı Harvard ve MIT üniversiteleri ve TEPAV ile birlikte yürüttüklerini belirtti. Çağlayan, illerin ne ürettiğine, ne kadar çeşitli ve nitelikli ürün ihraç ettiğine, dünyadaki ürün uzayında Türkiye ihracatının yerine, mevcut imkanlarıyla illerde yapılabilecek ihracat atılımları ve yapılması gerekenlere, illerin doğal partnerlerinin hangi ülkeler olduğuna, üretimde ve ticarette bölgesel güç merkezlerine baktıklarını söyledi.

Çağlayan, “2000-2009 arasında illerimizin 64’ünün rekabet gücünde artış yaşanırken, yalnızca 17 ilimizin rekabet gücü geriliyor. Bu yıllar arasında rekabet gücü en fazla artış gösteren ilk 5 sırayı,İstanbul, Bursa, Sakarya, Kocaeli ve Gaziantep” diye konuştu.

12 ülkeyi araştırıyoruz

2002-2009 yılları arasında illerden 64’ünün rekabet gücünde artış yaşanırken, yalnızca 17 ilin rekabetçi gücünde gerileme yaşandığını bildiren Çağlayan, şöyle konuştu: “Her bir il için potansiyel üretim alanlarına işaret etmek suretiyle üretim deseninin ihracatımızı destekleyecek şekilde dizayn edilmesini sağlamak, özellikle az gelişmiş yörelerimizdeki ’bölgesel güç merkezlerini’ harekete geçirmek suretiyle bölgesel kalkınmaya destek vermek, bu amaçlara uygun teşvik ve destek mekanizmalarının geliştirilmesini sağlama hedefindeyiz. 12 ülkede araştırma şirketleriyle anlaşıyoruz. Bu ülkelerdeki tüketici eğilimlerini belirleyeceğiz. Hindistan, Endonezya, Çin, Rusya, Almanya, Brezilya, Güney Kore, Malezya, ABD, Fransa, İngiltere, Polonya gibi ülkeleri analiz edeceğiz.”

Çağlayan, araştırmaya ilişkin sözlerini şöyle sürdürdü: “Hangi sektör cari açığa daha çok neden oluyor, ithalata ne kadar gerek duyuyor. Temel amacımız oydu. Otomotiv, demir çelik ve makine sektöründe çalışmayı tamamladık. Tekstil, tarım ve kimya sektöründeki çalışmalar sürüyor.”

‘İlleri birbiriyle örtüşen ülkelerle evlendireceğiz’

Bakan Zafer Çağlayan, şimdi en fazla ithalat yapan sektörlere yol haritası hazırlamaya başladıklarını ifade etti. Öncelikle her bir ilin üretim ve ihracat potansiyellerinin hangi ülkelere yönlendirilmesi gerektiğine baktıklarını vurgulayan Çağlayan, şunları söyledi: “Bu yoktu. Her bir ilimiz hangi ülkelerin ithalatı ile bağdaşıyor. Yani hangi ilimizin müşterisi kim? Artık illerimiz en rekabetçi ve kolay şekilde ürünlerini hangi ülkelere ihracat edebileceklerini görecekler. Artık illerimiz herkesin mal satmaya çalıştığı pazarlara gözü kapalı girmeye çalışmak yerine, kendi ilinin ihracat ürünlerini talep eden pazarlarda savaş vermeye çalışacak. Her işi yaparım, herkese satarım dönemi kapandı. Bundan sonra yapmamız gereken bu bölgelerin her birini sanki bir il gibi kabul ederek, birlikte hareket etmelerini sağlayacak ortak politikalar geliştirmektir. İlleri yönlendireceğiz. Bir nevi çöpçatanlık yapacağız. İlleri birbiriyle örtüşen ülkelerle evlendireceğiz.”

Hangi ilin müşterisi, hangi ülke olabilir?

DEVLET Bakanı Zafer Çağlayan, araştırma sonucunda oluşturulan 14 bölgesel güç merkezini şöyle sıraladı:

- Edirne ve Kırklareli’nin giyim eşyası, hububat ve sebze meyve sektörlerinde benzer türden ürünleri üretiyor ve İngiltere bu illerin doğal tamamlayıcısı.

- Kilis ve Osmaniye, tekstil elyafı sektöründe ortak üretim desenine sahip ve bu illerin tamamlayıcısı olanı Romanya’dır.

- Isparta ve Afyon ihracatta metal dışı mineraller ve yağlı tohumların üretiminde benzerlik göstermekte ve İsrail ile Brezilya’nın ithalatı ile örtüşmekte.

- Adıyaman, Malatya ve Kahramanmaraş, giyim eşyası, tekstil elyafı ve makine-cihaz üretiminde birbirine yakın ve İngiltere ile Danimarka bu illerimizin ihracatında tamamlayıcı ülke konumunda.

- Diyarbakır ve Şanlıurfa bölgesel güç merkezi konusunda hububat, elektrikli makine ve metal dışı minerallerin üretiminde benzerlik gösteriyor, bu da İsrail ile doğal partner olabileceğini gösteriyor.

- Bölgesel birlikteliklerin Niğde ve Aksaray’dan oluşturduğu grup, kara ulaşım araçları, mineral maddeler ve gübre ham maddelerinde, Rusya ve Nijerya ülkelerinin doğal tamamlayıcısı.

- İstanbul, Kocaeli, Sakarya, Bursa, Yalova, giyim eşyası elektrikli makine, kara ulaşım araçları ve tekstil ürünlerinde benzerlik gösterirken, Rusya, Kanada, Nijerya ve Suudi Arabistan ile tamamlayıcı.

- Zonguldak, Karabük, demir çelik metal nihai ürünlerinin üretiminde Cezayir ile, Hakkari, Şırnak ve Mardin, demir çelik, tekstil elyafı, giyim eşyası ve hububat üretiminde Ortadoğu ile uyumlu.

- Balıkesir, Manisa ve Aydın mineral madde, sebze meyve üretimi ürünlerinde Malezya ve Romanya ile örtüşmekte.

- Bilecik, Kütahya ve Uşak, mineral madde, gübre hammaddeleri, metal dışı mineral mamuller üretiminde, Belçika, Birleşik Arap Emirlikleri (BEA) ve Romanya ile birbirine yakın.

- Antalya, Mersin, Hatay ve Adana, sebze-meyve, tekstil elyafı ve demir çelik üretiminde ortak ve Rusya, BEA, İngiltere ve Cezayir ile yakınlık söz konusu.

- Gümüşhane, Erzincan, Elazığ ve Bingöl, mobilya, sebze ve meyve, hububat, mineral madde ve gübre ile et mamullerinde ortak. Cezayir ve Danimarka ise müşterisi.

- Samsun, Ordu, Giresun ve Trabzon, kara ulaşım araçları, makine ve cihazları, sebze meyve üretiminde Danimarka, Rusya Hollanda ile tamamlayıcı olduğu anlaşılmıştır.”